ABD’deki her silahlý katliamýn ardýndan hemen ortaya hiçbir bilimsel ya da manevi dayanaðý bulunmayan fikirler ileri sürerek tartýþmalarýn yönünü saptýracak, konuyu bulandýracak yazarlar, araþtýrmacýlar, politikacýlar çýkar. Büyük bir olasýlýkla devasa silah endüstrisinin lobicileri tarafýndan açýk ya da örtülü biçimde desteklenen kiþilerdir. NRA - National Rifle Association zaten tek baþýna en büyük lobiyi yapar.
Sandy Hook Ýlkokulu’ndaki katliamýn ardýndan da yeterince saçma sapan görüþ saçýldý ortalýða... Türkiye’de de sýk sýk toplu katliamlar yapýlýyor. Biz kiþisel husumetler ya da tarla sýnýrý gibi sebeplerle kan davasý güdülmesini, aile içi anlaþmazlýklarýn cinayetle çözülmesini, bazen bizzat kanuni merciler aracýlýðýyla kan parasý ödenmesini, vs. olaðan karþýlayan bir toplum olduðumuz, her katliamda bir “hafifletici sebep” bulabildiðimiz için sosyolojik tartýþmalara gerek görmeyiz. Ama ABD’de bir olay patlak verince oradaki lobici iddialarý kendi damak tadýmýza göre baharatlandýrarak sunmayý ihmal etmeyiz.
Oysa mesele çok basittir: Nüfusu kadar silahýn bulunduðu bir ülke olan ABD’nin bu kadarla kurtulduðuna þükretmesi lazým. Ruh saðlýðýna bakýlmaksýzýn milyonlarca kiþiye birden fazla silah bulundurma ruhsatý veriliyor. Taþýma ruhsatý da cabasý!
Kýsa bir süre önce savaþ sonrasý travmasýndan mustarip bir Irak gazisinin evinde, hepsini yasal yoldan edindiði, tam on tane tüfek bulundu! Kýyametin yaklaþtýðýný ve Obama yeniden seçilirse kopacaðýný söylemiþ yakýnlarýna, kendini korumak için de sürekli tüfek satýn almýþ. Yakýnlarýnýn ihbarý sonucu evine giden uzmanlar baþkalarýna ve kendine zarar vermeden 26 yaþýndaki hasta gaziyi tedavi altýnda aldý. Bir adamýn, hele bir gazinin -yani insan öldürme eðitimi almýþ birinin- bu kadar silah bulundurmasýný denetlemeyen bir sistemde cinayetlerden sinemayý ve bilgisayar oyunlarýný sorumlu tutan aklýevveller çýkýyor.
***
Daha birkaç ay önce yeni Batman filminin bir gösterimi sýrasýnda çizgi roman ve filmin kötü adamý Joker gibi makyaj yapmýþ bir caninin baskýnýna tanýk olduk. O zaman yazdýðým yazýnýn baþlýðýný filmlerde tekrarlanan “silah varsa patlar” kuralýna gönderme yaparak koymuþ ve yazýyý þöyle bitirmiþtim: Kara Þövalye Yükseliyor özelinde deðilse de silahlanmayý meþrulaþtýrma ve yaygýnlaþtýrma genelinde film endüstrisinin suç ortaklýðý yeniden tartýþýlmaya muhtaç. Ancak sözünü ettiðim suç ortaklýðý “kendi adaletini kendin saðla” sloganlý filmler. Çoðu ya asker ya ajan ya da polis eskisi olan, bütün meseleleri þiddetle çözen ve hep haklý, doðru, iyi olan maçolarýn kahramanlaþtýrýldýðý filmlerde frene basýlabilir. Çünkü silahlara veda ettirmeyen ve onlardan gelecek tatlý karlarý kurban yakýnlarýnýn acý gözyaþlarýndan önde tutan bir sistemi meþru gören “yurttaþ”larýn deðerler sistemine “bu halleriyle” olumlu katkýda bulunmuyorlar. Ýþte “Transformers” iþte “Jack Reacher” iþte “Kurtlar Vadisi...
Ancak, “Yüzüklerin Efendisi” ve “Hobbit” misali mitolojiden esinlenmiþ klasik romanlarýndan uyarlanan filmler þiddete teþvik etmez kimseyi. Tolkien yapýtlarýyla günümüzün bol testosteronlu þiddet içeren RPG - role playing game / rol yapma oyunlarýný birbirine karýþtýrmak bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olmaktýr. Kaldý ki elinde gerçek silah bulunduran kiþiler oyun konsollarýnýn baþýnda saatler geçirmez.
Sinemanýn ve internetin icadýndan binlerce yýl önce de insanlar büyük katliamlar yapardý. Film izlemiþ, bilgisayar oyunu oynamýþ da etkisinde kalýp katil olmuþ kaç kiþi vardýr? Ama evinde, otomobilinde silah bulunduran, hele belinde silah taþýyan kiþi taammüden cinayet iþlemese bile silah taþýmasýný gerektiren ruh hali yüzünden kolayca elini kana bulayabilir. Çünkü kendisini tehdit ve baský altýnda hissettiði anda, kavgaya tutuþtuðunda, paniðe kapýldýðýnda ilk iþ silahýna sarýlacaktýr.
