Norman Jewison’ýn Soðuk Savaþ döneminde yaratýlan Sovyetler Birliði’nin dünyayý istila edeceði fobisini ironik biçimde ele aldýðý “Ruslar Geliyor / Russians are Coming” filmini anýmsarsýnýz. Dünyayý bize hep tersten okuturlar malumunuz. Kimin nereyi istila edeceðini bilmek için korkutulana deðil korkutana bakmak gerekir!
O yüzden “Rus sinemasý atakta!” cümlesini “Amerikan sinemasý gibi dünyayý istila edecek deðil ama” þerhini koyarak devam ettireyim: Dünya piyasasýnda etkin biçimde yer almak için yeni bir giriþim baþlattý: Kýzýl Meydan Gösterimleri / Red Square Screenings - RSS.
***
Kýzýl Meydan’da Kremlin Sarayý’nýn Baþkanlýk ofislerine bakan görkemli bir binanýn içinde yer alan Gum sinemalarýnda yeni Rus yapýmlarý görücüye çýkýyor. Dün baþlayan ve 19 Ekim’e dek sürecek olan Kýzýl Meydan Gösterimleri kapsamýnda dünya film endüstrisinin ve medyasýnýn önde gelen isimleri, önemli bir kýsmý henüz yapým aþamasýndaki filmlerden oluþan gösterimleri izliyor. Amaç bu filmlerin daðýtým aðýnda, festivallerde ve medyada daha fazla yer bulmasý. Film endüstrisinin yayýn organlarýnýn Moskova’da birer temsilcisi bulunur zaten. Screen International, Variety, The Hollywood Reporter ve FNE geniþ yer verdi RSS’ye. Screen Daily bir de özel ek çýkardý.
RSS giriþiminin ardýnda yer alan kurum, Ruslar Geliyor! Ajansý / Russians Are Coming! Kýsa adýyla RAC! Rus Sinema Fonu’nun himayesinde gerçekleþtiriyor bu etkinliði. RAC!’ýn yaratýcý yönetmeni Anton Mazurov, Rusya’nýn deneyimli festivalcilerinden biri. Rusya’nýn önde gelen film eleþtirmeni FIPRESCI Onursal Baþkaný Andrey Plahov’un küratörlüðünde, Yevgeniy Gindilis’in yürütücü yönetmenliðinde ve Rus Sinema Fonu adýna Uluslararasý Bölüm Baþkaný Elena Romanova’nýn liderliðindeki ekip çok zor bir iþin altýndan kalkýyor. Kýzýl Meydan’ýn hemen yaný baþýndaki tarihi Metropol Oteli’nde dünyadan yüz konuðu aðýrlayarak, proje sahipleriyle yüz yüze görüþme olanaðý sunarak cömert bir bütçeyi deðerlendiriyorlar.
***
RSS model olarak Unifrance’ýn Paris Randevularý’ný alýyor. Henüz onun kadar büyük deðilse de büyüme potansiyeli var. Bu yýlki programa içlerinde üç klasiðin ve 2010 yýlýndan birkaç yapýmýn da bulunduðu 2011 - 2012 yýlý yapýmlarýnýn aðýrlýkta olduðu, kurmaca ve belgesel türlerinde 96 uzun metrajlý film alabildiler. Rusya Canlandýrma Film Derneði - RAFA da 14’er filmlik iki program paketiyle katýldý RSS’ye.
Uzun metrajlý filmlerin birkaçý uluslararasý festivallere seçildiði ve ödüller kazandýðý için satýþ acentalarýnýn listesine girdi çoktan. Rusya’nýn Oscar aday adayý Karen Þahnazarov’un Biley Tiger / Beyaz Kaplan, Kiril Serebrennikov’un Venedik’te yarýþan Izmena / Ýhanet, Sergey Loznitsa’nýn Cannes Film Festivali’nden ödüllerle dönen V Tumane / Siste dahi RSS kapsamýnda izlenebilecek. Tarihi dramalardan peri masalý tadýnda fantastik filmlere, siyasi içerikli belgesellerden ailelere hitap eden canlandýrmalara kadar her türde film alýcýlarýn beðenisine sunulacak. Kadýn yönetmenlerin imzalarýný taþýyan filmlerin çokluðu da dikkatlerden kaçmýyor.
Festivalciler baþta olmak üzere konuklarýn ilgisini en çok çekenler ise yapým aþamasýndaki 24 film. Aktivist sanat yapan Pussy Riot topluluðunun baþýna gelenleri irdeleyen Prestupleniye i Nakazaniye / Suç ve Ceza belgeselinden tanýnmýþ Kazak yönetmen Bahtiyar Khudoynazarov’un V Ojidiyani Morya / Denizi Beklerken’ine dek birçok ilginç iþ var aralarýnda. Bunlara Varþova’daki 8. CentEast Pazarý’na seçilen Doðu Avrupa ülkelerinden 10 proje de eklendi. 16’sýnda Moskova’da, 19’unda Varþova’da gösterilecek filmlerden üçü Rus yapýmý. Biri baþarýlý yönetmen Aleksey Uçitel’in merakla beklenen “Vosmerka / Breaking Loose”u. Romanya, Moldova, Hýrvatistan, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Polonya, Ukrayna yapýmlarý da bu seçkiye girebildi.
Kýzýl Meydan’ýn gündemindeki Rus sinemasýna dair geliþmeleri ve RSS izlenimlerimi aktarmaya devam edeceðim.