Irak Amerika iþgalinden sonra 2005 yýlýnda bir anayasa yaptý ve referanduma götürdü.
Halk yüzde 80’lere varan bir oranla bu anayasayý onayladý.
Bu anayasanýn 119. Maddesine göre referandum ile bir veya birkaç vilayet birleþerek özerk bölge kurabiliyor.
116.maddede Kürdistan Bölgesinin Irak Cumhuriyetine baðlý bir özerk bölge olduðu açýkça belirtiliyor. Dolayýsýyla yasal olarak kendine has bir bayraðý bulunuyor!
Bu anayasanýn 140. Maddesi ise Kerkük’ü bizzat anarak, “Kerkük ve diðer ihtilaflý bölgelerde halkýn iradesi en geç 31 Aralýk 2007 tarihine kadar referandum ile belirlenir’ diyor.
***
Türkmen, Arap, Kürtve diðer bazý etnik gruplarýn asýrlardýr yaþadýðý Kerkük’te bugüne kadar herhangi bir referandum yapýlmýþ deðil. Dolayýsýyla statüsü askýda bulunuyor.
Kerkük’te Kürtlerin Talabani kolu aðýrlýkta. Kerkük valisi Talabani’nin adamý, kent konseyinde de Talabani’nin partisi Irak Kürdistan Yurtseverler Birliði (IKYB) çoðunlukta.
40 kiþilik bu konseyin 26 üyesi IKYB mensubu. Kürdistan bayraðýnýn çekilmesine Türkmen ve Arap üyeler karþý çýkýyordu, toplantýyý boykot ettiler. Konsey oy çokluðuyla böyle biri karar aldý ve resmi dairelere Barzani yönetimindeki Kuzey Irak Bölge Yönetiminin bayraðý çekildi!
Bu IKYB’nin bir emri vakisi ama bence asýl problem Erbil yönetiminin tavrýnda.
Baðdat bu kararý onaylamazken Erbil sessiz kalarak destek vermektedir.
***
Kerkük, anayasanýn öngördüðü referandum yapýlmadýkça statüsü askýda bir þehirdir.
Statüsü belli olmadan Erbil bölge yönetiminin bir þehri ilan etmek anlamýna gelen bayrak asma kararý bu yüzden kabul edilemez.
Kürdistan bayraðý asmakhem Irak hukuku açýsýndantartýþmalý hem de þehirdeki diðer gruplarýn hassasiyeti açýsýndan tehlikeli bir karardýr.
Bu yüzden Türkiye bu geliþmeyi onaylamamýþ ve bu emr-i vakinin þehirdeki etnik gruplar arasýnda gerginliði artýrmasýndan duyulan endiþesini gündeme getirmiþtir.
***
Terör örgütünden sonra þehre hâkim olan peþmerge bu þehrin kendisine ait olduðunu iddia etmekte ve bayrak asma hakkýnýn bulunduðunu savunmakta.
Oysa bu fiili durum ile Irak’ta cari hukuk çeliþmektedir. Hatta 119. Maddenin özerk bölge kurma yetkisi verdiðini ama baþka bir bölgeye katýlma yetkisini vermediði dolayýsýyla bir baþka bölgeye katýlma anlamýna gelen bayrak asmanýn anayasaya da aykýrý olduðu görüþleri seslendirilmektedir.
***
Bütün bu teferruat bir yana Türkiye’yi ilgilendiren en önemli husus asýrlardýr Türk yurdu kalmýþ bu þehrin bir emr-i vaki ile Kürdistan’a dahil edilmesinin sebep olacaðý kargaþadýr.
Türkiyeböylesi bir kaosa bigâne kalamaz.
Ankara’ya dost görünen Barzani’den beklenen, sessizliðini bozarak muhtemel bir fitneye engel olmasýdýr!
Dostluk böyle günlerde beli olur!