Geçtiðimiz hafta boyunca ABD-Kuzey Kore gerilimini konuþtuk. Düzeltelim, yaþanan süreci “Donald Trump-Kim Yong-Un gerilimi” þeklinde tanýmlarsak daha doðru bir ifade kullanmýþ oluruz. Ýki ülkenin lideri arasýndaki bir söz düellosundan bahsediyoruz. Kuzey Kore’nin nükleer kapasitesi ile þov yapma giriþimleri, Trump’ýn tepkisi, Pyongyang yönetiminin olayý bir týk ileri götürerek, meydan okumasý, koordinat ve zaman vererek ABD üslerine evsahipliði yapan Guam adasýný vurma tehdidinde bulunmasý… Tam TV’leri CNN’e ayarlayýp bir ABD operasyonu beklemeye baþlayacaktýk ki, devreye Çin girdi. Washington’daki rasyonel akýl da hareket alanýný görünür hale getirdi ve kriz kontrollü bir dinme sürecine ilerledi.
Buraya kadarý zaten güncel geliþmeleri sadece baþlýklardan takip eden çevrelerin dahi malumu. Biraz satýraralarýna indiðiniz zaman karþýnýza çýkan tablo ise bambaþka. ABD askeri çevrelerinden iyi kulis alan bir internet sitesinde okudum. ABD askerlerinin, hele de kriz bölgelerine müdahale durumunda ilk harekete geçecek olan birliklerin hiçbir þekilde bu gerilimle ilgili bir fikri yokmuþ. Haber “Military Times” adlý internet sitesinden. Resmi olarak görüþleri sorulduðunda, ABD birliklerinin her zaman için tehditlere cevap vermeye hazýr olduklarý þeklinde yorumlar yapýlýyor ancak sohbetlerin “off-the-record” kýsmý baþladýðýnda iþler deðiþiyor. Bütün bu "gerilim”, “savaþ tamtamlarý” gibi baþlýklar Washington mahreçli bir retorikten ibaret gibi yorumlanýyor. Adres de verelim. Japonya, Yokosuka’daki ABD uçak gemisi Ronald Reagan’daki huzurlu havaya atýf yapýlýyor. Hiçbir askeri talimatýn gitmediði anlaþýlýyor. Son derece sakin bir hava sözkonusu… Hiçbir askeri hazýrlýk yok özetle.
ABD Genelkurmay Baþkaný Joseph Dunford, Asya turuna çýktý. Japonya, Çin ve Güney Kore’de temaslarda bulunacak. Seyahati öncesi beraberindeki gazetecilere, bu iþi savaþ sýnýrýna gelmeden çözme niyetinde olduklarýný söyledi. Gerilimi yerinde tespit etmeye çalýþacak ABD’li komutan.
Pazar günü de ABD’de “Kuzey Kore” baþlýklý ulusal güvenlik toplantýsý vardý. Bu toplantýnýn ardýndan, hem CIA Baþkaný Mike Pompeo, hem de ABD Baþkaný’nýn Ulusal Güvenlik Danýþmaný H. R. McMaster, bir çatýþma olasýlýðýnýn bertaraf edilebileceði vurgusunu yapmaya çalýþtýlar. Tabi baþkaný boþa düþürmeden. “Yakýn bir çatýþma olasýlýðý yok ancak savaþ olasýlýðý on yýl öncesine göre daha fazla” ifadesiyle yuvarlak bir söylemi tercih ettiler.
ABD diplomasisinin de krizi çözmek üzere iþbaþýnda olduðuna dikkat çekildi. Etrafý toparlamaya çalýþýyor ABD anlayacaðýnýz.
Trump’ýn içeride önemli bir baskýyla karþý karþýya olduðu malumunuz. Rusya soruþturmasý baþta olmak üzere, ABD yerleþik düzeni çeþitli baþlýklarla ondan kurtulmanýn yollarýný arýyor. Küresel sistemin uzak bir noktasýndaki abartýlý bir gerilimle güç gösterisi yapmaya çalýþtý sanki birileri. Bir önceki yazýmýzda belirtmiþtik ya, iki taraf da yeteri kadar þov yapar, günün sonunda ABD’nin süper güç niteliði egale edilir ve kriz rafa kalkar. Demedi demeyin.
