Kýskançlýk doðal ve güçlü bir insan duygusu. Yerli yerinde ve doðru ölçüde olduðunda koruyucu özellikleri de var. Varlýðý boþuna deðil. Sevdiðimize sahiplenmeyi, onunla yakýn kalmayý ve onu baþkasýna kaptýrmamak için alarma geçmeyi saðlýyor. Kýskançlýk duygusuna hiç sahip olmamak, alarm hali oluþmadýðý için, eþimizi kaptýrmaya sebep olabilir.
Kýskançlýk düzeyi açýsýndan insanlar birbirinden farklý
Spektrum veya çan eðrisi üzerinden düþünürsek; bir uçta aþýrý kýskançlar, hemen yanýnda kýskançlar, diðer uçta ise kýskançlýðý yok derece az kiþiler ve onlarýn yanýnda ise az kýskançlar bulunuyor. Ýnsanlarýn çoðunluðu ise kýskançlýk düzeyi açýsýndan ortalamada bulunuyor.
Aþýrý kýskançlýk mizaçtan mizaç özelliklerinden kaynaklanabilir
Size aþýrý kýskanç özelliði mizacýndan kaynaklanan bir kiþinin, eþinin hayatýný nasýl etkilediðinin örneðini vereyim: “Mehmet ile Beyza beþ yýldýr evli. Beyza, Mehmet’in kendisini sürekli kontrol ettiðini, iþ yerinde diðer erkeklerle nasýl konuþtuðu ile aþýrý ilgilendiðini, sürekli telefonlarýný kurcaladýðýný söylüyor. “Ýnanýn yolda yürürken dahi bakýþlarýmý denetliyor”. Sanki her an onu aldatacakmýþým gibi muamele görüyorum. Ýlk zamanlar beni sevdiðine yormuþtum. Þimdi bunaldýðýmý hissediyorum. Defalarca konuþmaya çalýþtým ama sanki kendine söz geçiremiyor gibi.
Ruhsal rahatsýzlýðýn parçasý olan kýskançlýk
Aþýrý kýskançlýk çoðunlukla bir kiþinin çocukluðundan beri devam eden bir mizaç özelliði iken, bazen de bir ruhsal rahatsýzlýðýn parçasý olabilir. Ruhsal rahatsýzlýðýn parçasý olan kýskançlýk; daha aþýrý ve daha tehlikelidir. Kiþi eþinin kendisini aldattýðýna yönelik sarsýlmaz inançlara sahip olabilir. Rahatsýzlýða baðlý olan kýskançlýk genellikle sonradan baþlar. Rahatsýzlýðýn diðer belirtileri ile beraber artar azalýr. Psikiyatrik ilaçlarla tedavi edilebilir.
Adýna Hezeyanlý Bozukluk verilen ruhsal rahatsýzlýða tipik bir örnek þöyle olabilir (örnek gerçek kiþi deðildir): Ayþe Haným 40 yaþýnda, ev hanýmý, 3 çocuk annesi. Eskiden beri biraz kýskanç biri olarak bilinirmiþ. Son bir yýldýr giderek artan þekilde kýskançlýðý baþlamýþ. Gün boyu eþinin nerede ve kimlerle birlikte olduðuna dair düþünceler zihnine üþüþmeye baþlamýþ. “Ya eþim baþka kadýnlara bakýyorsa, ilgi gösteriyorsa” diye düþünmeye baþlamýþ. Zamanla gerçekten de eþi sanki o anda baþka kadýnlarla birlikteymiþ gibi yoðun duygular hissetmeye baþlamýþ. En sonunda eþinin kendisini aldattýðýna inanmýþ. Sürekli kanýt aramaya baþlamýþ. Atletler üzerinde saç teli aramaya baþlamýþ. Eþinin ve çevresinin onu sakinleþtirme çabalarýna karþý onlarý suçlayýcý þüphelerle karþýlýk vermiþ...”
Aþýrý kýskançlýðýn yýkýcý sonuçlarý
Kýskanç olarak adlandýrýlacak düzeyde kýskanç olmak bir iliþkiyi zorlarsa bile yýkýcý düzeyde bozmayabilir. Ama bir kiþi “aþýrý kýskanç” ise kýskançlýk evlilik iliþkisini bozucu etki yapabilir. Aþýrý kýskanç kiþiler, yersiz ve orantýsýz biçimde kýskançlýk yaparlar. Eþlerine hapishane hayatý yaþatabilirler. Eþin baþkalarý ile iliþkilerini kýsýtlarlar. Bakýþlarýný denetlerler. Gereksiz kavgalar, kiþiyi utandýracak gerçek olmayan suçlamalar yapabilirler.
Buhari’de geçen bir hadiste Hz. Peygamber þöyle demiþtir: “Kýskançlýðýn bir kýsmý vardýr ki, Allah ondan nefret eder. O da ortada bir þey yokken, kiþinin zevcesinden þüphe etmesidir.” (Buhari)
