HER Türk filmi vizyona girdiðinde Türk sinemasý için bir çýkarým yapmak bizim ihtiyacýmýz. Eðer çýkarým yapamazsak o filmin önemi üzerine þüpheler uyanýr bende. Çiðdem Vitrinel’in Geriye Kalan filmini Antalya Film Festivali’nde seyretmiþtim. Yönetmen ve baþrol oyuncularýyla da doyurucu bir röportaj yaptým. Film aslýnda toplum içinde kadýnýn hayatýnda erkeðin anlamý ve kadýnlarýn bu anlam için nasýl iliþkiler geliþtirdiðine odaklanýyor. Yani bakýþ açýsý çok doðru. Çünkü ne kadýn ne de erkek tek baþýna bir þey ifade ediyor.
EZÝLEN ÇOÐUNLUKLA KADIN OLUYOR
Toplum içinde kadýný veya erkeði anlamaya çalýþýyorsak her iki cinsin birbiriyle iletiþimine odaklanmalýyýz. Çünkü birbirlerini tetikliyorlar. Bu iliþki o kadar iç içe geçmiþ ki mesela bizimki bir erkek toplumu. Ezilen çoðunlukla kadýn oluyor. Fakat garip bir þekilde aslýnda toplum içinde erkeði de þekillendiren kadýnlar. Anne olarak baþlýyorlar erkeði þekillendirmeye, eþ olarak devam ediyorlar. Hatta Anadolu’da evin yaþlý kadýný o evin tartýþmasýz hakimi de olabiliyor. Þimdi bu karmaþa içinde birþeyleri anlayýp tartýþmamýz lazým. Vitrinel bu karmaþayý belirli bir iliþki bazýna indirgemiþ. Karý koca arasýna giren bir baþka kadýn öykümüzün odaðýnda. Vitrinel’in en beðendiðim tercihi evli çiftteki kadýna bir baþka bakmasý.
Sevda (Þebnem Hassanisoughi) ve Cezmi (Erkan Bektaþ) sekiz yýllýk evli. Görünürde tartýþmasýz beraberlikleri var. Fakat bu Sevda’nýn çalýþma arkadaþý Zuhal ile kocasý arasýndaki yasak iliþkiyle kesintiye uðrar. Sevda kocasýyla yüzleþmez. Kocasýnýn bunu yapmasýnýn sebebini Zuhal’ýn özel hayatýnda ve kiþiliðinde arar. Onun evine gizlice girer. Hayatýný kontrol eder, sonunda sürpriz bir finalle film biter.
Vitrinel erkek karakterleri tamamýyla bir katalizör olarak kullanmýþ. Burada bu açýk seçimin daha belli edilmesi gerektiðine inanýyorum. Çünkü yönetmenin bu tercihi izleyici tarafýndan erkek karakterlerin iyi iþlenmediði þeklinde de algýlanabilir. Filmdeki iliþkiler de Vitrinel’in orijinal bakýþ açýsý Sevda karakterinde kendini belli ediyor.
Sevda daha aldatma yokken bile garip bir ruh halinde. Kocasýndan hiç bir þey istemiyor. Bu aslýnda topluma gönderilmiþ aðýr ve haklý bir eleþtiri. Eðer hakkýn olaný istemezsen gözardý edilirsin, bunun için savaþmazsan saygýyý kaybedersin. Bütün bu sebeplerden dolayý Sevda’nýn aldatýlmasýný tabii ki doðru bulmuyorum. Ama Sevda’nýn özünde, evindeki mutluluðu sadece erkeðin maddi ve manevi tatminine baðlayan bütün kadýn bakýþ açýsýný da kabul etmiyorum. Bir de ikinci kadýn meselesi var. Devin Özgür Çýnar aynen Þebnem Hassanisoughi gibi çok baþarýlý bir performans göstererek Zuhal’i perdede gerçek kýlýyor.
‘EZEN’ ERKEÐÝ DE KADIN ÞEKÝLLENDÝRÝYOR
Kadýnýn çoðunlukla baþka bir kadýnýn celladý olduðu gerçeði film perdede akýp giderken gözümüze sokuluyor. Zuhal çocuklu ama yalnýz bir kadýn. Hayata karþý ayakta durabilmek için bir erkeðe ihtiyacý var. O da bu erkeðin evli olmasýna aldýrmýyor. Bu kadýnýn hayata tutunmasý için tercih ettiði hileli bir yoldur. Erkek ise bütün bu kadýn tercihleri arasýnda en basit suçu iþliyor.
Cinselliðine boyun eðiyor veya bunu kolay bir yol olarak tercih ediyor. Ama erkek burada bir þeyi unutuyor. Eðer güç erkekteyse sorumluluk da erkektedir. Ve en büyük sorumluluk kandýrýlmamaktýr. Ýnsanoðlu kadýnýyla erkeðiyle zayýf bir yaratýk. Birbirlerinin zayýflýklarý üzerine hayatlarýný kuruyorlar. Bu film de bunu iyi anlatýyor. Seyredilmesi gereken önemli bir yapým Geriye Kalan..
FÝLMÝN KÜNYESÝ: Yönetmen: Çiðdem Vitrinel Senaryo: Çiðdem Vitrinel, Þebnem Vitrinel Oyuncular: Devin Özgür Çýnar, Erkan Bektaþ, Þebnem Hassanisoughi, Burak Tamdoðan Tür: Dram Yapým: Türkiye, 2011
Vizyondakiler
BAHSE VAR MISIN?
BETH, Vegas’a gelir ve Las Vegas’ýn kumarbazý Dink için çalýþmaya baþlar. Yakýnlaþmalarýndan þüphelenen Dink’in karýsý Tulip araya girer. Dink’ten ayrýlan Beth, Rosie’nin ekibine katýlýr. Erkek arkadaþý hapse girme tehlikesiyle karþý karþýya kalýnca Beth, her türlü riski göze alýr, Tulip’e raðmen Dink’le yeniden güçlerini birleþtirir.
FÝLMÝN KÜNYESÝ Orjinal adý: Lay The Favorite Yönetmen: Stephen Frears Senaryo: Beth Raymer, D.V. DeVincentis Oyuncular: Bruce Willis, Rebecca Hall, Catherine Zeta Jones ve Joshua Jackson Tür: Komedi Yapým: ABD, 2012 - 94 dakika
SIR
COLD Rock kasabasýnda bir adam çocuklarý götürmektedir. Gecenin bir yarýsý duyduðu seslere uyanan hemþire Julia, oðlunun yataðýnýn boþ olduðunu görür. Ýri yarý bir siluet kucaðýnda oðluyla merdivenlerden aþaðýya inmektedir. Julia oðlunun hayatýný kurtarmak için ölümcül bir mücadeleye girecektir.
FÝLMÝN KÜNYESÝ Orjinal adý: The Tall Man Yönetmen ve senaryo: Pascal Laugier Oyuncular: Jessica Biel, Jodelle Ferland, William B. Davis, Samantha Ferris Tür: Gerilim Yapým: ABD, Kanada, 2012 - 106 dakika
BluRay ve DVD’ler
Lodos (2009)
DÝDEM Erayda’nýn ilk uzun metrajlý filmi olan Lodos, Türkiye’de kara film alanýnda yapýlan ‘baðýmsýz’ ruhlu iþlerin yenisi. Yönetmen Gökhan Tiryaki ile Çiçek Kahraman’dan güç alarak bir stil becerisi depolamýþ. O eserler gibi ‘safkan’ bir kara film olmaktan ziyade ‘karakter dramasý’na meyleden Amerikan baðýmsýz sinemasý örneklerini andýrýyor.
DVD: Foto ve müzik odaklý mönü tasarýmýnýn yanýnda ekstrasý da yok. Ama normal karþýlanmalý. Zira vizyona bile girememiþ bir Türk filminden söz ediyoruz.
Film: 5/ DVD: 2
Kardeþler (Brothers) (2009)
SUSANNE Bier’in arkadaþý Anders Thomas Jensen ile beraber kaleme aldýðý Kardeþler (Brødre) 2004 tarihinde ‘savaþýn psikolojisinin çürüttüðü hayatlar’ görüþü ýþýðýnda dramatik çatýþmasý yoðun bir hikayeye uzanýyor. Filmin ‘kuþku’ ve ‘suçluluk duygusu’ üzerinden kurduðu dogma usulü drama algýsý iyi iþlese de Afganistan karþýtý tutumuyla bir politik yanlýþlýk aþýladýðý da tartýþmasýz.
DVD: Nostaljik ve özenli mönü tasarýmýyla etki býrakan bir ürün. Vizyondan önce raflara girmesi de önemli.
Film: 5/ DVD: 4
Kýz ve Kurt (Red Riding Hood) (2011)
HARDWýCKE’in Alacakaranlýk (Twilight) ile vampir filmlerine getirdiði atýlýmý, burada kurt adam filminde devreye soktuðu söylenemez belki. Ancak demodeleþmiþ kavramlardan ve alt tür ezberlerinden farklý bir þey yaratma konusunda becerikli bir ‘postmodern yönetmen’ algýsý ile yüzleþiyoruz Kýz ve Kurt sayesinde.
DVD: Warner’ýn son aylarda artan ‘zorunlu’ mönü tasarýmlarýndan biri ile karþý karþýyayýz. Silinmiþ sahnelerin ‘silinmiþ sahne’ olduðunu bile anlayamýyoruz.
Film: 6/ DVD: 3
