Kredi kartý hayatýmýzý kolaylaþtýrdý. Ancak, kredi kartý borcunu ödeyemeyecek duruma gelme, çalýþanlarýn olduðu kadar iþverenlerin de problemi. Çünkü, çalýþanlarýn kredi kart borçlarýný kapatmak için, ihbar ve kýdem tazminatlarýnýn verilmesi koþuluyla iþ sözleþmesini sona erdirme talepleri sýk sýk gündeme gelebilmektedir.
Ýþçinin kredi kart borcu nedeniyle çok zor durumda olduðunu belirterek, ihbar ve kýdem tazminatlarýný almak þartýyla, iþten ayrýlma isteðini içeren dilekçe verdiðini, iþverenin de bu talebi kabul ederek, iþçinin ihbar ve kýdem tazminatlarýný ödediðini varsayalým.
Bu iþçi daha sonra, iþverenin baskýsýyla istifa dilekçesini verdiðini ile sürerek, iþe iade davasý açarsa, dava neticesi ne olabilir?
Önce, bu konudaki, Yargýtay 22. Hukuk Dairesi’nin 22.4.2014 tarih ve 2014/9120 E., 2014/9199 K. sayýlý kararýný okuyalým:
‘’Dosya içeriðine göre, 01.05.2002 tarihinden beri iþyerinde güvenlik görevlisi olarak çalýþan davacýnýn, 22.07.2013 tarihinde iþverene verdiði dilekçe ile kredi kartý borçlarýný ödeyemez hale geldiðini, borçlarýndan kurtulmak için tek umudunun tazminatý olduðunu, iþ sözleþmesinin feshedilerek, tazminatýnýn ödenmesini istediði, bunun üzerine iþ sözleþmesinin feshedildiði, kýdem ve ihbar tazminatlarýnýn ödendiði anlaþýlmýþtýr.
Somut olayda, davacýnýn imzasýný inkar etmediði dilekçe ile iþ sözleþmesinin sona ermesi konusunda iradesini açýkladýðý, davalý tarafýndan da ayný iradenin ortaya konmasý üzerine sözleþmenin sona erdiði, ikale icabýnýn davacýdan geldiði, bu sebeple tazminatlarýna ilaveten ek menfaat saðlanmasý gerekmediði, davacý tarafýndan verilen bu dilekçeyi geçersiz kýlacak bir olgu mevcut olmadýðý gibi tazminatlarýnýn ödenmesi konusunda anlaþma oluþtuðu, bu durumda iþ sözleþmesinin ikale ile sona erdirildiðinin kabul edilmesi gerektiði, dilekçenin baský altýnda, iradesinin sakatlanarak imzalatýldýðýný davacýnýn iddia ve ispat etmediði anlaþýlmýþ olup, sözleþmenin ikale ile sona ermesi sebebiyle davanýn reddi gerekmektedir.’’
Þimdi, bu kararý yorumlayalým:
-Ýþçinin, ihbar ve kýdem tazminatlarýnýn ödenmesi þartýyla ayrýlma talebi, istifa olarak deðil, ikale (bozma sözleþmesi) yapma yönünde bir icaptýr.
- Ýkale, taraflarýn serbest iradeleriyle iþ sözleþmesini sona erdirmeleridir.
- Ýkale isteði önce iþverenden gelmesi halinde, iþçiye kanuni tazminatlarýna ilaveten ek bir menfaat (makul yarar) saðlanmalýdýr.
- Ýkale isteðinin önce iþçiden gelmesi ve iþverenin de bu isteði kabul etmesi halinde, iþçiye tazminatlarýna ilaveten ek menfaat (makul yarar) saðlanmasý gerekmez.
-Sözleþme ikale ile sona ermiþse, Ýþçinin iþe iade talebinin mahkemece reddi gerekmektedir.
Sözün özü; Ýþçinin kredi kartý borcundan kurtulmak için ihbar ile kýdem tazminatlarýný alarak iþten ayrýlma talep dilekçesi vermesi ve iþverenin de bu talebi kabul ederek iþçinin tazminatlarýný ödemesi, ikale ile yani taraflarýn ortak iradesiyle sözleþmenin sona erdirildiðini göstermektedir.
Ýþçinin, söz konusu iþten ayrýlma talep dilekçesini iþverenin baskýsýyla imzaladýðýný öne sürerek iþe iade davasý açmasý halinde, bu iddiasýný kanýtlamasý gerekmektedir.
