Kötüniyet Tazminatý Davasý, iþ güvencesinden yararlanamayan belirsiz süreli iþ sözleþmesiyle çalýþan iþçinin, iþ sözleþmesinin iþveren tarafýndan kötü niyetli olarak feshedilmesini sonucu ödenen tazminattýr.
Kötüniyet tazminatý iþçilerin kýdemlerine göre belirlenen ihbar sürelerinin 3 katý tutarýndadýr.
Kötüniyet tazminatýna hak kazanma koþullarý ve tazminat miktarýnýn hesaplanmasý açýsýndan, 4857 sayýlý Yasada düzenlemeler yapýlmýþtýr.
Ýþ Kanunu 17. maddesine göre; Ýþverenin bildirim þartýna uymamasý veya bildirim süresine ait ücreti peþin ödeyerek sözleþmeyi feshetmesi, bu Kanunun 18, 19, 20 ve 21 inci maddesi hükümlerinin uygulanmasýna engel olmaz. 18 inci maddenin birinci fýkrasý uyarýnca bu Kanunun 18, 19, 20 ve 21 inci maddelerinin uygulanma alaný dýþýnda kalan iþçilerin iþ sözleþmesinin, fesih hakkýnýn kötüye kullanýlarak sona erdirildiði durumlarda iþçiye bildirim süresinin üç katý tutarýnda tazminat ödenir. Fesih için bildirim þartýna da uyulmamasý ayrýca dördüncü fýkra uyarýnca tazminat ödenmesini gerektirir.
Ýþ güvencesi kapsamýndaki iþçiler yönünden kötüniyet tazminatýna hak kazanýlmasý mümkün deðildir.
Ancak, iþe iade davasý açma ve iþ güvencesinden yararlanamayan iþçiler için fesih hakkýnýn kötüye kullanýlarak iþveren tarafýndan iþ sözleþmesinin sona erdirilmesi durumunda bildirim süresinin üç katý tutarýnda kötüniyet tazminatý ödenmesi söz konusu olabilmektedir.
4857 sayýlý Ýþ Kanunu 17. Madde gerekçesinde, iþçinin iþvereni þikâyet etmesi, aleyhine dava açmasý veya tanýklýk yapmasý nedenlerine baðlý fesihlerin kötüniyete dayandýðý kabul edilmektedir.
"Kötüniyet Tazminatýnýn" ihbar önellerine ait ücretin üç katý tutarýnda olacaðý belirtilmiþ ve ayrýca ihbar tazminatýnýn da ödeneceði hüküm altýna alýnmýþtýr.
Kötüniyet Tazminatýna hükmedilmesi için gerekli þartlar, iþçinin iþ güvencesinden yararlanmamasý, iþçinin iþ sözleþmesinin belirsiz süreli olmasý ve iþverenin iþ sözleþmesini kötüniyetli olarak fesih etmesi gerekmektedir.
Hangi hallerin kötü niyetli sayýlacaðý Ýþ Kanunu'nda belirtilmiþ deðildir. Ancak Kanunun gerekçesinde kötü niyetli feshe çeþitli örnekler verilmiþtir. Ýþçinin, iþvereni hakkýnda þikâyette bulunmasý, iþçinin, iþvereni aleyhine dava açmasý, iþçinin, iþvereni aleyhine þahitlik yapmasý vb. için kötü niyet tazminatý gündeme gelmektedir. Bu çerçevede;
-Ýþveren aleyhine mahkemede tanýklýk yapýlmasý veya iþçinin iþverene çeþitli gerekçelerle dava açmasý nedeniyle iþ sözleþmesinin iþveren tarafýndan feshi yoluna gidilmesi,
-Ýþveren aleyhine kamu kurum ve kuruluþlarýna iþçi tarafýndan ihbar ve þikayet dilekçesi verilmesi nedeniyle iþ sözleþmesinin iþveren tarafýndan feshi yoluna gidilmesi,
-Kadýn iþçinin gebelik, doðum vb. sebeplerle ayrýmcýlýða uðramasý ve iþ sözleþmesinin iþveren tarafýndan feshi yoluna gidilmesi,
Kötüniyetli fesih olarak kabul edilmekte ve iþçi arabulucu veya yargý sürecinde kötü niyet tazminatýna hak kazanabilmektedir.
Burada iþverenin kötüniyetli olduðunun iddiasýný iþçi ispatla yükümlüdür. Örneðin, Yargýtay 9. Hukuk Dairesi 2005/18877 Esas, 2006/960 sayýlý Kararýnda ispat konusu ele alýnarak "Ýþ Kanununda düzenlenen kötüniyet tazminatý Medeni Kanunun 2. maddesinin Ýþ Kanununa bir aktarýmý mahiyetindedir. Buna göre kötüniyet, hukuken tanýnmýþ bir hakkýn objektif iyiniyet kurallarýna aykýrý olarak kullanýlmasý ve kullanýlýrken de karþý tarafýn zarara maruz býrakýlmasý olayýdýr. Ýþ sözleþmesinin kötüniyetle feshedildiðini iddia eden tarafýn bu hususu delillerle kanýtlamasý gerekir. Somut olayda davacý fesihte, iþverenin kötüniyetli olduðunu kanýtlamýþ deðildir." hükmünü vermiþtir.
