Kýdem tazminatýndan esasen gelir vergisi kesilmeyeceði açýkça düzenlenmiþtir.
Ýþ Kanunu ve Deniz Ýþ Kanunu’na göre ödenen kýdem tazminatýndan gelir vergisi kesilmez. Basýn Ýþ Kanunu’na göre ödenen kýdem tazminatýnýn ise 24 aylýðý aþmayan miktarý vergi dýþýdýr. Aþan kýsým ise ücret olarak deðerlendirilip vergiye tabi tutulacaktýr. Bu nedenle, 5953 sayýlý Basýn Ýþ Kanunu’na göre ödenen kýdem tazminatlarýnýn hizmet erbabýnýn 24 aylýðýný aþan kýsmý vergi kesintisine tabi tutulacaktýr.
Ýþveren, ücretliye para ve parayla ölçülebilir tüm ödemeleri hesaba katarak her bir yýllýk çalýþmasý için 30 günlük giydirilmiþ brüt ücreti üzerinden kýdem tazminatý ödemesi gerekir.
Ancak, son yýllarda yaygýn bir þekilde çalýþma hayatýnda yer bulan ikale sözleþmelerinin yaygýnlaþmasýyla birlikte iþçiye yapýlacak ödemelerden vergi kesilip kesilmeyeceði konusunda tereddütler yaþanmasý üzerine geçtiðimiz yýl yasal düzenleme yapýlmýþtý.
Ýkale sözleþme iþçi ve iþverenin karþýlýklý irade beyanlarý ile iþ sözleþmesini bozmalarý anlamýna gelmektedir. Ýþ Kanunu’nda bu fesih türü yer almasa da, taraflardan birinin karþý tarafa ilettiði iþ sözleþmesinin karþýlýklý feshine dair sözleþme yapýlmasýný içeren bir açýklamanýn (icap) ardýndan diðer tarafýn da bunu kabulü ile bozma sözleþmesi (ikale) kurulmuþ olur.
Hizmet sözleþmesi sona erdikten sonra yapýlan ödemeler ve yardýmlarýn vergilendirilmesine iliþkin olarak 7103 Sayýlý Vergi Kanunlarý ile Bazý Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Deðiþiklik Yapýlmasý Hakkýnda Kanun’la deðiþiklik yapýlmýþ, 303 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliði’nde konuyla ilgili esaslar belirlenmiþtir.
Hizmet sözleþmesi sona erdikten sonra; karþýlýklý sonlandýrma sözleþmesi ve ikale sözleþmesi gibi sözleþmeler kapsamýnda ödenen tazminatlar, iþ kaybý tazminatlarý, iþ sonu tazminatlarý, iþ güvencesi tazminatlarý gibi çeþitli adlar altýnda yapýlan ödemeler ve yardýmlarýn ücret olarak kabul edildiði ve vergilendirildiði hususuna açýklýk getirilmiþtir. Bu tazminatlar, hizmet erbabýna iþten ayrýlma, emekli olma, dava açmama vb. nedenlerle çalýþmasýndan baðýmsýz olarak ödenmiþ olup olmadýðýna bakýlmaksýzýn, en yüksek devlet memuruna ödenen azami emekli ikramiyesi tutarýný (kýdem tazminatý tavaný) aþmayan kýsmý istisnaya tabi tutulacak, aþan kýsmý ise ücret olarak vergiye tabi tutulacaktýr.
Yapýlan düzenleme ile 27 Mart 2018 tarihinden itibaren artýk ikale sözleþmesinde her ne ad altýnda olursa olsun yer alan ödemelerin (anlaþma bedelinin) hizmet süresi x kýdem tazminatý tavanýna kadar gelir vergisinden istisnaya tabi tutulacak, aþan kýsmýndan ise ücret olarak gelir vergisi ve SGK sigorta primi kesintisine tabi tutulmasý gerekmektedir.
7162 Sayýlý Kanunla Gelir Vergisi Kanun’a eklenen Geçici 89’uncu madde uyarýnca, 27/3/2018 tarihinden önce karþýlýklý sonlandýrma sözleþmesi veya ikale sözleþmesi kapsamýnda ödenen tazminatlar, iþ kaybý tazminatlarý, iþ sonu tazminatlarý, iþ güvencesi tazminatlarý gibi çeþitli adlar altýnda yapýlan ödemeler ve yardýmlar üzerinden tevkif edilerek tahsil edilen gelir vergisinin hizmet erbabýnýn düzeltme zamanaþýmý süresi içerisinde tarha yetkili vergi dairelerine baþvurmalarý ve dava açmamalarý, açýlmýþ davalardan vazgeçmeleri þartýyla 213 sayýlý Vergi Usul Kanunu’nun düzeltmeye iliþkin hükümleri uyarýnca red ve iade edileceði þeklinde düzenleme yapýlmýþtýr.
27 Mart 2018 tarihinden önce iþten ayrýlan hizmet erbabýna, karþýlýklý sonlandýrma sözleþmesi veya ikale sözleþmesi kapsamýnda yasal haklarýna ek olarak ödenen tazminatlar, iþ kaybý tazminatlarý, iþ sonu tazminatlarý, iþ güvencesi tazminatlarý gibi çeþitli adlar altýnda yapýlan ödemeler ve yardýmlardan yapýlan gelir vergisi kesintisi iade edilmektedir.
Karþýlýklý sonlandýrma sözleþmesi ve ikale sözleþmesi ile ödemesi yapýlsa dahi bu muafiyet kapsamýnda olmayan kýdem tazminatý, ihbar tazminatý, normal ücret, yýllýk izin ücreti, geçmiþ veya mevcut dönemdeki çalýþmalar karþýlýðý yapýlan hizmet primi ve ikramiye ödemeleri ile ücret kapsamýnda olan benzeri ödemelerden kesilen gelir vergisinin iade edilmesi söz konusu deðildir.
