Kanda ölçülen bir aminoasit türü olan Homosistein’in yüksek olmasý kalp, beyin ve sinir hastalýklarý riskini arttýrýyor.
Kalp-damar saðlýðý açýsýndan kolesterol kadar, hatta kolesterolden daha tehlikeli olduðu düþünülen kanda homosistein düzeyi vücutta sentez edilen bir proteindir. Ülkemizde, ölüm nedenlerinin birinci sýrasýný kalp-damar hastalýklarý oluþturmaktadýr. Bununla birlikte homosistein ile Alzheimer hastalýðý ve felç oluþumu arasýndaki iliþkiler olduðuna dair düþünceler de mevcuttur. Kan homosistein seviyesi yüksek olan bir anne adaylarýnda; düþük, erken doðum, bebeðin omurgasýnda açýklýk, tansiyon yükselmesi, bebeðin rahimde yeterince kilo alamamasý, anne adayýnda damarlarda týkanýklýk oluþma riski artýyor.
Damarlara zararlý
Homosistein kanda bulunan bir kükürtlü amino asit, yani bir çeþit proteindir. Kanda yüksek miktarda bulunan homosistein ile kalp-damar hastalýklarýnýn oluþma riski arasýnda güçlü bir iliþki bulunmaktadýr. Yüksek miktardaki homositein damarlarýn iç yüzeyindeki astar yapýsýna hasar verir ve ayný zamanda damar içindeki kanýn pýhtýlaþmasýný hýzlandýrýr. Folik asit, B12 vitamini ve B6 vitamini vücuttaki homosisteinin parçalanmasýnda görev alan vitaminlerdir. Homosistein genetik faktörler ve tüketilen besinlerle yakýndan iliþkilidir. Günlük besinlerle alýnan folik asit, B12 vitamini ve B6 vitamini kandaki homositein düzeyine karþý yüksek bir etkiye sahiptir. Yapýlan çalýþmalarda kandaki düþük folik asit miktarý ile kalp-damar hastalýklarýndan ölüm riski arasýnda kuvvetli bir iliþki olduðu rapor edilmektedir.
Hamileler de etkileniyor
Homosistein düzeyini düþürmede görevleri olan vitaminlerin ortak özelliði, vücutta üretilemedikleridir. Bu nedenle günlük olarak düzenli þekilde, besinlerle birlikte bu vitaminlerin alýnmasý gerekmektedir. Folik asit için günlük alýnmasý gereken miktar 400 mikrogramdýr. Bu miktarýn saðlanmasý özellikle günlük olarak 5 porsiyon ve üzerinde sebze-meyve tüketimi ile yakýndan iliþkilidir. Folik asit yetersizliðinde bebek ve çocuklarda büyüme geriliði ve anemi gözlenir. Ayrýca folik asitten yetersiz beslenen hamile bayanlarda sinir tüp bozukluðu hastalýðý görülebilmektedir. B12 vitamini; sadece hayvansal kaynaklý besinlerde bulunur. En iyi kaynaklarý sakatatlar, etler, süt, peynir, balýk ve yumurtadýr. Günlük alýnmasý gereken B12 miktarý 280 mikrogram düzeyindedir. B12 vitamini yetersizliðinde sinir sisteminde bozukluklar ve anemi görülür. B6 vitamini ise; bulgur ve un gibi tahýl ürünleri, kuru fasulye ve nohut gibi kuru baklagiller, balýk çeþitleri ve sebzelerde bulunan bir vitamindir. Günlük olarak alýnmasý gereken B6miktarý 1.7 miligram kadardýr. B6 vitamini eksikliðinde sinir sisteminde bozukluklar meydana gelmektedir. Tüm bu vitaminlerin yeterli düzeylerde alýnmasý günlük beslenme alýþkanlýklarýnda besin gruplarýnýn dengeli daðýlýmý ile mümkün olmaktadýr. Sonuç olarak; homositein miktarýnýn düþürülmesinde, folik asit, B12 vitamini ve B6 vitaminin etkisi tartýþýlmaz bir gerçektir.
