Koronavirüsü neticesinde çalýþma hayatýný doðrudan ciddi þekilde etkileyen pandemi ile birlikte kýsa çalýþma, fesih yasaðý, ücretsiz izin ve nakdi ücret desteði ile iþletmeler nefes alýrken, çalýþanlara da iþten çýkartýlmama ve iþine devam imkaný saðlandý.
Cumhurbaþkanýmýz Sayýn Recep Tayyip Erdoðan iþ dünyasýndan gelen talepleri de dikkate alarak kýsa çalýþma ödeneði süresini 1 ay uzattý. Buna göre, kolaylaþtýrýlmýþ kýsa çalýþma ödeneðinden yararlanma süresi olan üç aylýk süre bir ay uzatýlmýþ olacak.
Buna paralel olarak 17 Temmuz’da dolacak olan fesih yasaðý süresi de uzatýlacak.
Yapýlan uzatma ile birlikte Ýþ Kanunu kapsamýnda olan veya olmayan her türlü iþ veya hizmet sözleþmesi, 17 Aðustos’a kadar 25/II bendinde veya diðer kanunlarýn ilgili hükümlerinde yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarýna uymayan haller ve benzeri sebepler dýþýnda iþveren tarafýndan feshedilemeyecek. Bununla beraber iþverene tanýnan ücretsiz izne çýkarma hakký bir ay uzatýlmýþtýr.
Eksik gün kodu “28-Pandemi ücretsiz izin” veya birden fazla gerekçe ile eksik gün bulunuyorsa “29-Pandemi ücretsiz izin ve diðer” olarak bildirilmesi gerekmektedir.
SGK’ya 01, 04, 05, 06, 12, 14, 20, 29, 32, 35, 39, 52, 53, 54 veya 55 nolu belge türlerinden bildirilmiþ olmak, Koþullarýný birlikte taþýmalarý ve iþverenleri gerekli bildirimin yapýlmasý halinde, bu kapsamda ücretsiz izne ayrýldýklarý süre kadar nakdi ücret desteðine hak kazanýr.
KIDEM TAZMÝNATI NASIL ÇÖZÜLECEK?
Bugünlerde gündemin ilk sýralarýný kýdem tazminatý meþgul ediyor.
Ýþçi ve iþveren farklý konumlarda olunca çözümü de zorlaþýyor. Zira iþçi mevcut haklarýný kaybetmek istemiyor, iþverense maliyetleri düþürmek istiyor.
Cumhurbaþkanýmýz Sayýn Recep Tayyip Erdoðan'ýn Tekirdað “Ergene Çevre Koruma Projesi, Derin Deþarj Hattý B Tüneli Iþýk Göründü Merasimi”ndeki açýklamalarý ile iþçi ve iþvereni uzlaþmaya davet etmesi önemlidir.
Ýþveren sendikalarý ile iþçi sendikalarýnýn kýdem tazminatýný kendi aralarýnda çözüme kavuþturmalarýný istedi.
Bu uzlaþma çaðrýsý sonrasýnda kýdem tazminatýnýn çözümünde iþçi ve iþveren arasýndaki görüþmeleri ilgiyle izleyeceðiz.
Cumhurbaþkanýmýz Erdoðan’ýn açýklamalarý iþçinin kazanýlmýþ hakkýnýn korunmasýný esas alýyor. Burada amaçlanan iþçilerin kýdem tazminatý hakkýný kalýcý ve garantili bir sisteme baðlanmasýdýr.
Ýþçi sendikalarý mevcut kýdem tazminatý haklarýnýn devamý ve korunmasýný, hak kaybý olmamasýný talep ederken iþveren tarafý ise kýdem yükünün ve maliyetinin düþürülmesini talep ediyor. Mevcut durumda bir aylýk kýdem tazminatý karþýlýðý yüzde 8,33 olup, bireysel fon hesabý ve tamamlayýcý emeklilik sistemi ile farklý bir uygulama getirilmesi öngörülüyor.
1 Ocak 2022’de yürürlüðe girmesi beklenen düzenleme ile yüzde 8,33’ün yüzde 3 kýsmý iþçinin bireysel fon hesabýna yatýrýlacak, yüzde 5,33'lük kýdem tazminatý ise iþveren üzerinde kalmaya devam edecek.
Birincisi 8,33 oranýnýn 3 puanlýk kýsmý (ki bu bir yýl için 30 günlük kýdem tazminatýnýn yüzde 36’sýna karþýlýk geliyor) iþveren katkýsý bireysel fon hesabýnda toplanacak. Kalan 5,33 puanlýk kýsmý (ki bu bir yýl için 30 günlük kýdem tazminatýnýn yüzde 64’üne karþýlýk geliyor) iþveren üzerinde kalmaya devam edecek.
Dolayýsýyla mevcut durumda iþçi ve iþverenin ortak bir noktada buluþmasý çok zor görünüyor. Bu anlamda ancak sosyal diyalog mekanizmalarý geliþtirilerek, taraflarýn karþýlýklý fayda ve anlayýþla sorunlarý çözebilmeleri mümkündür.
Daha önce de bu köþede dile getirdiðim üzere, iþçi, iþveren ve kamuyu temsilen üçer kiþiden oluþacak bilim kurulu görevlendirilerek kýdem tazminatý sorununun çözümü uygun olacaktýr.
