TBMM’de gündeme gelen tasarýda kadýn çalýþanlarýn haklarýna iliþkin düzenlemeler tartýþýlmaktadýr.
Baþbakanýmýz Sayýn Ahmet Davutoðlu, 64. Hükümet, 2016 yýlý Eylem Planýnda yer alan düzenlemeleri takdim etmiþti.
Bu düzenlemeler içerisinde, özellikle çalýþma hayatýna iliþkin önemli iyileþtirmeler bulunmaktadýr.
Bunlardan biri de, çalýþan kadýnlarýn, çalýþma hayatlarýna daha fazla katýlmasýnýn saðlanmasý, doðum sonrasý çalýþma hayatýndan çekilmesinin engellenmesidir.
Baþbakanýmýz Sayýn Ahmet Davutoðlu “Çalýþanlarýn doðuma baðlý izin ve haklarýný gerçekleþtirmek üzere Devlet Memurlarý Kanunu ve Ýþ Kanununda gerekli deðiþiklikleri hazýrladýk, gecikmeden hayata geçireceðiz. Çalýþan kadýnlarýmýza doðuma baðlý olarak ilk çocukta 2 ay, ikinci çocukta 4 ay, üçüncü ve üzeri çocukta 6 ay yarý zamanlý ve tam ücretli çalýþma hakký ile çocuðun okula baþlama yaþýna kadar kýsmý süreli çalýþma hakký getiriyoruz. Böylece kadýnlarýmýz artýk annelik mi, meslek mi diye onlarý derinden kaygýya sevk eden bir soruyla muhatap olmayacaklar. Hem anneliklerini hakkýyla yapacaklar, hem de emek verdikleri mesleklerini yerine getirebilecekler” demek suretiyle konunun önemini belirtmiþtir.
Þu an TBMM’de görüþülen tasarýda da buna iliþkin bir düzenleme yer alýyor.
Buna göre;
Kadýn iþçiye, doðum raporu sonrasý altý aya kadar ücretsiz izin verilebilmektedir. Söz konusu düzenleme ile kadýn çalýþana ücretsiz izin süresi kadar doðum sonrasý yarým çalýþma ödeneði ödenecektir.
Ödenek süresi, 4857 sayýlý Kanunun 63 üncü maddesinde belirtilen haftalýk çalýþma süresinin yarýsý kadardýr (Genel bakýmdan çalýþma süresi haftada en çok 45 saattir).
Yarým çalýþma ödeneði, çalýþýlan aya ait aylýk prim ve hizmet belgesinin iliþkin olduðu aydan sonraki ikinci ay içinde Fondan aylýk olarak yapýlacaktýr.
Doðum sonrasý yarým çalýþma ödeneðinin günlük miktarý, günlük asgari ücretin brüt tutarý kadardýr. (54.90 TL)
Bu destekten yararlanýlabilmesi için iþçinin adýna doðum tarihinden önceki son üç yýlda en az 600 gün iþsizlik sigortasý primi bildirilmiþ olmasý, 4857 sayýlý Kanunun 63 üncü maddesinde belirtilen haftalýk çalýþma süresinin yarýsý kadar fiilen çalýþýlmasý ve doðum sonrasý analýk hali izninin bittiði tarihten itibaren 30 gün içinde doðum sonrasý yarým çalýþma belgesi ile baþvuruda bulunulmasý gerekecektir.
Mücbir sebepler dýþýnda, baþvuruda gecikilen süre doðum sonrasý yarým çalýþma ödeneði almaya hak kazanýlan toplam süreden düþülerek ödeme yapýlacak. Bu ödemeler, iþsizlik ödeneðine benzer þekilde damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmayacaktýr.
Geçici iþ göremezlik ödeneði almaya hak kazananlara, bu durumlarýnýn devamý süresince doðum sonrasý yarým çalýþma ödeneði ödenmeyecektir.
Ýþverenin hatalý bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapýlan yersiz ödemeler kanuni faiziyle birlikte iþverenden tahsil edilecektir.
Anne olan kadýn çalýþana kýsmi süreli çalýþma hakký
Doðum izni sürelerinden sonra, mecburi ilköðretim çaðýnýn baþladýðý tarihi takip eden aybaþýna kadar ebeveynlerin kýsmî süreli çalýþma talebi karþýlanacaktýr ve bu talep fesih için geçerli neden sayýlmayacaktýr.
Ýzinde ve evlat edinmede yeni düzenlemeler
Doðumda veya doðum sonrasýnda annenin ölümü halinde, doðum sonrasý kullanýlamayan süreler babaya kullandýrýlacaktýr.
3 yaþýný doldurmamýþ çocuðu evlat edinen eþlerden birine veya evlat edinene çocuðun aileye fiilen teslim edildiði tarihten itibaren sekiz hafta analýk hali izni kullandýrýlacak,
Doðum sonrasý analýk izninin bitiminden itibaren kadýn iþçi, evlat edinme hâlinde ise iþlerden biri veya evlat edinen altý aya kadar ücretsiz izin yahut her doðumda altý aya kadar haftalýk çalýþma süresinin yarýsý kadar ücretsiz izin kullanabilecek, bu izinlerden hangisini kullanacaðýný izin talebinde bulunan belirleyecek ve iznin kullanýlacaðý tarihten bir ay önce yazýlý olarak iþverene bildirecektir.
Bu izin, üç yaþýný doldurmamýþ çocuðu evlat edinme halinde eþlerden birine veya evlat edinene verilecektir.
