Dün bir haber sitesinde Kýlýçdaroðlu’nun IKBY’nin baðýmsýzlýk referandumuna destek verdiðini içeren bir haber yayýnlandý.
Türkiye’deki çeþitli kuruluþlarýn oluþturduðu ‘Referanduma Destek Komitesi’nin, 12 Aðustos’ta makamýnda ziyaret ettiði CHP Genel Baþkaný Kýlýçdaroðlu'nun “Referandum haktýr.” dediði, parti sözcülerinin de bunu yalanlamadýðý haberi yapýldý..
Haberi yayýnlayan site, Kýlýçdaroðlu’nun "Ama bu karar alýnmadan önce hem içteki taraflar hem de dýþtaki taraflarýn katýlýmýyla bir konferansýn gerçekleþtirilmesini isterdik" dediðini de aktarmýþ.
Yani ‘taraflara danýþsaydýnýz iyi olurdu ama danýþmasanýz da referandum sizin hakkýnýzdýr’ mesajý verilmiþ.
***
Ben ana muhalefet partisi genel baþkanýnýn böyle bir desteði vermiþ olmasýna inanmak istemem.
Lakin iç siyasetle devletin dýþ politikasýný zaman zaman birbirine karýþtýrmak gibi hatalara düþmekten ve hatta terör örgütlerine destek anlamý çýkacak eylem ve söylemlere tevessül etmekten çekinmeyen Kýlýçdaroðlu’nun bu desteði vermesine de þaþýrmam!
Sadece eski Musul Konsolosu’nun genel baþkan yardýmcýsý olduðu CHP’den böyle bir desteðin sadýr olmasýna þaþýrýrým.
***
Eðer doðruysa bu bir skandaldýr.
Skandaldýr çünkü IKBY 25 Eylül'de yapacaðý baðýmsýzlýk referandumunu sadece kendi sýnýrlarý içinde yapmayacaðýný duyurdu. Irak anayasasýnýn kendisine tanýdýðý sýnýrlarýn dýþýna çýkarak anayasada açýkça ihtilaflý bölge olarak zikredilen Kerkük’ün de referanduma dahil edildiðini açýkladý.
Kerkük Þehir Konseyi, Türkmen ve Arap üyelerinin boykot ettiði toplantýda, Kürt üyelerin oylarýyla referanduma katýlma kararý alýndý.
***
Sadece Ýsrail’in desteklediði referandum kararýna CHP’nin destek vermesi skandalýn ötesinde bir durumdur.
Çünkü hem IKBY’nin baðýmsýzlýk referandumu hem de Kerkük’ün dâhil edilmesi bölgenin tâbi olduðu anayasaya aykýrýdýr en azýndan tartýþýlan bir husustur.
Anayasanýn 140. maddesiKerkük ve benzeri tartýþmalý þehirlerin en geç 2007 yýlýna kadar kendi geleceklerini belirleyen bir referandum yapmasýný öngörüyordu.
Bu referandum yapýlmadý.
Irak yönetimi bu referandumu yapmayarak kusurludur ama bu kusur Kerkük’ün kuzeye baðlanmasýný gerektirmez.
Önce Kerkük halký kendi geleceðiyle ilgili kararýný vermelidir.
Bu karar verilmeden 25 Eylül referandumuna katýlmasý çok açýk bir þekilde anayasaya aykýrýdýr.
Bu birinci nokta.
***
Ýkinci nokta ise -Türkiye, Irak, Ýran ve Suriye yönetimlerinin tepkisi bir yana- bizzat referandumun meþruiyetiyle ilgilidir.
Irak federal bir devlettirve anayasasýnýn 143. maddesi Irak þehirlerine iklim yani ‘bölgesel yönetim’ olma hakký tanýyor. Ama Irak’tan ayrýlmak gibi bir hakký zikretmiyor.
Dolayýsýyla Barzani referandum yaparken tabi olduðu kendi anayasasýný iki kez (140 ve 143. maddeleri) çiðnemiþ oluyor.
Kýsaca referandumun meþruiyeti sorunludur.
Meþruiyet sorununa, Türkiye ve diðer ülkelerin itirazýna raðmen, Erbil referandumda ýsrar ediyor ve CHP de burada Erbil’in yanýnda yer alýyorsa bu durum gerçekten bir skandaldýr!
CHP bu duruma bir açýklýk getirmelidir!