23 Ekim'de yeni bir düzenleme Adalet Komisyonundan geçti. Komisyondan geçen metin 23 maddeden oluþmakta ve 12 farklý kanunda deðiþiklik veya düzenleme içermekte. Bu teklif, temmuz ayýnda gündeme gelen düzenlemelerin devamý niteliðinde... Meselenin odaðýnda AYM iptal kararlarý sebebiyle doðan boþluðu giderme, noterlik iþlemlerini kolaylaþtýrma ve "etki ajanlýðý" olarak bilinen düzenlemeler var. Bugün, halen taslak olan bu düzenlemelere deðinmek istiyorum.
YENÝ BÝR SUÇ
TCK'ya yeni bir suç ekleniyor. Böylelikle belge ve bilgi temini veya açýklanmasý dýþýnda casusluk maksadýyla suç iþlenmesi de ayrýca düzenlenmiþ oluyor...
Buna göre TCK'ya eklenecek "Devletin güvenliði veya siyasal yararlarý aleyhine suç iþleme" baþlýklý m.339/A ile devletin güvenliði veya iç veya dýþ siyasal yararlan aleyhine yabancý bir devlet veya organizasyonun stratejik çýkarlarý veya talimatý doðrultusunda suç iþleyenlere "üç yýldan yedi yýla kadar hapis cezasý" verilebilecek.
Suçun, milli güvenlik açýsýndan stratejik önemi haiz birimlerde görev yapanlar tarafýndan iþlenmesi halinde ceza arttýrýlacak.
Bu suç için kovuþturma yapýlmasý, Adalet Bakanýnýn iznine tabi olacak.
BOÞANMADA BEKLEME SÜRESÝ DÜÞÜYOR
Anayasa Mahkemesi, ad ve soyadýn mahkemece deðiþtirildiðine dair kararýn "ilan" edilmesine iliþkin hükmü, "açýk olmamasý sebebiyle" iptal etmiþti. Yeni düzenleme ile ilanýn hangi medya kuruluþlarýnda ve nasýl verileceði detaylý olarak düzenlenmekte...
Bir düzenleme de "boþanma" konusunda. Boþanma davasýnýn reddine dair kararýn kesinleþmesinden itibaren üç yýl geçmesine raðmen taraflar bir araya gelmemiþse, mahkeme bir tarafýn istemi ile boþanmaya karar verebiliyordu. Bu bekleme süresi bir yýla düþürülüyor.
CEZA DA DEÐÝÞÝM VAR
Yargýlama esnasýnda suç niteliði deðiþince mahkeme, "savunma hakkýna bir ek yaparak, sanýða bir imkân vermekte". AYM bu düzenlemeyi, sanýða bildirimin nasýl yapýlacaðý, mahkemece hangi usulün ilerletileceði yönünden belirsiz bulmuþ ve iptal etmiþti... Þimdi bu kapsam netleþiyor. Artýk "sanýðýn dosyada var olan son adresine bildirim yapýlamamasý veya bildirime raðmen duruþmaya gelmemesi halinde müdafiye yapýlan bildirimler yeterli kabul" edilecek...
Teklif yasalaþýrsa, cinsel suç maðdurlarýna yönelik hizmet veren merkezlerin devlet üniversiteleri tarafýndan da kurulabilmesi mümkün hale gelecek. Yine kapalý ve açýk ceza infaz kurumlarýnda, çocuk eðitim evlerinde bulunan hükümlü ve tutuklularýn örgün ve yaygýn öðretimden yararlanma hakkýnýn kapsamý da geniþleyecek.
NOTERLÝKTE E-ÝMZA DÖNEMÝ
Teklifle, noterliklerde alýnacak ücret ve diðer masraflarýn banka ve kredi kartý gibi araçlarla ödenebilmesi imkâný getirilmekte. Noterlerin çalýþma gün ve saatlerinin belirlenmesi, noterliklerde yapýlan iþlemler ve düzenlenen kâðýtlar sebebiyle ödenmesi gereken iþlem giderlerinin tahsili, Ýþlemlerinde e-imza kullanýlabilmesi gibi konularda düzenleme öneriliyor.
KAMU GÖREVLÝLERÝNÝN AVUKATLIK STAJI
Daha önce kabul edilen düzenleme ile "kamu görevlilerine" avukatlýk stajý yapma imkâný tanýnmýþtý. Ancak AYM, kanunda gerekli kolaylýðýn saðlanmasý yönündeki ifadeyi müphem bulup iptal etmiþti. Yeni düzenleme ile bu konu çerçeveleniyor. Buna göre, kamu görevlilerine stajda gerekli kolaylýk saðlanacak, çalýþma saatleri düzenlenmeye çalýþýlacak, özellikle mahkemeler nezdindeki dönemde aylýksýz veya ücretsiz izinli olarak avukatlýk stajý yapabilecekler... Yine bu dönemde talepleri halinde yýllýk izinlerini de kullanabilecekler...
BEKLENTÝLER NE YÖNDE
Düzenlemeleri baðýmsýz bir paket olarak nitelemek mümkün deðil. AYM kararlarý sebebiyle doðan boþluk gideriliyor. Birtakým güncel talepler karþýlanýyor. Ancak toplumsal talebin (bana ulaþan mail ve mesajlardan anladýðým kadarýyla) yoðunlaþtýðý iki temel konu var. Birincisi cezasýzlýk algýsýnýn giderilmesi konusu. Diðeri de af meselesi... Af konusunu sadece "ceza" affý olarak deðil, öðrenci, ehliyet ve benzeri konularda da anlamak gerekiyor. Sanýrým, bu ikisi arasýndaki dengeyi tutacak bir düzenlemeyi oluþturmak biraz zaman alabilir. Zira, adil ve tatmin edici bir yazým gerekiyor...
