Kime göre neye göre sýcak?

Az sýcaklarýnýn en yoðun yaþandýðý günlerdeyiz. Ama sadece bazýlarýmýz sýcaktan þikayetçi çünkü durum somut olsa da sonuçlar kiþiye göre deðiþiyor. Havanýn en ilginç taraflarýndan biridir bu. Atmosferin koþullarýna, sýcaklýða, neme ve rüzgara hatta kiþinin yaþýna, cinsiyetine, saðlýk durumuna, kilosuna göre de hissedilen sýcaklýk deðiþkenlik gösteriyor. Ayný ortam koþullarýnda iki insan hava sýcaklýðýný farklý hissedebiliyor. Bazen hafif bir rüzgar havayý serin hissetmemizi saðlayabiliyor. Bu nedenle öðle güneþinin altýnda bile sýcaktan bunalmayýz. Ýþte sýcaklýk bir önceki günden çok da farklý olmasa da yaþadýðýmýz þeylerin farklý olmasýnýn sebebi: Hissettiðimiz sýcaklýðýn farklý olmasý...

LÝMÝTLERÝNÝZÝ BÝLMELÝSÝNÝZ

Ýnsan saðlýðý için önemli olan nem türü, baðýl nemdir. Baðýl nemi kýsa ve anlaþýlýr þekliyle ‘Atmosferin neme doyma oraný’ diye tanýmlýyoruz. Havadaki nem sýcaklýkla artarken, baðýl nem sýcaklýðýn düþmesiyle artar. Dolayýsýyla geceleri baðýl nem daha yüksektir. Çünkü havanýn su baharý tutma kapasitesi sýcaklýkla azalýr. Geceleri baðýl nem daha yüksek olduðundan gece ‘Hissedilen sýcaklýk’ da daha yüksek olur ve doðal olarak sýcak ve nemli gecelerde hava bunaltýcý hale gelir.

Günden güne, gün içerisinde, hatta kiþiden kiþiye bile hava sýcaklýðý farklý hissedilebilir. Bunun en önemli sebebi rüzgar ve nem etkisi. Emirgan’da püfür püfür esen kuzeyli rüzgarýn altýnda, öðlen güneþinde hava çok daha serin hissedilirken ayný gün ayný saatte Bakýrköy’de hava çok daha sýcak hissedilir. Termometreler tarafýndan ölçülen hava sýcaklýðýyla,’Hissedilen sýcaklýk’ genellikle çok farklýdýr. Onda hava sýcaklýðýnýn yaný sýra nem ve rüzgar da hesaba katýlýr. Hatta kiþinin saðlýk durumu, cinsiyeti, kilosu, yaþý gibi deðiþkenler de hissettiði sýcaklýðý önemli ölçüde etkiler.

Sadece bireyin özellikleri deðil, yapýlan hareket ve aktiviteler, bulunduðunuz ortam da ‘Hissedilen sýcaklýðý’ etkiliyor haliyle. Yürürken vücut ýsýsý arttýðýndan ‘Hissedilen sýcaklýk’ da yükselir. O yüzden çok sýcak günlerde fazla efor sarf edici aktiviteler kalp ve damar saðlýðýnýz için riskli olabilir. Ayný ortamda, bazý insanlar hava koþullarýndan hiç rahatsýz olmazken, bazýlarý için çok bunaltýcý anlar yaþanabilir.

Yaþadýðýmýz hastalýklar da hissettiðimiz hava sýcaklýðýný etkileyebiliyor. Kilomuz da ayný þekilde hava sýcaklýðýný fazla hissetmemize neden oluyor. Kilolu insanlarýn sýcak havaya dayanma gücü zayýflardan daha düþüktür. Düzenli spor yapan insanlar hava koþullarýnýn deðiþmesine daha kolay adaptasyon saðlayabiliyorken spordan uzak yaþayanlar için atmosferdeki ani deðiþimler, onlarýn hayatýný kabusa çevirebiliyor. O yüzden sýcaktan korunmanýn yollarý herkes için farklý olabilir. Gölgede durmak bile bazýlarýmýz için yeterli olabiliyorken bazýlarýmýz klima çalýþtýðýnda bile serinlemiyor olabilir. Hatta o gün ne kadar sývý aldýðýnýz, nasýl beslendiðiniz bile sýcaða olan dayanýklýlýðýnýzý artýrabilir ya da azaltabilir. Týpký bazý kalabalýk yerlerde, ayný ortam koþullarýna maruzken, 1-2 kiþinin bayýlmasý ama diðerlerine hiçbir þey olmamasý gibi. O yüzden herkes sýcak havada kendi bünyesini tanýyýp, limitlerini bilmeli, ona göre önlem almalý.