Ýþverenler çalýþanlarýn beden ve ruh saðlýðýný korumak için bütün iþ saðlýðý ve güvenliði önlemlerini almak, çalýþanlara gerekli araç ve gereçleri noksansýz temin etmek / kullandýrmak ve eðitim verilmesini saðlamak zorundadýr.
Ýþverenler öncelikle toplu koruma önlemleri ile çalýþanlarý korumalý, toplu koruma önlemlerinin yeterli olmadýðý noktada çalýþanlara kiþisel koruyucu donaným (KKD) temin etmelidir.
Kiþisel koruyucu donanýmlara, risklerin, toplu korunmayý saðlayacak teknik önlemlerle veya iþ organizasyonu ve çalýþma yöntemleriyle önlenemediði, tam olarak sýnýrlandýrýlamadýðý durumlarda baþvurulur.
Ýþ kazasý ya da meslek hastalýðýnýn önlenmesi, çalýþanlarýn saðlýk ve güvenlik risklerinden korunmasý, saðlýk ve güvenlik koþullarýnýn iyileþtirilmesi amacýyla kiþisel koruyucu donanýmlar kullanýlýr.
Kiþisel Koruyucu Donaným Nedir?
Çalýþaný, yürütülen iþten kaynaklanan, saðlýk ve güvenliði etkileyen bir veya birden fazla riske karþý koruyan, çalýþan tarafýndan giyilen, takýlan veya tutulan, bu amaca uygun olarak tasarýmý yapýlmýþ tüm alet, araç, gereç ve cihazlara,
Kiþiyi bir veya birden fazla riske karþý korumak amacýyla üretici tarafýndan bir bütün haline getirilmiþ cihaz, alet veya malzemeden oluþmuþ donanýma,
Belirli bir faaliyette bulunmak için korunma amacý olmaksýzýn taþýnan veya giyilen donanýmla birlikte kullanýlan, ayrýlabilir veya ayrýlamaz nitelikteki koruyucu cihaz, alet veya malzemeye,
Kiþisel koruyucu donanýmýn rahat ve iþlevsel bir þekilde çalýþmasý için gerekli olan ve sadece bu tür donanýmlarla kullanýlan deðiþtirilebilir parçalarýna kiþisel koruyucu donaným denir.
Kiþisel koruyucu donanýmlara birkaç örnek vermek gerekirse; baret, çelik burunlu ayakkabý, kulak týkacý, gözlük, yüz siperi, hava beslemeli solunum cihazlarý, koruyucu eldiven, dizlik, tozluk, cankurtaran yelekleri, paraþüt tipi emniyet kemeri, termal giysi vb.
Ýþverenlerin Yükümlülükleri
Ýþverenler toplu korunma tedbirlerine, kiþisel korunma tedbirlerine göre öncelik verir. Kiþisel koruyucu donaným, risklerin, toplu korunmayý saðlayacak teknik önlemlerle veya iþ organizasyonu ve çalýþma yöntemleriyle önlenemediði, tam olarak sýnýrlandýrýlamadýðý durumlarda kullanýlýr. Çalýþanlara kiþisel koruyucu donaným temin ederken hijyen, ergonomi, tasarým gibi bazý hususlara dikkat etmesi gerekmektedir.
Bazý kiþisel koruyucu donanýmlar toz maskesi gibi tek kullanýmlýkken bazýlarý gözlük, baret, paraþüt tip emniyet kemeri gibi daha uzun süreler kullanýlmaktadýr. Kiþisel koruyucu donanýmlarýn kullanýlma süreleri; riskin derecesi, maruziyet sýklýðý, her bir çalýþanýn iþ yaptýðý yerin özellikleri ve kiþisel koruyucu donanýmýn performansý dikkate alýnarak belirlenmelidir.
Tek kiþi tarafýndan kullanýlmasý esas olan kiþisel koruyucu donanýmlarýn, zorunlu hallerde birden fazla kiþi tarafýndan kullanýlmasýný gerektiren durumlarda, bu kullanýmdan dolayý saðlýk ve hijyen problemi doðmamasý için her türlü önlem alýnmalýdýr.
Ýþverenler kiþisel koruyucu donanýmlarýn maliyetini çalýþanlara yansýtamaz. Kiþisel koruyucu donanýmlar, iþveren tarafýndan ücretsiz verilir.
Kiþisel koruyucu donanýmlarýn imalatçý tarafýndan saðlanacak kullaným kýlavuzuna uygun olarak bakým, onarým ve periyodik kontrolleri yapýlmalý, ihtiyaç duyulan parçalarý deðiþtirilmeli, hijyenik þartlarda muhafaza edilmeli ve kullanýma hazýr bulundurulmalýdýr.
Kiþisel koruyucu donanýmlar çalýþanlarýn kolayca eriþebilecekleri yerlerde ve yeterli miktarlarda bulundurulmalýdýr.
Kiþisel koruyucu donanýmlar çalýþanlara verilirken zimmet evraký düzenlemek gerekir. Zimmet evrakýnýn düzenlenmiþ olmasý iþ müfettiþleri tarafýndan yapýlan denetimlerde ispat yükümlülüðü açýsýndan önem arz etmektedir.
Ýþverenlerin yükümlülükleri kiþisel koruyucu donanýmlarýn temin edilmesi ile sonlanmamaktadýr. Kiþisel koruyucu donanýmlarý hangi risklere karþý kullanacaðý konusunda çalýþanlarý bilgilendirmeli, kiþisel koruyucu donanýmlarýn kullanýmý konusunda uygulamalý olarak eðitim verilmesini saðlamalý ve çalýþanlarýn verilen kiþisel koruyucu donanýmlarý kullanmasý saðlanmalýdýr.
6331 sayýlý Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Kanunu'nun 4'üncü maddesine göre iþverenler "Ýþyerinde alýnan iþ saðlýðý ve güvenliði tedbirlerine uyulup uyulmadýðýný izler, denetler ve uygunsuzluklarýn giderilmesini saðlar."
6331 sayýlý Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Kanunu'na göre çalýþanlarýna standartlara uygun ve CE iþaretli kiþisel koruyucu donaným temin etmeyen iþverenlere 2023 yýlý için çalýþan baþýna 3138 TL idari para cezasý uygulanmaktadýr.
