Kalp ve damar hastalýklarýný kolaylaþtýran faktörlere kardiyovasküler risk faktörleri adý verilir. Kanda kolesterol ve LDL-kolesterolün yüksek olmasý, HDL-kolesterolünün düþük olmasý kardiyovasküler risk faktörlerini artýran etkenlerdendir. Kanda aþýrý miktarda bulunan kolesterol yýllar içinde damar duvarýnda birikir. Bu birikim o damarlarda daralma ve týkanmaya yol açabilir. Kolesterol hangi damarda birikmiþse o damarla iliþkili sorunlar ve hastalýklar (kalp krizi, felç, damar týkanmasý, böbrek yetmezliði vb.) ortaya çýkar.
Tek sorumlu gýdalar deðil
Kolesterolün sorumlusu yalnýzca gýdalar deðildir. Yaþam tarzý, hareketsizlik, þiþmanlýk, sigara kullanýmý, ailenin týbbi geçmiþi, yaþ, yüksek tansiyon, diyabet, bazý böbrek ve tiroid hastalýklarý gibi faktörler yüksek kolesterole neden olabilir. Ancak kolesterolü düþürmek elinizde. Bu sayede kalp hastalýðý ve felç riskini azaltabilirsiniz. Kalbi koruyucu saðlýklý bir beslenme programý kolesterolü düþürür. Bunun için uygun beslenme programý; sebzelerden, meyvelerden, tam tahýl ürünlerinden zengin olmalý ve yüksek posa içermelidir. Bu beslenme sisteminde az yaðlý etler alýnmalý, haftada 2 kez balýk tüketilmeli, yüzde 1 ve daha az yaðlý süt ve süt ürünleri tercih edilmeli. Doymuþ yað içeren bütün yiyecekler ayný zamanda kolesterol de içerir. Ne kadar çok hayvansal gýda ve kýzartýlmýþ gýda alýnýrsa vücuda o kadar çok kolesterol girer. Bu tür ürünlerden kaçýnýlmalýdýr.
Haftada iki gün 30 dakika yürüyüþ
- Beslenmenizde aldýðýnýz yað miktarýný azaltýn,
- Doymuþ yaðlar (katý yaðlar) yerine doymamýþ yaðlarý (sývý yaðlar) tercih edin,
- Daha fazla posa tüketin,
- Vücut aðýrlýðýnýzý koruyun, fazla kilolu iseniz zayýflayýn,
- Düzenli fiziksel aktivite yapmaya özen gösterin.
- Kolesterol düþürücü özelliði bulunan; Sývý yaðlarý (özellikle zeytinyaðý), balýðý, kepekli undan yapýlan ekmeði, tam tahýllý ekmeði, bulgur gibi tahýl ürünlerini, meyve ve sebzeleri, kuru baklagilleri, soya ve soya ürünlerini artýrýn.
- Kolesterolü yükselten; Katý yaðlar, yaðlý veya yaðda kýzartýlmýþ etleri, þarküteri ürünlerini, kremalý ve yaðlý pastalarý, kurabiyeleri ve kekleri, yaðlý peynir, yaðlý yoðurt ve yaðlý sütü azaltýn.
- Hareket edin; düzenli, haftanýn birçok günü en az 30 dakika yapýlan fiziksel aktivitenin HDL düzeyini artýrdýðý ve kolesterol miktarýný düþürdüðü bilinmektedir. Sevdiðiniz aktiviteyi yapmaya özen gösterin. Lütfen belirli aralýkla kolesterol ve diðer kan yaðlarýnýzý ölçtürün. Doktorunuzla konuþun ve diyetisyeninizle birlikte saðlýklý beslenme programý uygulayýn.
