Sonbahar mevsimiyle pazar ve marketlerde narenciye ürünleri yavaþ yavaþ görülmeye baþladý. Narenciyeler içinde kýrmýzý portakal (ve tabii kýrmýzý greyfurt) rengi nedeniyle kan portakalý olarak adlandýrýlýr. Pazarlarda turuncu portakala kýyasla saðlýk için daha yararlý olarak kabul edilir. Özellikle birçok deva ifadeleriyle satýlýr. Aslýnda kýrmýzý rengini veren antosiyanidinler (siyanidin 3-glikozit ve malonlanmýþ türevi) günümüzün en deðerli antioksidanlarý (oksidatif strese baðlý hasarý gideren) arasýndan öne çýkýyor.
Damar sertliðine, ateroskleroze yol açan baþlýca etkenler arasýnda oksidatif hasar ve yangý öne çýkmaktadýr. Bu nedenle, günlük beslenmemizde oksidatif ve yangý etkenlerine karþý koruyucu bileþenler bakýmýndan zengin meyve ve sebzelerin önemi sýk sýk saðlýkla ilgili yayýmlarda vurgulanýr.
Yeni yayýmlanan ve bilimsel kurallara uygun bir klinik çalýþmada þeker hastasý olmayan, 27-56 yaþ arasýnda ve kalp ve damar hastalýðý riski yüksek 19 gönüllüye kýrmýzý portakal suyu uygulanmýþ. Bir grup gönüllüye bir hafta süreyle her gün yarým litre (iki büyük kupa bardak) kýrmýzý portakal suyu, diðer bir gruba ise benzer görünüþte ayný miktarda etkisiz bir içecek verilmiþ. Süre sonunda sabah aç karnýna yapýlan ölçümlerde damar esnekliðinin arttýðý, yangýnýn çok belirgin bir þekilde azaldýðý (C-reaktif protein, interlökin-6 ve tümör nekroze edici faktör-alfa) tespit edilmiþ. Tabii bu bir ön klinik çalýþma. Daha yüksek katýlýmlý klinik çalýþmalarýn yapýlmasý ile daha kesin bulgular saðlanabilecektir.
PROSTAT HASTALARINA DA YARARLI
Kýrmýzý portakal suyu üzerinde birkaç yýl önce yayýmlanan bir deneysel çalýþmada iyi huylu prostat hiperplazisinde yararlý olabileceði ileri sürülmüþtü (epitelyal prostat hücreleri proliferasyonunu önleyerek). Yürütülen bir baþka çalýþmada ise kýrmýzý portakal suyunun içindeki antioksidan etkili antosiyanidinlerin (siyanidin-3 glikozit) bir kýsmýnýn mide ve baðýrsaklardan emilerek deðiþime uðramadan idrar yoluyla atýldýðý bildiriliyordu. Dolayýsýyla bu iki çalýþmanýn bulgularý birlikte yorumlandýðýnda kýrmýzý portakal suyundaki bu antioksidan etkili bileþikler idrar yoluyla atýldýðýndan prostat hastalarýnda yararlý olabilmesi akla yakýn geliyor.
