Yaþadýðýmýz çaðda çok fazla bilgi üretiliyor. Sosyal medyanýn etkisiyle de, söz söyleyen sayýsý dramatik arttý. Kurumlar ve kiþiler belirli siyasi pozisyondan konuþuyor. Algýnýn gerçeklik muamelesi gördüðü bir dönemdeyiz. Tüm bu þartlar altýnda, “kimlerin analizi okunmaya deðer?” sorusu anlam kazanýyor. Her yemeðin yenmediði gibi, her þarkýnýn dinlenmediði gibi, her siyasal analiz de okunmuyor? Kendi adýma yol bulmaya çalýþýrken, düþündüklerimi sizin için de yazdým.
Bazý insanlarýn özel analiz yetenekleri var
Ýnsanlar; zeka, yetenek ve beceriler açýsýndan birbirinden farklý olduðu gibi, siyasal analiz kapasiteleri açýsýndan da birbirinden farklý. Bir iþi yapmak için binlerce insan çaba gösterebilir. Fakat içlerinden bazýlarý bu iþi daha iyi yapar. Örneðin on binlerce kiþi futbolcu olmak için çaba gösterir. Ama az sayýda Arda Turan çýkar. Herkes futbol oynama hakkýna sahiptir. Ama az sayýda kiþi iyi takýmlara kabul edilir. Herkes düþünme, konuþma ve analiz üretme hakkýna sahiptir. Ama az kiþi zihinsel gücü ile ön plana çýkar.
Okunmayý hak edecek özel yetenekli kiþiler var. Bu kiþiler; iyi düþünüyorlar, iyi yazýyorlar. Kavramalarý ve ifade etmeleri olaðandan oldukça iyi. O zaman sorumuzun ilk cevabý þöyle: Bazý insanlar, analiz yapma çabasý içinde olan binlerce kiþi içinde, daha özel düþünme ve analiz becerilerine sahipler. Onlar okunmaya deðiyor.
Uzmanlar ve entelektüeller okunabilir
Analizi okunmaya deðer olmanýn ikinci ölçüsü, kiþinin birikim düzeyi. Parlak bir analiz becerisine sahip olmak yetmiyor. Kiþinin eðitimli de olmasý gerekiyor. Eðer özel ve dar alanda bir þeyi kavramak istiyorsak, alan uzmanýna baþvurabiliriz. Ama bir çok alanýn eþ zamanlý bilinmesini gerektiren, daha büyük bir çerçevenin peþindeysek, entelektüel kiþiye ihtiyacýmýz var. Entelektüel, insanlýk birikiminin çoklu alanýndan haberdar olarak, bunlarý sentezleyen ve özgün üretimler yapan kiþidir. Entelektüel denilmeyi hak eden kiþi, okunmayý da hak eder.
Uzmanlaþmýþ kurumlar takip edilebilir
Bazen kiþilerden ziyade kurumlarýn ürettiklerine bakmak gerekir. Ýyi kurumlar, çok sayýda kiþinin birikimini bir araya getirerek, düþünce veya siyaset üretirler. Kurumlar da aynen kiþiler gibi farklý düzeyde becerilere ve kapasitelere sahiptirler. Bu yüzden her kurumun ürettiði bilgi okunmaya deðmez. Belirli alanlarda uzmanlaþmýþ kurumsal yapýlar, daha nitelikli ürünler üretebilirler.
Sahada ve pratik içinde olan izlenmeye deðer
Analizler masa baþýnda veya sahada olmak üzere ikiye ayrýlabilir. Bazý konular ancak saha bilgisi ile birlikte anlaþýlabilir. Örneðin Suriye’de olan savaþçý gruplar hakkýnda öðrenmek istiyorsanýz, sahayý bilen birinin yazdýðý raporu okumanýz gerekir. Bazý insanlar özel entelektüel yeteneklere ve zihin gücüne sahip olmadýðý halde, pratiðin içinden konuþtuklarý için izlenmeyi hak ederler. Örneðin siyasetin üretildiði kadrolar içinde olanlar kulis bilgilerinden dolayý izlenmeyi hak edebilirler.
Metotla üretilen bilgi okunmaya deðer
Metotla, araþtýrma ile üretilen bilgi de özel takip edilmeyi hak eder. Bazý bilgiler ancak bir araþtýrma ürünü olursa kýymetli olur. Seçim sonuçlarýný tahmin edenleri okumak ayrý bir þeydir, güvenilir firmalarýn seçim anketlerini okumak ayrý þeydir. Siyasal analizleri, araþtýrma verilerini kullanarak yapan kiþiler de okunmaya deðer. Özellikle çok sayýda araþtýrma verisini ayný zamanlý ve dinamik þekilde okuma becerisine sahip kiþiler izlenmeyi özellikle hak eder.
Siyasal pozisyonlarýn iyi temsilcileri okunabilir
Siyasal analiz yapanlarýn genellikle aidiyetleri ve siyasal pozisyonlarý vardýr. Aslýnda bir siyasal pozisyondan konuþmak meþrudur. Bizim sorumuz açýsýndan önemli olan, belirli siyasal pozisyondan iyi analizciyi okumaktýr. Propaganda yapaný deðil. Analiz yapan kiþinin hangi çevreden, hangi ekolden, hangi aidiyetlerden geldiðini bilmek, okunan analizi deðerlendirirken kullanýlabilir. Hiç kimse aidiyetlerinden, iliþkili olduðu topluluklardan, kurumlardan baðýmsýz deðildir. Belirli bir siyasal çevrenin pozisyonunu iyi ve akýllýca temsil eden kiþi de okunmaya deðer.
