'Kimlik Bildirimi'nde deðiþiklik þart

Bir çok kesime yönelik düzenlemeler getiren Torba Kanun'la eksik gün bildirimi sorunu da kökten çözülüyor. Özellikle 2000 yýlý öncesinde tam ay çalýþmasýna raðmen ayda 3-5 gün sigortalý gösterilenlerin sayýsýnýn hayli fazla olmasý, birçok sigortalýnýn bu dönemlerde maðduriyetler yaþamasý nedeniyle 2000 yýlý baþýndan itibaren iþçilerin ay içindeki 30 günden eksik çalýþmasýna iliþkin SGK’ya bildirim yapýlmasý zorunluluðu getirilmiþti.

Ancak aradan geçen 18 yýl içinde iþveren ve sigortalýlarda sosyal güvenlik bilincinin artmasý, teknolojik kolaylýklar nedeniyle sosyal güvenliðin yaygýnlaþmasý, etkin denetim mekanizmalarý hem çalýþanlarýn, hem de iþverenlerin (çok az sayýda kötüniyetli istisnalar olsa da) genel olarak SGK bildirimlerinde, en azýndan gün sayýlarýnýn çalýþýldýðý kadar süreyle bildirilmesine özen gösterilmesini saðlamýþtýr.

Aslýnda bu köþeden de birkaç kez dile getirdiðimiz birisi olan 30 günden eksik çalýþmalarýn SGK’na bildirilmesinde çok ciddi sorunlar yaþanýyor. Elbette bir kýsým art niyetli iþveren veya çalýþan olabilecektir, ancak yüzde 99,99’unun yasal yükümlülüklerini harfiyen yerine getirdiði bir ülkede eksik günlerin bildirimi de ciddi bir sorun teþkil ediyor.

1999’dan beri uygulanan eksik gün bildiriminin temel gerekçesi ilgili ay içerisinde eksik günü olan çalýþanlarýn eksik olan günlerine ait sebeplerinin belgelenmesidir. Çalýþanýn hangi gerekçelerle ay içerisinde eksik çalýþtýðý belgelenmeli, bu anlamda SGK’ya bildirim yapýlmalýdýr.

Sosyal güvenlik bilincinin çok daha fazla geliþtiði ülkemize yakýþmayan bu konu torba kanunla çözülüyor. Yapýlacak yeni düzenlemeye göre; ay içinde bazý iþgünlerinde çalýþtýrýlmayan ve ücret ödenmeyen sigortalýlarýn eksik gün nedeni ve eksik gün sayýsý, iþverence ilgili aya ait aylýk prim ve hizmet belgesinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesiyle beyan edilecek. Sigortalýlarýn otuz günden az çalýþtýklarýný gösteren eksik gün nedenleri ile bu nedenleri ispatlayan belgelerin þekli, içeriði, ekleri, ilgili olduðu dönemi, saklanmasý ve diðer hususlar SGK tarafýndan çýkarýlan yönetmelikle belirlenecek.

Sigortalýlarýn otuz günden az çalýþtýðýný gösteren bilgi ve belgelerin SGK tarafýndan istenilmesine raðmen ibraz edilmemesi veya ibraz edilen bilgi ve belgelerin geçerli sayýlmamasý halinde otuz günden az bildirilen sürelere ait aylýk prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi, yapýlan tebligata raðmen bir ay içinde verilmemesi veya noksan verilmesi halinde SGK tarafýndan resen düzenlenecek ve muhteviyatý primler tahsil olunacak.

Yatýrým ortamýnýn iyileþtirilmesi için torba kanunla birçok konuda iyileþtirmeler ve kolaylaþtýrýcý düzenlemeler yapýlýyor. Umarýz Ak Parti’nin ekonomiyi iyileþtirme anlamýnda yaptýðý bu düzenlemelere aþaðýda yazdýðýmýz kimlik bildirimi ile ilgili konu da dahil edilir.

 

Kimlik bildirmeyene ceza var

26/6/1973 tarihinde terör eylemlerinin en üst düzeyde olduðu bir dönemde çýkarýlmýþ olan 1774 Sayýlý Kimlik Bildirim Kanunu kapsamýnda tüm iþ yerlerinde çalýþanlarýn ve buralarda her türlü barýndýrýlanlarýn, iþe girenlerin, iþten ayrýlanlarýn ve çalýþanlarýn, iþyeri deðiþtirilenlerin genel kolluk örgütüne bildirilmesi gerekiyor.

Binlerce iþçi çalýþtýran ve yüzlerce-binlerce þubesi olan fabrikalar, maðazalar, bankalar, market gibi iþ yerlerinde her gün yüzlerce kiþi için bildirim yapmamanýn getirdiði yük iþletmeleri zor durumda býrakmakta olup, yüzde 99,99’u da bu yükümlülüðü uygulamadýðý için ciddi para cezasý riskleri ile karþý karþýyadýr.

Günümüz þartlarýnda yararý ve gereði kalmayan, iþletmeler üzerinde adeta kambur olarak duran 1774 sayýlý Kimlik Bildirme Kanunu kaldýrýlmalýdýr. Kolluk kuvvetleri SGK sistemi üzerinden takipte bulunmalýdýr. Gerekli bilgilerin Sosyal Güvenlik Kurumu’nun sisteminden alýnmasý saðlanmalýdýr.

Çözüm önerisi: Hâlihazýrda çalýþmalarý devam eden torba kanunlara bir madde eklenmesiyle bu sorun kaldýrýlabilecektir. Ýçiþleri Bakanýmýz Sayýn Süleyman Soylu eski Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanýmýz olmasý hasebiyle her iki kurumu da yakýndan tanýmaktadýr.

5510 Sayýlý Yasa'nýn Ek 1. Maddesi'nde yapýlacak ilave bir düzenlemeyle SGK’ya yapýlan sigortalý ve iþyerlerine iliþkin bildirimlerin 1774 Sayýlý Kimlik Bildirim Kanunu'na göre yapýlmasý gereken bildirimlerinin yerine geçeceðinin hüküm altýna alýnmasýyla sorun çözülecektir.

Böylece hem'6698 Sayýlý Kiþisel Verilerin Korunmasý Kanunu' çerçevesinde mahremiyeti olan iþçilerin kiþisel verilerin karakollarda geliþigüzel arþivlenmesinin önüne geçilecek, hem de ikinci bir kez fuzuli bildirimle devletin bu için görevlendirdiði polis veya asker personeli daha etkin bir görevde kullanmasý mümkün olacaktýr. Ayrýca, yýllýk 40-50 milyon sayfadan fazla fotokopi kaðýdý tasarruf edilerek ayrýca emniyet birimlerinde arþivlenmesi sorunu da kalmayacaktýr.