Yurdun yüksekleri karla kaplandý. Soðuk ve yaðýþlý hava tüm yurtta neredeyse aralýksýz devam ediyor. Mevsim kýþ, hava soðuk ve yaðýþlý olunca, Ýstanbul’da ne zaman kar yaðýþýnýn oluþacaðý en çok merak edilen sorularýn baþýnda geliyor. Ama aslýnda kar yaðýyor, Ýstanbullu’nun haberi yok.
Yaðýþ, yaygýn olarak bilinenin aksine, tek tiptir. Her seferinde kar olarak baþlar. Yazýn ortasýnda bile oluþan yaðýþ, kar yaðýþýdýr. Yerçekiminin etkisiyle yeryüzüne doðru yaklaþtýkça hava sýcaksa erir, yaðmur damlasý olur, daha soðuksa donar dolu olur, fazla sýcaklýk farký yoksa erimeden ya da donmadan kar olarak iner. O yüzden aslýnda sürekli kar yaðýyor, farkýnda deðilsiniz. Sorulmasý gereken, ne zaman Ýstanbul’a kar yaðacak deðil, yaðýþ ne zaman kar þeklinde yere inecek?
Aralýk ayýnýn 20’si itibariyle, sýcaklýk Ýstanbul’da iki haneli rakamlarý zor görecek gibi görünüyor. O halde giderek donma noktasýna yaklaþacak olan hava sýcaklýðý, en azýndan sulu kar yaðýþýný Ýstanbullulara gösterir, fakat beyaz örtünün Ýstanbul manzarasýný kaplamasý Aralýk ayýnda pek mümkün görünmüyor. “Allah daðýna göre kar yaðdýrýr” derler ya, iþte aynen yaþanan durum o, Ýstanbul için. Saðanak yaðmur ve fýrtýnada felç olan ulaþým, trafikte geçen saatleri düþününce, kar yaðýþýnýn en son Ýstanbul’da görülecek olmasý, belki de bizim için bir þanstýr... Kim bilir!
HAVANIN ÝYÝSÝ KÖTÜSÜ YOK
Seviyoruz sýfatlarý. Her þeyin önüne arkasýna, tanýdýklarýmýza, tanýmadýklarýmýza, sevdiklerimize, sevmediklerimize, ünlülere, ünsüzlere, tanýdýðýmýz herkese, hatta hayvanlara, bitkilere bile birer sýfat ekliyoruz. Havaya eklemeseydik eðer þaþýrtýcý olurdu. Evet, atmosferin de sýfatlarý var pek çok insan için. Hava güneþli, sýcak ya da ýlýk olduðunda güzel; yaðmurlu, kapalý ya da soðuk olduðunda kötü bazýlarý için. Ötesi yok. Kalýplarý delmek deveye hendek atlatmaktan daha zor. Öyle ki bu sýfatlarýn psikolojik etkileri var artýk üzerimizde. Tabii ki güneþ enerjisinin düþük olduðu günlerde bizim enerjimizin düþük olmasý çok normal fakat bütün kýþ, güneþin enerjisi düþük. Bütün kýþý depresif geçirecek halimiz yok. Bu yüzden önyargýlardan kurtulmamýz gerekiyor. Ýngilizlerin topluca intihar etmesi gerekirdi öyle olsa. Kýþ þartlarýnda saðlýðýmýza daha dikkat etmeli ve daha iyi beslenmeliyiz fakat her kapalý havayý, kötü hava olarak yaftalamamalýyýz. Güzelliði nereden baktýðýnýza göre deðiþir çünkü... Kapalý ve yaðmurlu havalar da pekala güzeldir.
LODOSUN GÖZÜ HER DAÝM YAÞLI
Kýþýn hakim rüzgar yönü Türkiye’de lodos. Alçak basýnç sistemlerinin sýklýkla yaþandýðý kýþ mevsiminde, sistemler lodosla baþlar hep. Hava önce biraz ýsýnýr, ardýndan yaðýþý ve soðuk havayý getirir. Alçak basýnç sistemlerinin baþlamasýyla birlikte esen lodos, atmosfer basýncýndaki düþüþün, baþ aðrýlarýnýn, halsizlik ve uykusuzluðun da müsebbibidir çoðu zaman. Dünyada yaþananýn aksine Türkiye’de bir de ölümcül etkisi vardýr lodosun. Her lodosta soba kullanýlan evlerden zehirlenme haberleri gelir yurdun farklý illerinden. Uykularýnda sessiz sedasýz, çaresizce pek çok insana zehir solutan lodos, pek çok kiþinin de gözünü yaþartýyor iþte. Lodosun gözü her seferinde ardýnda yaðýþ býraktýðý için ‘yaþlý’ olmasý gerekirken, hatalý inþa edilmiþ bacalar yüzünden yaþlý Türkiye’de! Aðlýyor; karbonmonoksit zehirlenmesine yol açan hatalý baca inþaatlarýnýn günahýný çektiðinden...
Lodos toz taþýdýðý ve hava kalitesini düþürdüðünden astým hastalarýnýn ataklarýný artýrýr. O yüzden lodos esince evleri havalandýrmamak gerekir.
