Muammer el’Qaddafî’nin 42 yýllýk iktidarýnýn, 2011 yýlý ortasýnda korkunç þekilde öldürülmesiyle son bulmasýndan, içine düþtüðü sosyal anafordan bir türlü durulmayan ve yýllardýr kanlý çatýþmalara ve nice uluslararasý entrikalara sahne olan Libya’da ‘uluslararasý hukuk’a göre kanûnî hükûmet olan ‘Ulusal Mutabakat Hükûmeti’ (UMH) ile TC. Devleti arasýnda ‘Kýta Sahanlýðý’ konusunda imzalanan anlaþma Doðu Akdeniz’deki dengeleri deðiþtirecek mahiyette..
Orada, kendisine yer açmak için çalýþmayan ülke dýþý bir güç yok gibi.. Fransa ve Ýtalya baþta olmak üzere AB ülkeleri, USA, Rusya, Ýngiltere, Mýsýr, -trilyonlarca dolarlarýndan baþka bir özellikleri ve güçleri olmayan- Suûdî Krallýðý ve Birleþik Arab Emirliði..
Osmanlý döneminde yüzyýllarca bir arada yaþadýðýmýz Libya halký ile böylesine çalkantýlý ve muhataralý bir zaman diliminde dirsek temasý kurularak Türkiye’nin de devreye girmesi, geç bile kalýnmýþ bir hareket..
‘Beni sokmayan yýlan isterse bin yýl yaþasýn..’ anlayýþý sonunda, oradaki yýlanlar tarafýndan sokulmak kaçýnýlmazdý. Hele de Mýsýr, Yunanistan, Kýbrýs Rum ve sionist Ýsrail rejimlerinin Türkiye’yi Doðu Akdeniz’de petrol ve doðalgaz araþtýrmalarýndan uzaklaþtýrmaya ve kuþatmaya çalýþtýðý bir dönemde.. ‘Siz varsanýz, ben de varým..’ güç gösterisi..
***
Gerçi, UMH yönetiminin oldukça kýrýlgan olduðu da doðru, ama, bu durum, uluslararasý hukuk açýsýndan, onu, ‘Libya Devleti’nin Kanûnî Hükûmeti’ olmaktan uzaklaþtýrmaz.
***
Libya ile Türkiye arasýndaki ‘Kýta Sahanlýðý Anlaþmasý’, evet, çok önemli ve de son derece hassas..
Ama, konuyu ne kadar biliyoruz?
19 Aralýk akþamý HT kanalýnda, M. Âkif Ersoy’un eski Genelkurmay Baþkanlarýndan Ýlker Baþbuð’la yaptýðý, 1 saati aþkýn uzuun bir mülâkat vardý. Ýlker Bey, ‘Kýta Sahanlýðý’yla ilgili bilgilerini unutmuþ olmalý ki, yanlýþ bir tarif veriyor ve böylece de bütün yorumlarýný yanlýþ bir zemin üzerine oturtuyordu. Ona göre, Kýta Sahanlýðý’, bir ülkenin ‘ana kara’sýnýn 200 km. ötesine kadar uzanan yerlerdi. Böyle olunca, ayný mantýkla Yunanistan gibi ülkeler de benzer þekilde davranabilirlerdi.
Ama, ‘kýta sahanlýðý’ o deðildi..
Kýta Sahanlýðý, ‘her ülkenin ana karasýnýn, sahilden -200 km ötesine deðil-, deniz dibindeki 200 metre derinliðine kadar uzanan yerler için geliþtirilmiþ bir ‘uluslararasý hukuk’ terimidir.
***
Ýlginç olan da þu: Libya sýnýrlarýnýn sadece Bingazi ve doðusundaki sahilleri, 200 derinliðe ulaþmadan, Anadolu ana karasýnýn kýta sahanlýðýyla buluþuyor.
Yunanistan ve Ege adalarýnýn etrafýnda öyle bir sýð deniz dibi uzantýsý yok. Hele Adriyatik sahillerinde 200 metreyi aþan derinlik hemen baþlýyor. Libya’yla Mýsýr arasýnda da derinlik 200 metre derinliði geçiyor.
Bu durumda, sadece Libya’nýn Tobruk ve Türkiye’nin Muðla sahilleri arasýnda yaklaþýk 30 km. geniþliðinde ve yaklaþýk 600 km. uzunluðunda bir sýð bölge var ki, iki ülke bu bölgede deniz altýndan komþu oldular, ‘uluslararasý hukuk’ kurallarýna göre..
*
Bu þerit altýnda veya üstünden, baþka ülkeler bu anlaþmaya göre taraflardan izin almadan petrol aramalarý veya boru hatlarý döþemek gibi imkanlardan mahrum kalýrlar. Böylece Ýsrail, Mýsýr ve Rum Kýbrýs-Rum rejimleri Türkiye’yi kuþatmak isterken, Türkiye ve Libya tarafýndan Doðu Akdeniz’de deniz dibi yataklarý açýsýndan kuþatýlmýþ bulunuyorlar.
Ama bunun gereði olarak bir takým askerî zýdlaþmalar da olursa, olacaktýr elbette..
Yarýnlarda, Rusya’nýn da desteklediði Hafter güçleri duruma hâkim olursa ne olacak?
Dýþ siyasette bölgede herkes büyük oyun oynarken, eli böðründe seyirci kalanlar yarýnlarda sadece hayýflanmakla kurtulacaklarýný beklememelidirler.
***
Ýlker Baþbuð Bey’in deðindiði bir diðer konu da, ‘Kanal Ýstanbul’ projesiyle Trakya’nýn avunmasýnýn zayýflayacaðý iddiasýnda!!! Bunu tatmin edici þekilde izah edemedi ve sadece E. Ýmamoðlu’nun iddialarýna destek vermiþ oldu.
O konuya da ayrýca deðinmek gerekiyor.
