ABD’de demokrasinin yolu sandýktan geçiyor. Sandýktan çýkmanýn yolu da oy almak. Oy, seçmenin derisinin rengiyle yakýndan baðlantýlý. Çekirdekte beyaz tenliler sað-Cumhuriyetçi, koyu tenliler de sol-Demokrat partiye yöneliyor. Evet ýrkçýlýk yasak, ama nüfus-demografi-sosyoloji-siyaset kapsamýnda deri rengi konuþmak serbest.
ABD particiliðinde ‘Devlet bize ne kadar karýþacak’ sorusu var. ‘Çok karýþsýn, kural koysun, müdahil olsun, destek versin, biz de yararlanalým’ diyenler, Demokrat. ‘Yok kardeþim, bana karýþmasýn, kural mural istemez ve de gölge etmesin, uzak dursun’ diyenler, Cumhuriyetçi.
Seçmenin deri renginin siyasete etkisi kapsamýnda son geliþme: Göçmenlik Yasasý. Baþkan Obama ve Demokratlar, týkanan göçmenliði düzenlemek için yasa geçirmeye çalýþýyor. 850 sayfalýk tasarý diyor ki, ülkede 11 milyon kaçak, izinsiz göçmen var. Bunlarýn çoðu kahve derili-Ýspanyol asýllý-Latino. Bir kýsmýný atarýz. Çoðunu vatandaþ yapma süreci baþlatýrýz. Güneyde Meksika sýnýrýný Berlin Duvarý gibi geçilmez hale getiririz...
Obama kemikleþmiþ meseleleri çözmeyi seviyor. Ancak 11 milyon kaçak göçmenin çoðu kahve derili-Latino olduðundan, Latinolar’ýn çoðu da Demokrat Parti’ye oy verdiðinden, Göçmenlik Yasasý üzerinde kýyamet kopuyor.
315 milyon nüfuslu ABD’de Latinolar’ýn sayýsý 52 milyon. Bunlarýn 11 milyonu 2012 baþkanlýk seçiminde oy kullandý. Oy kullananlarýn yüzde 71’i ‘Obama’ dedi. Halen 10 oydan biri Latino oyu.... Seçmen statüsü olduðu halde oy kullanmayan-kullanamayan Latino sayýsý 12 milyon. Yani nüfusta oranlarý yüzde 17, ama seçmen olarak etkileri yüzde 8. Gelecek 15 yýlda ise sayýlarý yüzde 40 artacak.
Burada iþ çatallaþýyor: Obama’nýn göçmenlik yasasý adý altýnda ülkeye seçmen ithal ettiðini ve seçmen daðýlýmýný bozduðuna inanan Cumnuriyetçi sayýsý fazla. Latinolarýn tembel, çok çocuklu, devletten geçinmeye bakan ve düþük zekalý bir -sürü- olduðunu savunan, hatta bununla ilgili doktora tezleri ve -düþünce kuruluþu raporu- yazan, ve bu saçmalýklarý medyada savunan hayli aklýevvel var.
Buna karþýlýk Latinolar’ýn blok oy kullanmadýðý, icraata göre oy kullandýðýný savunan var...
Son durumda, göçmenlik yasasý Demokratlarýn çoðunlukta olduðu Senatodan geçti... Haberi Latinolar sevinç gözyaþýyla karþýladý. Ama yasa Cumhuriyetçilerin çoðunlukta olduðu Mecliste takýldý. Hiç oylanmayabilir, rafa kalkabilir, ya da tanýmayacak hale getirilir... Cumhuriyetçilerin kafasý karýþýk. Reddetseler, Latino nefretini çekecekler... Kabul etseler, istatistik -Bir daha asla seçim kazanamazsýn- diyor. Bu kesim ‘Zaten Latinolar bizi sevmiyor. Yasayý reddedelim. Birþey kaybetmiþ olmayýz’ görüþünde.
Bu tartýþma 2014 Kongre ara seçiminde alevlenecek ve 2016 baþkanlýk seçiminde zirve yapacak. Cumhuriyetçiler arasýnda ‘Renkli oylarý artýk kazanamayýz, sadece beyaz oylara yüklenelim’ görüþü yayýlýyor... Baþkan seçimi, adayýn karizmasýna ve bütün oy bloklarýndan destek almasýna baðlý. Kongre’de ise dar bölgelerde sadece beyaz oylarla Cumhuriyetçiler Meclis çoðunluðunu kazanabilir. Meclisi alan, Beyaz Sarayý ve Senatoyu kilitleyebiliyor. Þimdiki durum zaten o.
Ama bir parti sadece tek bir renge umudunu baðlayýnca olumsuzluklar da böylece keskinleþiyor ve derinleþiyor. Beyaz-renkli derili bölünmesi, yabancý düþmanlýðý, ‘defolup gidin- çýðlýklarý... Bazý eyaletler rengini beðenmediðini sýnýrdýþý etmek için yeni düzenlemeler peþinde. ABD’de doðan çocuðun otomatik vatandaþ olmasýndan hareketle bebekler de bu kavganýn ortasýnda. Birinci, ikinci, üçüncü sýnýf vatandaþlýklar doðuyor.
Laf aramýzda, ABD artýk Latinolar için umut ülkesi deðil. Güney Amerika kabuk deðiþtiriyor, kalkýnýyor. Ülkesinde biraz rahat edenin kendini maceraya atýp yoksulluk ücretiyle en düþük iþi yapmak ve eziyete uðramak için ABD’ye gelmesine gerek yok. ABD’de Kahve derililerin çoðu, siyahlar dahil hiçbir Amerikalýnýn yapmak istemediði kirli iþleri yapýyor. Onlar olmasa aðaçtan meyve, yerden sebze toplayacak adam yok.
Yani göçmenlik, ekonominin sorunu. Ekonomik nedenle gelen, mecburen siyasete de taraf oluyor. ABD siyaseti zaten 2008 ekonomik krizi ve yüksek iþsizlik sonucu keskin hatlarla bölünmüþtü, bu gidiþle daha da keskinleþecek ve sertleþecek. Cumhuriyetçiler Beyazlara odaklanýrsa, o zaman Cumhuriyetçi Parti’nin giderek azýnlýða kaymasý ve azýnlýk partisi olmasý riski var. Bu durumda partinin oy almak ve tabaný tutmak için Beyazlarý daha da korkutmasý gerekecek. Acaba neyle korkutacaklar?
