Ýster siyah olsun, ister yeþil, çayýn beyazý da oolong’u da kalp saðlýðýnýn koruyucusu. Geçen yýl yapýlan araþtýrmalar özellikle siyah ve yeþil çayýn kalp krizini önleyerek, felç riskini azalttýðýný ortaya koydu.
Çay, 5 bin yýlý aþkýn süredir sudan sonra en çok tüketilen sývý olarak karþýmýza çýkýyor. Camellia Sinensis bitkisinin yapraklarýndan elde edilen çayýn; beyaz, siyah, yeþil ve oolong olmak üzere 4 farklý çeþidi bulunuyor. Bütün çaylar ayný bitkiden elde ediliyor fakat hasattan sonra yapraklarýn iþlenme metodu, elde edilen çayýn cinsinin belirlenmesine yol açýyor. Beyaz çay üretim aþamasýnda çok az iþlem görür, sadece soldurma, kurutma denilen 2 aþamadan geçer. Yeþil çay fermente edilmemiþ, siyah çay fermente edilmiþ, oolong çayý ise yarý fermente edilmiþ özelliktedir. Son yýllarda yapýlan araþtýrmalar, özellikle siyah ve yeþil çayýn kalp saðlýðýna iyi geldiðini belirtiyor. 2012 yýlýnda yapýlan çalýþmalarda, siyah ve yeþil çayýn kalp krizi risklerini önleyerek, felç riskini yüzde10-20 arasýnda azalttýðý bildirilmiþtir.
Kolesterole karþý 3 bardak için
Yeþil çay: Çay yapraklarýn toplanýr toplanmaz, kavrulup hýzla kurutulmasý ile elde edilir. Yüksek sýcaklýk ve buharla kurutulduðu için, çay yapraklarýnýn rengi kaybolmaz ve yeþil kalýr. Çok fazla iþlem görmediði için de içerdiði polifenoller (bitkilerde bulunan doðal kimyasallardýr, hücrenin yaþlanmasýný, bozulmasýný önlerler) korunur. Bu yüzden antioksidan etkisi diðer çaylara göre daha fazladýr. Az iþleme uðramýþ olmasý, kateþin denilen antioksidan maddenin yeþil çayda fazlaca bulunmasýný saðlar. 2012 yýlýnda yapýlan araþtýrmalar, yeþil çaydaki ‘EGCG’ denilen antioksidan maddenin, damar sertleþmesinden koruduðunu ortaya çýkardý. Amerikan Diyetisyenler Birliði’nin 2011 yýlýnda yaptýðý çalýþmalar ise; yeþil çay tüketenerin kanýnda kötü kolesterol olarak bilinen ve damar týkanmalarýna yol açan LDL kolesterolünü azalttýðý belirtilmiþtir. Böylece, kalp krizi riski de azalmýþ olur.
SÝYAH ÇAY
Yeþil çaya oranla daha fazla iþlem gördüðü için içerdiði antioksidan miktarý daha azdýr. Buna karþýlýk gördüðü fermente ve kurutma iþlemleri, siyah çaya aromatik bir özellik ve güzel bir tat vermektedir. 2012 yýlýnda yapýlan çalýþmalarda; 12 hafta boyunca günde 3 bardak siyah çay içen bireylerin, kan þekeri ve trigliserid deðerlerinde ciddi düþüþ, iyi kolesterol denilen HDL kolesterollerinde ise eskiye oranla artýþ görülmüþtür. Bu çalýþmalar sonucunda; siyah çay içen bireylerin, kardiyovasküler hastalýklara yakalanma risklerinin azaldýðý vurgulanmýþtýr.
BÝTKÝSELÝN ANTÝOKSÝDAN ORANI DÜÞÜK
Yeþil, siyah, beyaz ve oolong çaylarý kadar olmasa da, bitkisel çaylar da antioksidan madde içerirler. Güney Afrika’da yetiþen ve kýrmýzý çay olarak bilinen Rooibos bitkisi üzerinde yapýlan çalýþmalar; 6 hafta boyunca günde 6 bardak kýrmýzý çay içiminin orta dereceli tansiyon hastalarýnda kan basýncýný düþürerek, kalp saðlýðýna iyi geldiðini belirtmiþtir.