Bir önceki yazýmda gelir vergisi beyaný ile bazý önemli hususlarý açýklamýþtým.
Bugün de hem birden fazla iþverenden ücret alanlarýn durumunu ve hem de hazýr beyan sistemini açýklayacaðým.
Normal þartlarda bir iþyerinde çalýþanlarýn almakta olduklarý ücretlerinden gelir vergisi kesilmek suretiyle ücretin vergilendirilmesi yapýlmaktadýr. Vergi mevzuatý, ücretlilerin vergilendirilmesinde kaynaktan kesinti (tevkifat, stopaj) usulünü nihai vergileme þekli olarak benimsemiþtir. Tam mükellef gerçek kiþilerin tevkif yoluyla vergilendirilmiþ ücretlerinin;
- Sadece bir iþverenden elde edilmesi halinde,
- Birden fazla iþverenden ücret geliri elde edilmesi durumunda ise birden sonraki iþverenden alýnan ücretlerin toplamýnýn 2018 yýlý gelirleri için 34.000 TL’yi aþmamasý halinde yýllýk gelir vergisi beyannamesi verilmeyecektir.
Diðer bir deyiþle, tek iþverenden alýnmýþ ve kesinti suretiyle vergilendirilmiþ ücret gelirleri için tutarý ne olursa olsun yýllýk beyanname verilmeyecek, diðer gelirler için beyanname verilmesi halinde de bu gelirler beyannameye dahil edilmeyecektir.
Bir hizmet erbabý, birden fazla iþverene baðlý olarak da çalýþabilir. Bu çalýþmalarý sonunda, birden fazla iþverenden ücret adý altýnda birden fazla gelir elde edebilir. Ücretlerin vergilendirilmesinde, birden fazla iþverenin yanýnda hizmet sunumu söz konusu olmadýkça, ücretlinin vergi mükellefiyeti tesis ettirmesi ve beyanname vermesi söz konusu deðildir.
Tevkifata tabi tutulmamýþ ücret gelirleri (GVK’nýn 64. maddesinde yer alan diðer ücretler ile vergiden istisna olanlar hariç) için ise tutarý ne olursa olsun yýllýk beyanname verilecektir. Burada dikkat edilmesi gereken husus, yýl içerisinde ücret alýnan iþveren sayýsýdýr.
Birden fazla iþverenden ücret almýþ olmak ibaresi, ayný zaman sürecinde birden fazla iþverenden ücret almayý kapsadýðý gibi, yýl içerisinde iþ deðiþikliði dolayýsýyla birden fazla iþverenden ücret almayý da kapsamaktadýr. Örneðin mayýs ayý sonunda bir iþyerinden ayrýlan, haziran ayýnda yeni bir iþ bularak çalýþmaya baþlayan ücretli de yýl içerisinde birden fazla iþverenden ücret aldýðýndan, yukarýdaki kurallara tabi olacaktýr.
Fakat yýl içerisinde iþ deðiþikliði nedeniyle birden fazla iþte çalýþanlarla ayný anda birden fazla þirketten ücret alanlarýn beyanname vermesi gerekebilecektir. Birden fazla iþverenden ücret geliri elde edilen hallerde, birinci iþverenden sonraki iþverenlerden alýnan ücretlerin toplamýnýn 2018 yýlý gelirleri için 34.000 TL’yi aþmasý durumunda ise birinci iþverenden alýnan da dahil olmak üzere ücret gelirlerinin tamamý beyan edilecektir. Birden fazla iþverenden ücret alýnmasý halinde, birinci iþverenden alýnan ücretin hangisi olacaðýnýn belirlenmesi, mükellefin serbest takdirine býrakýlmýþtýr.
Ücret geliri yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunmayanlar da Hazýr Beyan Sisteminden yararlanabilmektedir.
Hazýr Beyan Sistemi; beyana tabi gelirleri sadece ücret, gayrimenkul sermaye iradý (kira geliri), menkul sermaye iradý ile diðer kazanç ve iratlardan ya da bunlarýn bir kaçýndan oluþan mükelleflerin yýllýk gelir vergisi beyannamelerinin, Gelir Ýdaresi Baþkanlýðý tarafýndan önceden hazýrlanarak internet ortamýnda mükelleflerin onayýna sunulduðu, hýzlý ve kullanýmý kolay bir sistemdir.
Tevkifata tabi olmayan ücret geliri elde eden ücretliler ile birden fazla iþverenden ücret alan ve birden sonraki iþverenden aldýklarý ücretlerin toplamý 2018 yýlý için bu tutar 34.000 TL’yi aþan mükellefler, ücretlerinin tamamýný (ilk iþverenden alýnan ücret de dahil olmak üzere) Hazýr Beyan Sistemini kullanarak beyan edebileceklerdir.
2018 yýlýnda elde edilen ücret gelirlerine iliþkin olarak verilecek yýllýk gelir vergisi beyannamesi vermesi gereken çalýþanlarýn 2018 yýlýnda elde etmiþ olduklarý gelir vergisine tabi gelirleri için 25 Mart 2019 tarihine kadar yýllýk gelir vergisi beyannamesi vermeleri gerekmektedir. Ödenmesi gereken verginin yarýsý mart sonuna, diðer yarýsý ise temmuz ayý sonuna kadar ödenmesi gerekmektedir.
Beyannameleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin, 2019 yýlýnýn Mart ve Temmuz aylarýnda iki eþit taksit olmak üzere;
• Birinci taksitin damga vergisi ile birlikte 1 Nisan 2019 tarihine kadar,
• Ýkinci taksitin ise 31 Temmuz 2019 tarihine kadar, ödenmesi gerekmektedir.
Memleketi terk ve ölüm gibi mükellefiyetin kalkmasýný gerektiren durumlarda, beyan üzerine tarh edilen vergiler beyanname verme süreleri içinde ödenecektir.
