Kýdem tazminatý düzenlemesi yapýldýðýndan beri tartýþýlýr. Oldum olasý bugünkü kýdem tazminatý þekline karþýyým. Bu günlerde de bu tartýþmalar sürüyor. Karþý olmamýn sebebi iþletmelerde bilgi birikimini engellemesidir. Þirketler üç beþ yýl çalýþtýrdýðý iþçiyi çýkararak kýdem tazminatýný çok büyütmeden ortadan kaldýrýr. Ýþçi beþ altý yýl çalýþtýktan sonra iþ yerinden tazminat alarak ayrýlmak ister. Bu tazminat sebebi ile iþletmelerin çoðu taþeron iþçi kullanmakta ve böylelikle iþletmede bilgi birikimi olamamakta.
Yetmiþli yýllarýn baþýnda bugünkü Asil Çeliðin kuruluþu için Japonya’ya gitmiþtik. Tokyo’dan hýzlý tren ile Nagoya kentine gittik Nippon’nun alaþýmlý çelik fabrikasýný dolaþtýrdýlar. Büroya geldiðimizde sorularýnýz var mý sorusuna karþýlýk ben iki sorum var dedim. Birinci sorum “çalýþanlarýn yakasýnda rozet gibi bir þeyler vardý, o neyi simgeliyor dediðimde Genel Müdür mahçup bir vaziyette, o rozet bu gün bu iþletmede “grev” var diyor dedi. Pekiyi siz günlük üretim kapasitenizin 600 ton olduðunu söylemiþtiniz, bu gün grevde kaç ton üreteceksiniz dediðimde cevap 605 ton olmuþtu. Hayretim katlanmýþtý. Genel müdür, iþçilerimiz on beþ gün süre ile “bu gün bir ton daha fazla üretim yapalým” sloganý ile çalýþýyorlar dediðinde ben galiba istihza ile pekiyi üretebiliyorlar mý? dediðimde genel müdür çok alýndý ve rahatsýz oldu. Ýþçilerimiz karar aldýlar, o gün o üretim rakamýný tutturasýya kadar çalýþýrlar dedi.
Bir baþka sorum üzerine, Genel Müdür, biz burada beþ yüz kiþilik bir aile gibiyiz aþaðýda dolaþýrken gördüðünüz iþ gücü içinde “dede, oðul, ve torun” çalýþan vardý. Ýþçi burada iþe baþlar buradan emekli olur cevaplarý ile benim þaþkýnlýðým daha da katlanmýþtý.
Nasýl hayret etmeyeyim, bizde beþ yýl evvel bir genel grev olmuþtu, sendika iþçilere çalýþtýklarý tezgahlarý kýrmalarý talimatý vermiþti. Türkiye de iþçi iþveren sanki düþman, Japonyada ise büyük bir aile. Japon mucizesi, eðitim ve iþ kanunundan kaynaklanýyordu. Acaba ben de böyle bir ortamý görebilecek miyim diye acý acý düþünmüþtüm.
Bizim mevzuatta net ücret ile giydirilmiþ ücret arasýnda bire iki oraný var. B u maliyetleri önemli oranda artýrýyor. Ýþverenden alýnan iþsizlik pirimi bir puan artýrýlarak SGK nezdindeki hesapta toplanmalý, iþçi emekli olurken onu ikramiye gibi alabilmelidir. Böyle bir düzenleme memur ve iþçinin emekli olur iken ayni statüye tabi olmasýný saðlar. Böyle bir düzenlemeyi ancak “gözünü budaktan sakýnmayan” bu hükümet yapabilir.
