Uzun zamandýr ülke içerisinden haklý eleþtiri sesleri duyulmaktaydý. Halk uzun yýllar Nazarbayev ve ekibinin seçimlere müdahalesinden, yolsuzluktan yorgundur.
Zaten Nazarbayev'in görevden çekilmesi bir nevi itirazlarýn sokak hareketliliðine dönüþmemesi için onarma giriþimi idi. Çekildi ama devleti yönetmeye devam etti.
Yeri gelen Tokayev, Rusya eksenli siyasetçi. Ve Rusya ile anlaþýlarak göreve getirildi.
Ofþor hesaplarýn acil kaynaklardan ayyuka çýkmasý haliyle Kazakistan yönetimini de zora sokmaya baþlamýþtýr.
Tabii bu arada Kazakistan dýþ baðlantýlý STK'larý bol olan ülke.
Hiç zorluk görmeden faaliyet gösterirler. FETÖ'nün de finans kaynaklarýnýn en derini bu ülkede. Nazarbayev uyarýlara raðmen FETÖ'ye rest çekmedi.
Buraya kadarý genel durum.
Son dönemde ise Kazakistan'ýn karýþacaðý bekleniliyordu. Çünkü itirazlarýn dozu çoðalmýþtý ve haklý olarak itirazlar vardý. Tabii ki bu durum ABD'nin ve Rusya'nýn arasýndaki gerilimden baðýmsýz okumamalýyýz.
ABD, orta vadede bu doðal itirazlarý genel ayaklanmalara dönüþtürme peþindeydi.
Ýlginç gelen þudur, ABD Aralýk 16'da Kazakistan'da karýþýklýk olacaðýný ve bunun da fiyat artýþý ile baðlantýlý durum olduðunu ifade ediyor. Buna raðmen Kazakistan yönetimi 1 Ocak'ta uygulamayý geri çekmiyor.
Ýtirazlarýn olduðu gün ise haklý itirazlar yaðmalama yöntemine dönüþüyor. Ve kýsa zaman içinde bu durum ile baþ edemeyeceðini dile getiren Kazak Baþkaný Tokayev Rusya ve baþýný çektiði Kolektif Güvenlik Anlaþmasý Örgütü, barýþ gücünü yardýma çaðýrýyor. Saatler sonra üye ülkeler parça parça soluðu Kazakistan'da alýyor.
Yaðmalama ve elinde coplarla dükkanlara saldýrýlar, iþin farklý boyutu. Organize iþ! Peki, kimin organizesi?
Rusya medyasýnýn "terör gruplarý" olarak tanýmladýðý sokak yaðmacýlarýna kullandýðý dil, aynen Tokayev'in kullandýðý dil olarak karþýmýza çýkýyor.
Þimdiki tabloda akla þu geliyor.
ABD'nin orta vadede planladýðý Kazakistan üzerinden ayaklanma senaryosunu, Rusya öne çekerek kendi operasyonu ile hem kendini hem de Kazakistan'daki mevcut yönetimi korumaya mý aldý?
ABD devreye girmeden, devreye girme yöntemini Kýrgýzistan örneðinde de göstermiþtir, Rusya!
Konunun baþka tarafý da vardýr. Rusya, "iþgalci" olarak gözükmeyen olarak istiyor. O nedenle internet, medya yurtdýþýna kapatýldý ve Kazak kolluk güçlerine itirazcýlar, onlarýn tabiriyle teröristler yok edilmeye baþlandý.
Yani kendisi tek kurþun atmadý ve kurþun atma iþini Kazak güçlerine yaptýrdý mý?
Sovyet dönemindeki hatayý düzeltme çabasý olarak da okunabilir bu durum.
Soykýrým ve askeri müdahale imajýný kendisi üstüne almak istemediði için yanýna, örgüte üye ülkelerin askerlerini de aldý.
Birçoklarýnýn Türk Devletler Birliði teþkilatýna yönelik adým olarak okuduðu son durum, daha ziyade ABD-Rusya gerilimini parçasý olarak karþýmýzda. Ukrayna üzerinden Biden'la görüþmeye giderken, masada daha derin baþka sorunun olmasý, hangi sonuçlar için hedeflediðini tabloyu netleþtirip, aktörlerin hepsi sahneye çýkýnca anlaþýlacak sanýrým.