Ýç ýsýtýr, lezzet verir ama hepsinden önemlisi kendinizi iyi hissettirir. Neden mi bahsediyorum? Elbette sýcacýk kýþ içeceklerinden...
Çay ve kahve tiryakiliði muazzamdýr. Hiçbir günü kahvesiz geçiremez kimileri. Bazýlarýnýn ise çay içmedi mi baþý aðrýr. Ben ne kahve ne de çay baðýmlýsýyým. Kahve kokusuna bayýlýrým ama içmek çoðu zaman aklýma bile gelmez. Çay desen elbette kahvaltýda çok severim ama yoksa yerine bir þey bulur canýmý da bunun için pek sýkmam. Hani öyle gün içinde olmazsa olmaz denilen kahve, çay saatlerim pek yoktur. Konumuz da bu iki kabul görüp sevilen içecekler deðil. Çünkü onlarý mevsimle sýnýrlamak zaten mümkün deðil. Onlar klasikleþmiþ, mutfak tezgahýnýn protokol yerinde kavanozlarý çoktan sabitlenmiþ geleneksel içeceklerimiz. Bizim konumuz ise bugün kýþ için hazýrladýðým özel içecekler ve ‘kýþ’ denilince de ilk sýrada benim için her daim salep!
SALEP
Orkidelerin sahlepgiller diye adlandýrýlan bir çeþidi, kök yumrularýyla süt-su ile kaynatýlýr. Daha sonra kurutulup toz haline getirilip, öðütülür. Biz coðrafi olarak salep konusunda þanslýyýz. Çünkü Anadolu’nun çeþitli bölgelerinde yabani olarak yetiþir. Ama yanlýþ toplanýr, talan edilir vs... Dolayýsýyla pahalýdýr. Sonuç olarak salepte sahtecilik çok. Alternatif bir hammadde ile benzer kývam, lezzet bulunmaya çalýþýlýyor ama bu mümkün deðil, olsa da asýl mesele salepin özündeki maddelerin soðuk algýnlýðý dahil bir çok hastalýða iyi gelmesi. Yani bol niþasta ve aromalarla, salep benzeri hazýr içecekler her anlamda sýnýfta kalýyor. Ne yapýp edip gerçeðini bulmalýsýnýz.
15-20 gram salebi ve damak tadýnýza göre ayarlayacaðýnýz ortalama 3-4 küp þekeri bir tencereye koyup iyice karýþtýrýn. Üzerine yavaþça, beþ fincan kadar soðuk sütü ilave ederek ekleyin. Kaynamaya baþlamadan altýný iyice kýsarak, tencerenin kapaðýný hafif aralýk býrakarak en az yarým saat kývam alana kadar kaynatýn. Sýcak olarak fincanlara aktarýp üzerine dilediðiniz kadar tarçýn serperek servis yapýn. Arzu ederseniz salebinize 1 çay kaþýðý zencefil tozu ve mahlep de ilave edebilirsiniz.
ADAÇAYI-IHLAMUR
En güzeli adaçayý yapraklarýný saksýda taze yetiþtirmek ve taze taze kullanmak. Çayda bile! Ýnanýn adaçayýnýn kuru ve taze yapraklarý lezzet olarak çok farklýdýr. Kurutulmuþ adaçayýnýn lezzetini sevmeyip asla içmeyen nicelerine taze adaçayýný sevdirmiþliðim var. Tazesindeki lezzet ve rahiya bambaþkadýr. Ihlamurda ise durum tam tersidir. Doðru bir kurutmayla elde edilen ýhlamur yapraklarýnýn aromasý daha yoðun ve lezzetlidir. Peki hiç bu iki bitkiyi ayný anda çay haline getirmeyi denediniz mi? Bir tutam taze adaçayý ve bir tutam kuru ýhlamur yapraklarýnýn içine biraz portakal kabuðu ekleyip çay gibi demleyin, beðeneceksiniz.
BAHARATLI SÜTLÜ ÇAY
Bence kýþýn içilebilecek en güzel içeceklerden birisidir. Bir tülbentin içine biraz, hafifçe ezilmiþ menengeç tohumu, siyah karabiber tanesi, karanfil ve bir dal biberiye yapraðý koyup aðzýný baðlayýn. Siyah çayý normal demlerken içine hazýrladýðýnýz bu keseyi atýn. Demlenme sonlandýðýnda çay bardaklarýna aktarýp üzerine az miktar sýcak süt ekleyin. Akþam yatmadan içilebilecek en güzel kýþ içeceði olduðunu fark edeceksiniz.
SICAK ÇÝKOLATA
Azteklerden günümüze belki de çikolatanýn en saf hali! Mutluluk hormonlarýný coþturan sihirli formül! Yoðun ve stresli bir gün geçirdiniz ve hafif bir ürpertiniz var, bir türlü ýsýnamýyorsunuz. Hemen bir iki kalýp bitter çikolatayý yarým litre süt, bütün kýrmýzý acý biber (kesinlikle doðramayýn) ile bir tencereye koyup eriyene kadar karýþtýrýn. Ýçinden biberi çýkartýp bardaklara bölüþtürün. Üzerine beyaz çikolata rendesi rendeleyin veya marshmallow da ekleyebilirsiniz.
AYDAN’IN KIÞ ÇAYI
Bu çay benim kýþ aylarýnda vazgeçilmez formülümdür. Üstelik sayesinde akþam saatleri olduðunda evimiz de misler gibi tarçýn kokar. Bir çaydanlýða sekize kesilmiþ bir adet kýrmýzý elma, bir ya da iki dilim ayva, iki çubuk tarçýn, birkaç karanfil tanesi ve bir, iki incecik dilim taze zencefil koyup üzerine su doldurun. Kýsýk ateþte yarým saat elmalar iyice yumuþayana kadar kaynasýn. Bundan sonra býrakýn bir köþede soðusun ve hemen içmeyecekseniz daha sonra üzerine biraz su koyup kaynatýn çünkü tadý durdukça çok yoðunlaþýr.
Denemeli
Güler Sarýgöl Köymen’in hazýrladýğý Annesinin Kýzý yemek kitabýndan 142. sayfadaki Somata! Badem ve damla sakýzý ile yapýlan nefis bir kýş içeceği!
Okumalý
Uzun zamandýr vejetaryen olmak istiyor ve karar veremiyorsanýz işleri kolaylaştýrmak için Jonathan Safran Foer’in oldukça keskin bir dille yazdýğý Hayvan Yemek romanýný okuyabilirsiniz.
