Kuzey Kore’nin nükleer füze tehdidine Rusya da eklendi. Ýkisinin de hedefi ABD...
30 yýldýr süren tek merkezli, tek kutuplu dünyanýn bittiðini ABD, 19 Ocak 2018’de duyurmuþtu. Pentagon strateji belgesi, ABD’nin artýk Çin ve Rusya’yý rakip gördüðünü kabul etti. Çoklu Rekabet Dönemi böylece baþladý. Þimdi de Rusya 1 Mart’ta “Beni hiç ciddiye almýyordunuz, dinlemiyordunuz. Artýk dinleyeceksiniz” dedi. Vladimir Putin’in 1 Mart konuþmasý uyarýnca Rusya yeniden ABD’ye eþit süper güç olmak istiyor.
Putin, Rusya’yý sýnýrlamanýn, füze kalkanlarýyla kuþatmanýn iþe yaramadýðýný da ilan etti. ABD füze kalkanýnýn durduramayacaðý yeni ve hýzlý nükleer füzeler yaptýklarýný açýkladý. Putin’e göre Rusya, yeniden süper güç olma yolunu tuttu. Sopanýn büyüðünü de Avrupa’ya gösterdi.
Putin’in açýkladýðý silahlar, gayet ürkütücü ve korkutucu modeller. Gerçi halen deneme aþamasýnda olduklarý, seri üretime geçmedikleri sanýlýyor. Benzerini ABD ve Çin de geliþtiriyor. Ancak silahlarýn adýnýn geçmesi bile, Rusya ile ABD arasýnda silahlanma yarýþýnýn yeniden baþladýðýný gösteriyor. Çin askeri baþarýlarýný duyurma konusunda daha sessiz. Çin’in nükleer silahý daha az. Telaþta olan Rusya.
Putin’in açýklamalarý en çok Avrupa’yý korkuttu. Bir süredir ABD Avrupa’ya Patriot füzesi satýp duruyordu. Satýþlarýn bundan sonraki cirosuna bakmak gerek. Kim Jong Un kaynaklý korku da þimdi Putin korkusuna dönüþtü.
Öte yanda, son silahlanma yarýþýný Rusya iflas ve çöküntüyle kaybetmiþti. Petrol fiyatlarý ve diðer göstergeler Rusya’nýn çok parasý olduðunu da göstermiyor, ancak Rusya da ABD tarafýndan ciddiye alýnan ve dünyada korkulan bir güç olmaya çalýþýyor.
Putin’in silah açýklamasýnýn, yaklaþan Baþkanlýk seçimiyle kesiþmesi, tesadüf deðil. Putin 18 Mart’ta muhtemelen %70 e yakýn bir oyla 6 yýllýðýna yeniden Rusya Devlet Baþkaný seçilecek. Putin, Baþbakan ve Devlet Baþkaný olarak 18 yýldýr Rusya’nýn patronu. 1 Mart konuþmasýnda da gelecek 6 yýlýn hedeflerini açýkladý: Hedef, ABD’yi dengelemek.
Ýlk tepki olarak ABD ‘gerekli savunma sistemlerine sahip olduðunu’ söyledi. Pentagon sözcüsü “ABD halký endiþe etmesin” dedi. Ayrýca ABD, füze kalkanýnýn Rusya’ya karþý deðil, Kuzey Kore, Ýran gibi ülkelere karþý olduðunu söylemek zorunda kaldý. Rus füzelerini ABD bu kalkanlarla zaten durduramaz. Rusya-ABD arasýnda füze uçmaya baþlarsa, bu bir-iki taneyle kalmaz, toptan nükleer savaþ ve dünyanýn sonu demek.
Pentagon iþin psikolojisinde... Putin’in de hamlesinde psikolojik unsur var: Yeni nükleer füzelerin uçuþunu gösteren animasyon videolarda, bombalar Florida’ya ve Kaliforniya açýklarýna yönelmekte. Pekin’e ya da baþka yere uçan füze yok. Varsa yoksa Florida: Trump’ýn golf baþkenti olarak bilinen Florida.
Bu arada Rusya’nýn yeni nükleer füzeleri henüz hazýr olmayabilir ancak silahlanma ve bu silahlarýn kolayca kullaným ihtimalleri karþýsýnda herkes açýsýndan endiþeye yer var. Yeni tür nükleer silahlar caydýrmak, korkutmak için deðil, her an kullanýlmak üzere geliþtiriliyor.
Eskiden ‘taktik’ ve ‘stratejik’ nükleer silah ayrýmý vardý. Taktik silah, düþük öldürme kapasitesiyle, muharebe içinde, sýnýrlý alanda kullanýlacaktý. Stratejik silah ise hasým ülkeyi yok etmek, taþ taþ üzerinde býrakmamak içindi. ABD Savunma Bakaný Mattis son konuþmalarýndan birinde ‘taktik nükleer silah diye bir þey yoktur’ dedi. Yani bir yerde nükleer silah kullanýlýrsa, o iþ orada kalmaz, týrmanýr, hatta kontrolden çýkar- demeye getirdi. Durum riskli. Herkes yüksek sesle konuþup, elini tetikte tutuyor.
Putin’in limitsiz menzilli füzesi Sarmat
Putin’in ekonomisi
Rusya’nýn aðýr silahlanma yarýþýna girecek parasý var mý? Pek olmadýðý söyleniyor. Amerikalý analistler aðýr bir silahlanma yarýþýna girmesi halinde, Rusya’nýn hayat standartlarýnýn daha da düþeceðini savunmaktalar.
Putin 6 yýl önceki seçim kampanyasýnda yatýrým harcamalarýný, verimliliði yükselteceðini duyurmuþtu. Hedefin az gerisinde kaldý. Konut faizini %2.5’ta tutmayý hedeflemiþti, faiz %9.75.
Devlet maaþlarýný yükseltti, ancak hedefin %10’un altýnda kaldý. Doðum oranýný ve ortalama yaþam süresini yükseltmeyi hedefledi, orada da hedefin altýnda. Þimdi yine Rus halkýnýn yaþam kalitesini yükseltme sözü verdi. Ayný anda da Rusya’ya uluslararasý yaptýrým ve baský artýyor, sermaye ve ürün giriþi zorlaþýyor. Üstelik ‘nükleer silah’ konuþan Rusya’ya dýþ yatýrým þimdi daha zor.
Ekim 2017’deki Kral Salman ziyaretinden sonra Rusya, petrol fiyatýný yükseltmek için Suudi Arabistan ile yeni iþbirliðine girdi. Suudi liderliðindeki OPEC ile Rusya liderliðindeki ‘diðer’ üreticilerinin güç birliði yapýp, üretimi kýsýp, varil petrol fiyatýný 70 dolara getirme niyetleri var.
Ýki ülke, ABD’nin ‘kaya petrolü’ ile ucuz ve bol üretim yapýp piyasalarý ele geçirmesine karþý koymaya çalýþmakta. Suudi Arabistan veliaht prensi Muhammed’in, kendi bütçesi için petrolü 70-80 dolarda tutmaya ihtiyacý var. Rusya da bu fiyata çok sevinir. Ancak bu fiyat, ABD dahil diðer üreticilerin piyasaya daha fazla petrol vermesine ve arzýn yükselip, fiyatýn düþmesine yol açar. Hem Suudi Arabistan kalýcý olarak ABD’ye ters bir pozisyona girebilir mi? Riyad, Trump’a da çok sayýda vaatte bulundu.
Petrol fiyatýna güvenip silahlanmak, ucu belirsiz bir yol. ABD hala Rusya’ya, ‘Milli geliri Kanada’dan az, Nüfusu Kanada’nýn dört katý, orta boy bir gerileyen ülke’ diye bakýyor.
Rusya da iþte buna müthiþ kýzýyor.
ABD 5 Þubat 2018 Nükleer Strateji Belgesi, hem ABD’nin nükleeri ilk kullanan ülke olmayacaðýný yazdý, hem de nükleer olmayan bir aðýr saldýrýya, nükleer bomba ile karþýlýk verilebileceðini duyurdu.
Yani büyük bir terör saldýrýsý, siber saldýrý, kimyasal-biyolojik saldýrýya karþý, ABD atom atabilecek. Bilenler, yeni belgenin malumu ilan olduðunu, bu ihtimalin geçmiþte de var olduðunu söylediler. 2010’daki belgede de; aþýrý durumlarda, aðýr saldýrý altýnda nükleer kullanýrýz- denmiþti.
Ýki tarafýn da açýklamalarý, nükleer silah kullanmanýn ne kadar kolaylaþtýðýný gösteriyor. Düþük güçte, hafif, sýnýrlý, taktik vs diyerek nükleeri top mermisi gibi gösterip kolayca kullanma yollarý bu þekilde açýlýyor.
Kullanýlan silah çeþitliliði, kolay týrmanma yolunu da açýyor. Nükleer stratejide en büyük soru: Gelen saldýrý nedir, karþýlýðýnda ne yapacaðýz? sorusudur. Göze göz, diþe diþ mi, yoksa göze karþýlýk kelle almak mý? Kelle almaya baþlayýnca da taþ taþ üstünde kalmýyor. Boþuna ‘Nükleer savaþý kazanan olmaz’, denmiyor. Ama bu ‘sýnýrlý, küçük, düþük’ söylemi, sanki bir muharebeyi kazanýp, sonra ham-hum-þaralop ile savaþý kazanmanýn yollarýnýn düþünüldüðünü gösteriyor. Bunlar hep tehlikeli ve nereye gideceði belli olmayan yollar.
Ýncirlikte de bulunan B61 bombalarý
Nükleer Ýncirlik’in güvenliðini kim bozdu?
ABD’nin nükleer planlarýnda tabii ki Türkiye de var. Ýncirlik’te yýllardýr tutulan, uçaklardan atýlan ‘taktik’ B61 bombalarý yeni ABD planý uyarýnca modernleþtirilecek.
Modernleþtirme faturasý 10 milyar dolar. Bu bombalarýn üzerlerindeki düðmeyi çevirerek, patlayýcý etkilerini yükseltmek ya da düþürmek mümkün.
ABD’de 310 adet, Avrupa’da 150 adet B61 var. Türkiye’de 50 küsur bomba olduðu tahmin ediliyor. Diðerleri Ýtalya, Belçika, Hollanda ve Almanya’da.
Esas plan, bu bombalarýn Rusya’ya karþý NATO’nun onayýyla evsahibi ülke uçaklarýna yüklenmesi ve hedeflere býrakýlmasý idi. Þimdi ‘Amerikalý olmayan pilotlara ABD Baþkaný emir verip de Rusya’ya saldýrý mý baþlatacak?’ sorusu soruluyor.
Ayný kapsamda ‘Ayyy, Ýncirlik güvensiz’ lafý var. Ýncirlik güvensiz hale geldiyse, 15 Temmuz ihanetinde kullanýlmasýna ‘Stratejik Müttefik’ izin verdiði içindir.