Rusya; Azerbaycan ile Ermenistan arasýnda çýkacak olasý bir savaþý istemiyor. Ermenistan’ýn, zaman zaman “savaþacak” görüntüsüyle, provokatif beyanlarýný tetiklemesine raðmen Rusya’nýn komutasýnda Ermenistan - Azerbaycan Cumhurbaþkanlarýnýn Saint Petersburg görüþmeleri, esasýnda Rusya açýsýndan önemliydi. Azerbaycan’ýn geçtiðimiz aylarda, iþgaldeki topraklarýnýn geriye alma ve halktaki savaþma azminden pek rahatsýz oldu. Ýlginç taraf bu, “savaþma ruhu” ABD’yi de rahatsýz etti. Rusya bu sorunun, baþkalarýnýn kontrolünde dizayn edilmesini istemiyor.
Bu günlerde medyada neredeyse Rusya; Azerbaycan topraklarýnýn geri verilmesini temin edecek kahraman olarak sunuldu. Bu son anlaþma hikâyesi ise tamamen Rusya’nýn, durumu kontrole alma ve meselenin hallinde “Rusya faktörünün vazgeçilmez” olduðunu gösteren tablodan baþka bir þey deðildir.
Azerbaycan Cumhurbaþkanlýðý Ýdaresi Baþkan Yardýmcýsý ve Dýþ Ýliþkiler Baþdanýþmaný Nevruz Mehmedov’un “liderler anlaþtý, aþama aþama 5 reyon (þehir), daha sonra 2 reyon, ardýndan da Daðlýk Karabað’ýn statüsü konusunda mutabakat oluþtu” beyanýna, Rus Dýþiþleri Bakanlýðý sözcüsü Mariya Zaharova’nýn, adeta Mehmedov’u azarlarcasýna yalanlama tarzý, anlaþma denilen durumun þaibeli içeriðini göstermektedir. Rusya, kendi kontrolünde sonuç arzulamakta. Bahsedilen 7 reyon (þehir), zaten Yukarý Karabað bölgesi reyonlarý deðildir. Yukarý Karabað vilayet olarak da, Sovyetler döneminden Azerbaycan’a miras býrakýlan mayýnlý siyasi bölgedir. Ve görünen o ki, Yukarý Karabað’ý; Hýristiyan kulübü, Azerbaycan’dan koparmak istemektedir. Rusya burada tek baþýna aktör deðildir. Bu süreç içerisinde bile Karabað üzerinde, Rusya ile ABD oynamaktadýr. Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan üzerindeki etkisini, bu sorun üzerinden zinde tutmakta. Azerbaycan’ýn Batý’yla entegrasyonunu, bu koz üzerinden köþeye sýkýþtýrmakta. Ermenistan’ýn ise kendine mahkûm durumda varlýðýný sürdürmesinden yana. Bu sorunun adil çözümü, Azerbaycan ve Türkiye hariç kimsenin iþine yaramamakta.
Rusya bu toplantýyla, savaþ ortamýný yatýþtýrma isteðini gösterdi. Savaþ çýkarsa Rusya taraf olmak durumunda. Bir þekilde taraf olmazsa, baþka taraflarla süreci takip edeceði anlamýna gelir. Ve fiilen Kafkasya’ya, Rusya hariç baþka aktörlerin girmesine kapý açar. Rusya için bu “kabul edilebilir” deðildir. Rusya, Karabað’a ordu götürerek süreci uzun yýllar kontrol etmek istemekte. Ermenistan’ýn göstermelik savaþ provokasyonlarý da bu isteðin parçasýydý. Saint Petersburg görüþmesi de Rusya’nýn taraflara bir nevi “bensiz ne savaþabilir, ne de barýþabilirsiniz” mesajýydý.
