Üç aya yakýn bir süredir gündemi meþgul eden koronavirüs (covid-19) hayatý zorlaþtýrmakla kalmýyor, ekonomi, sanayi ve üretim, otelcilik-turizm ve seyahat, yiyecek-içecek, finans, tekstil ve perakende gibi bir çok sektörü doðrudan etkiliyor.
Esasen, Aile, Çalýþma ve Sosyal Hizmetler Bakanlýðý Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Genel Müdürlüðü bu konuda çok detaylý ve faydalý çalýþmalar yapmýþtý.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlýðý ve Türk Standardlarý Enstitüsü (TSE) ise sanayi kuruluþlarýnýn çalýþanlarýný, ziyaretçilerini, tedarikçilerini, bakým personelini vb. korumaya yönelik hijyen uygulamalarý ile kontrol tavsiyelerini içeren Covid-19 Hijyen, Enfeksiyon Önleme ve Kontrol Kýlavuzu’nu hazýrladý.
COVID-19’un bulaþ özelliklerinin, SARS-CoV salgýnýna benzer olduðu varsayýmýna dayanmaktadýr. COVID-19 ve SARS CoV arasýndaki benzerlikler, bizlere hastalýðýn bulaþma yöntem ve özellikler hakkýnda bilgi saðlamaktadýr. COVID-19’un bulaþmasýnýn esas olarak öksürme ve hapþýrma ile oluþturulan solunum damlacýklarý ve kirlenmiþ yüzeylerle temas yoluyla oluþtuðu düþünülmektedir. Ayrýca hasta bireylerin öksürme, hapþýrma yoluyla ortaya saçtýklarý damlacýklara diðer kiþilerin elleri ile temas etmesi sonrasýnda ellerini aðýz, burun veya göz mukozasýna götürmesi ve temas etmesi ile bulaþmaktadýr.
COVID-19’un bulaþýný kesmek için hem damlacýk hem de temas önlemleri gerekir; eðer bir aerosol üreten bir iþlem (AOP) yapýlýyorsa, temas önlemlerine ek olarak aerosol önlemler de gerekebilir.
Tüm alanlarda uygun maske takýlmasý gereklidir. Maskeler aðýz ve burun mukozasýnýn kirlenmesini en aza indirmek için fiziksel bir bariyer saðlar.
Tüm personel iþ süresince KKD ve/veya iþe özgü forma/giysi kullanmalýdýr. Damlacýk sýçrama riski bulunan her türlü çalýþmada gözlük veya siperlik (yüz koruyucu) kullanýlmalýdýr.
Pandemi sürecinde yasal otoritelerin belirlediði düzenlemelere uyulmasý gerekmektedir.
Kuruluþa giriþ yaparken ölçülen vücut sýcaklýðý deðeri 38°C ve üzeri olan kiþilere giriþ izni verilmeyip, ilk ölçümden en az 15 dakika sonra tekrar ölçülmesi gerekmekte; ikinci ölçüm neticesinde vücut sýcaklýðý deðeri halen 38°C derece ve üzeri olan kiþilerin kuruluþa alýnmayýp en yakýn saðlýk kuruluþuna sevki ile ilgili bir metot belirlenmeli ve uygulanmasý saðlanmalýdýr.
ÖNLEM VE KONTROL EYLEM PLANLAMASI
Hastalýðýn hem bilinen hem de bilinmeyen kaynaklardan bulaþma riskini azaltmak için gerekli olan temel enfeksiyon önleme ve kontrol edilmesi için çalýþmalar yapýlmalýdýr. Bu önlemler genel olarak aþaðýdakileri içerir:
· Ýþletme içinde COVID-19 için alýnmýþ genel tedbirlere uygun hareket edilmesi,
· Fiziki mesafenin korunmasý,
· Maske takýlmasý,
· Uygun temizlik ve dezenfeksiyon iþlemlerinin saðlanmasý,
· Solunum hijyeni ve öksürük/hapþýrýk adabýna uyulmasý,
· El hijyeni saðlanmasý.
· Odanýn havalandýrýlmasýnýn saðlanmasý
Kuruluþta Hijyen, Enfeksiyon Önleme ve Kontrol Ýçin Eylem Planý çerçevesinde gereken iþ saðlýðý ve güvenliði ekipmanlarý bulundurulmalý ve çalýþanlarýn kullanýmýna sunulmalýdýr.
ÜÇ AYLIK MASKE STOÐU OLMALI
Ýþletmelerde çalýþan baþýna üç ay süreyle yetecek olan maske stoðu bulundurulmalýdýr. Maskeler COVID-19 için;
· Ýlgili standartlara/kriterlere uygun (TS EN 14683, TS EN 149 veya TSE K 599)
· Kullaným için gerekli olana kadar temiz/kuru bir alanda kirlenmesi önlenmiþ þekilde (son kullanma tarihlerine uygun);
· Ulusal/uluslararasý saðlýk otoritelerinin tavsiyelerine uygun maske kullanýlmalýdýr.