Yað vücudumuzdaki birçok faaliyet için gerekli bir besin öðesidir. Yaðda eriyen vitaminler olarak adlandýrdýðýmýz A, D, E ve K vitaminlerinin vücutta kullanýlabilmesi için günlük vücuda alýnan kalorinin en fazla yüzde 30’unun yaðlardan gelmesi uygundur. Yiyeceklerden ve kullandýðýmýz yað çeþitlerinden doymuþ yað miktarý arttýkça, kalp-damar hastalýklarý oluþum riski de artmaktadýr. Bu nedenle diyetten gelen doymuþ yað oraný azaltýlmalý, doymamýþ yað miktarý arttýrýlmalýdýr. Bitkisel sývý yaðlar (ayçiçeði, soya, zeytinyaðý, mýsýrözü yaðý, fýndýk yaðý vb.) daha az doymuþ yað içerirken, daha fazla doymamýþ yað içermektedirler. Bu nedenle, yemeklerinizde mümkün olduðunda bitkisel sývý yaðlarý kullanýn. Tereyað, kakao yaðý, palmiye yaðý, tam sütten yapýlmýþ süt tozu, krema vehazýr besinlerin doymuþ yað oranlarý yüksek olduðundan mutfaðýnýzdan çýkarýn. Günlük beslenme alýþkanlýðýnýzda kýrmýzý et yerine, daha az doymuþ yað içeren derisiz tavuk ve hindi ile balýk etini tercih edin. Yað alýmýnýzý azaltmak ve posayý arttýrmak için öðünlerinizde makarna, pirinç, bulgur gibi tahýllar ve fasulye, nohut gibi kurubaklagillere daha sýk yer verin.
Folik asit, B12 ve B6 vitaminleri
Son yýllarda, B grubu vitaminlerinden folik asit, B12 ve B6 vitaminlerinin yetersiz alýmý ile kalp-damar hastalýklarý oluþumu riskinin arttýðý rapor edilmektedir. Balýk, peynir, süt, et ve yumurta sarýsý B12vitamini, kurubaklagiller ve yeþil yapraklý sebzeler folik asit, tahýllar (özellikle bulgur), kurubaklagiller ve yeþil yapraklý sebzeler B6 vitamini için en iyi kaynaklardýr. Günlük diyetinizin yeterli ve dengeli olmasý bu vitaminlerin karþýlanmasýna yetecektir.
Tuzu sýnýrlandýrýn
Yüksek miktarda tuz kullanýmý ile yüksek kan basýncý (hipertansiyon) arasýnda güçlü bir iliþki vardýr. Yüksek kan basýncý kalp-damar hastalýklarýnýn oluþumu için temel risk faktörlerinden biridir. Vücudun normal iþlevlerini görebilmesi için günlük dörtte bir tatlý kaþýðý tuz alýmý yeterlidir. Aþýrý tuz içeren, cipsler, salamura ürünler ve turþu tüketiminizi sýnýrlandýrýn. Sofrada yemeklerinize tuz serpme alýþkanlýðýnýzdan uzaklaþýn. Özellikle bir yemeðin tadýna bakmadan tuz eklemeyin.
Fiziksel aktivite þart
Fiziksel aktivitedeki artýþ, kalp-damar hastalýklarýnýn riskini önemli derecede azaltmaktadýr. Fiziksel aktivitedeki azlýk, beraberinde aðýrlýk artýþýný ve kandaki kötü kolesterol düzeyinin yükselmesini getirmektedir. Her gün en az 40-60 arasýnda aktivite yapmaya özen gösterin.
