1936 yýlýnda Ýþ Kanunumuza giren kýdem tazminatýný uzun bir süreden beri tartýþýyoruz.
Önce iþçinin bir yýl çalýþmasýna karþýn 15 gün olan kýdem tazminatý tutarý 30 güne çýkarýldý. 1936 tarihli 3006 sayýlý Ýþ Kanunundaki “Bilumum iþçiler hakkýndaki fesihlerde, beþ seneden fazla olan her bir tam iþ senesi için ayrýca on beþ günlük ücret tutarýnda tazminat dahi verilir” düzenlemesinde 1950 yýlýnda deðiþiklik yapýlarak kýdem tazminatý almak için gerekli görülen süre 5 yýldan 3 yýla düþürülmüþ, 1975 yýlýnda yapýlan deðiþiklikle kýdem tazminatý için gerekli olan çalýþma süresi bir yýla indirilirken, her yýl için 15 günlük ücret olan tutar da 30 güne çýkarýlmýþtýr.
Uzun yýllardýr tartýþýlan kýdem tazminatý fonu tartýþmalarý kamuoyu gündemini meþgul ediyor. Yeniden gündeme gelen kýdem tazminatýnda iþçilerin en çok merak ettiði soru, kýdem tazminatýnýn kaldýrýlýp kaldýrýlmayacaðýdýr.
Öncelikle belirtelim ki, ‘Kýdem Tazminatý Fonu’ tasarýsý ile kýdem tazminatý kaldýrýlmýyor, sadece yeni bir düzenleme yapýlmasý ve ödenme þeklinin deðiþtirilmesi düþünülüyor. Esasen iþçi, emekçi, çalýþanlar açýsýndan birçok olumlu düzenlemeye imza atan AK Parti hükümetleri döneminde kýdem tazminatýnýn kaldýrýlmasý da söz konusu olmaz. Kýdem tazminatýnda eski haklar aynen korunmakta ve sadece yeni dönemde kýdem tazminatýnýn iþçinin bireysel kýdem tazminatý hesabýna yatýrýlarak güvenceye alýnmasý düþünülmektedir.
Kýdem tazminatý, 1475 sayýlý kanunda gösterilen fesih hallerinde en az bir yýllýk çalýþmasý olan iþçiye veya iþçinin vefat etmesi halinde de bu iþçinin hak sahiplerine iþveren tarafýndan ödenmesi gereken paradýr.
Kýdem tazminatý, iþçinin iþyerine ve iþverene baðlýlýðýnýn, iþ sözleþmesi ile üstlendiði sorumluluðunu iyi niyetli þekilde ve layýkýyla yerine getirmesinin bir sonucu olup, ayný iþyerinde veya ayný iþverenin iþyerlerinde bir yýlýný dolduran iþçinin belli koþullarla iþten ayrýlmasý halinde doðmaktadýr. Bir yýldan az çalýþanlar, istifa edenler, iþ deðiþtirenler kýdem tazminatý hakkýndan faydalanamamaktadýr.
Kýdem tazminatý, þüphesiz iþçi ve iþveren arasýnda en fazla tartýþýlan konulardan birisidir. Ýþ mahkemeleri üzerindeki yükün yaklaþýk yüzde 75’inde kýdem tazminatý bulunmaktadýr. Dolayýsýyla kýdem tazminatý fonu kurulduðunda hem iþ mahkemelerinin yükü azalacak, hem de iþçilerin iþe iade ve diðer alacak davalarý kýsa zamanda sonuçlanacaktýr.
Kýdem tazminatýnda iþçi ve iþveren açýsýndan önemli avantaj ve dezavantajlar var. Bunlarý perþembe günü ayrýntýlý olarak ele alacaðýz.
Uluslararasý firmalarýn ülkemize yatýrýmlarýyla yabancý çalýþanlarda artýþ görünmektedir. Bunun en önemli nedenlerinden birisinin ülkemizin yabancý sermaye açýsýndan Türkiye’nin ciddi yatýrým yapýlan bir ülke haline gelmesinden kaynaklandýðýný söyleyebiliriz.
Bu çerçevede de yabancý çalýþma izinlerinde yaþanan sorunlarýn çözümü Bakanlýk tarafýndan hýzlý bir þekilde yapýlarak yabancý yatýrýmcýnýn önü açýlmaktadýr.
Ancak uygulamada çalýþma izinleri, konusunun yeterince bilinmemesinden dolayý iþletmelerin bazý sorunlar yaþadýðýný görüyoruz. Ýþte bu sebeple mevzuat ve uygulama yönünden esaslarýný açýk bir þekilde ortaya bir kaynak esere ihtiyaç vardý.
Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý Ýþ Baþ Müfettiþi Arif Temir tarafýndan güncel ve doðru bilgileri içeren bir kitap yayýnlandý.
Her ülke yabancý çalýþtýrma konusunda çeþitli kriterler getirmektedir. Ülkemizde yabancýnýn çalýþtýrýlabilmesi için yabancý çalýþtýracak iþverenlerin ve yabancýlarýn uymalarý gereken bazý kurallar var. Yabancýnýn izin baþvurusu, izin süreci, izin alýnan yabancýný için yapýlmasý gereken iþlemler, kaçak yabancý çalýþtýranlara uygulanacak ceza ve masraflarýn tahsil ve daha birçok konu yabancý iþçi çalýþtýranlar yönünden önem arz ediyor.
Birçok konunun yer aldýðý Türkiye’de Yabancýlarýn Çalýþma Ýzinleri Kitabý ÇSGB Ýþ Baþ Müfettiþi Arif Temir tarafýndan yazýlarak Yaklaþým Yayýnlarý’ndan yayýmlandý.
