Elma, portakal ve nar kýþ geldiðinde omuz omuza verir tezgâhlarda. Bu üçlünün tadý kimi zaman yemeklere kimi zaman tatlýlara ilham verir. Þimdi sahne onlarýn; o halde bu üç güzelin faydalarýna göz gezdirmenin tam zamaný!
Elma, diyet listelerinin ilk sýralarýndadýr ve saðlýk denilince ilk akla gelen meyvedir. Saðlýk iksiri ve þifa kaynaðý elma. Peki masallara konu olan, her evde sepette duran elma hakikaten çok mu faydalý? Aslýnda iyi bir elma evet faydalý. Ýyi bir elmadan kasýt; kimyasalsýz yetiþmiþ olmasý ve soðuk hava depolarýndan beklemiþ olmamasý. Elma neredeyse 8-9 ay farklý çeþitlerinin hasat edildiði bir meyve. O sebeple kýþ elmalarýný bilmek çok önemli.Lif açýsýndan diðer meyvelerin yüzde 70’inden daha zengin. Gerçek bir C vitamini deposu, þeker yönünden biraz yüksek yine de çið olarak ortalama þeker seviyesi olan bir elma cinsinde glisemik indeks deðeri 38 yani orta seviyelerde.Kimi ekþi, kimi buruk, kimi tatlý ekþi, kimi çok suludur... Elmayý yemekten, salataya mutfakta geniþ olarak kullanýrým. Herkesin zevki farklý elbette, benim içinse elmalý kurabiye, çörek, kek ve peltelerin lezzeti en kýymetlilerimdir. Baþta tarçýn olmak üzere kakule, karanfil ve karanfil gibi kokusu yüksek baharatlarla çok yakýþýr.
Ýki elmayý soyup, küp olarak doðrayýn ve biraz limon suyunda bekletin. Bu arada tereyaðý ve þekeri eritip karamelleþtirin ve içine dörde bölünmüþ kabuksuz elma dilimlerini yerleþtirin. Elmalar biraz yumuþayýnca yaðlý kaðýt serilmiþ kelepçeli kalýba biraz sosuyla birlikte iç taraflarý yukarýda kalacak þekilde düzgünce sýralayýn. Bu arada 4 yumurta ve 1 su bardaðý þekeri 2 dakika çýrpýn ve içine 1,5 su bardaðý elenmiþ un, tarçýn ve kabartma tozunu ekleyip karýþtýrýn. Ýçine elmalarý da ekleyip tart kalýbýndaki dilimlerin üzerine boþaltýn. 180°C’de 35 dk piþirip bir tabaða dikkatlice ters çýkartýn ve soðuduktan sonra dilimleyip krema ile birlikte servis yapýn.
Tarih kadar eski, tüm zamanlarda medeniyetleri etkisi altýna alan bir meyve nar. Çinliler, yeni evli çiftlerin yataðýna nar taneleri serpiþtirdiðinde, onlarýn kutsandýklarýna inanýr. Anadolu’da sevdiði kýza evlenmek istediðini, elindeki nar ile anlatýr delikanlýlar. Bedevi gelinler evlendikleri gece odalarýnda, bereketli bir evlilik için mutlaka nar bulundurur. Bu bereketlilik kendini sofrada da gösterir: tatlýdan, yemeðe bir çok tarifte yer alabilir. Yeter ki, onu size sunduðu cömertlikte kullanýn. Uyum saðlar, ekþimtýrak tadýyla yemeklere lezzet katar, hatta bunlarla da kalmaz yakut gibi parlak taneleri ile tabaðý estetik hale getirir.Mineral açýsýndan zengin bir meyve, C vitamini olarak da tüm gýdalarýn yüzde 76’sýndan zengindir. Veeee bu üçlünün en yüksek glisemik deðeri geliyor: Tam 67 birim. Ancak o kadar faydalý bir meyve ki hipoglisemisi olanlarýn bile 2-3 yemek kaþýðý yemesini tavsiye ediyorum.
Narlý Gremolata için ince kýyýlmýþ bir demet maydanoz, bir limon kabuðunun rendesi ve bol miktarda nar tanesi gerekiyor. Hepsini bir kapta karýþtýrýn. Bu karýþýmý tüm et yemeklerine, hatta kereviz yemeðine ve salatalara ekleyebilirsiniz.
Seveni için kýymetli bir meyve olsa da herkes tarafýndan yaygýn bir þekilde yenildiði söylenemez. Genellikle büyük bir portakal dilimlemektense küçük bir mandalina yemek tercih edilir ki ben de bunu tercih edenlerdenim. Portakal, peynir ekmek gibi satýlan ve tezgâhtan eve giderek hasadý biten bir meyve deðil. Ancak o diðer çöpe giden meyvelere göre þanslý; kozmetik, gýda ve ilaç sanayide kullanýldýðý için israf olmayan meyvelerden. Lifli bir meyve portakal, kabuðu þifa kaynaðý ve kabukla meyve arasýndaki beyaz zar özellikle diþ saðlýðý ve beyazlýðý için etkili. C vitamini açýsýndan diðer meyvelerin yüzde 88’inden daha zengin. A vitamini ve kalsiyum açýsýndan da orta seviyelerde. Þeker oraný biraz yüksek, þeker ve kanser hastalarýnýn mesafeli durmasý gerekebilir; glisemik deðeri yüzde 42.Pastadan kurabiye ve keklere kadar bir çok tatlýya, atýþtýrmalýða lezzet veriyor, yemeklerde özellikle de tavuk gibi beyaz etlerde müthiþ bir fark yaratýyor. Aromasý çok yüksek olduðundan baharatlarla karýþtýrýlmasýna da pek gerek kalmýyor.
Ýstediðiniz kadar portakal kabuðunu beyaz zar tarafýný kesmemeye dikkat ederek çýkarýn. Kabaca dilimleyin ve kaðýt havlu üzerinde bir gece oda ýsýsýnda bekletin. Ertesi gün 70 derecede 1 saat fýrýnlayýn. Eðer soba kullanýyorsanýz üzerinde de kurutabilirsiniz sadece çok kýtýr olmamasýna dikkat edin. Bu kabuklarý rondodan geçirin. Elde ettiðiniz portakal kabuðu tozunu yemeklerde, salata soslarýnda, kurabiyelerde kullanabilirsiniz. Hatta iki kaþýk portakal kabuðu tozunu bal ve yoðurtla karýþtýrýp cildinize maske yapabilir, doðal piling olarak kullanabilirsiniz.
