Geçen haftaki yazýmýzda, çalýþanýn kredi kartý borçlarýný kapatmak için, ihbar ve kýdem tazminatlarýný almak suretiyle, iþverenle iþ sözleþmesini sona erdirmek hususunda anlaþmasýný ele almýþtýk.
Bu defa, iþçinin, tazminatsýz iþten çýkarýlmasý neticesini doðurabilecek, kredi kartý kullanýlmasýna iliþkin bazý durumlara dikkat çekmenin yararlý olacaðýný düþünüyoruz.
Ýlk örneðimiz, þirket kredi kartýyla ilgili...
Bazen, iþverenler çalýþana iþ ile ilgili harcamalarda kullanýlmak üzere þirket adýna olan kredi kartý vermektedirler.
Ýþçinin bu karttan þahsi ihtiyaçlarý için nakit para çekimi yapmasý, doðruluk ve baðlýlýða uymayan davranýþ olarak nitelendirilip, iþ sözleþmesinin tazminatsýz feshedilmesine neden olabilir mi?
Konuya iliþkin Yargýtay Kararý þöyle:
“Dosya içindeki kredi kartý aylýk harcama listelerine göre davacýnýn bu kredi kartýndan defalarca nakit çekim yaptýðý sabittir. Yine dosya içindeki iþ sözleþmesinde iþçiye verilen þirket kredi kartýný þahsi harcamalarý için kullanacaðýna iliþkin bir düzenleme bulunmamaktadýr. Davacýnýn þirket kredi kartýndan þahsi ihtiyacý için birçok kez nakit para çekmesi doðruluk ve baðlýlýða aykýrý bir davranýþtýr. Davalý iþverence yapýlan fesih haklý nedene dayanmaktadýr.” (1)
Bu Karara göre; iþçinin þirket kredi kartýný þahsi harcamalarý için de kullanabileceðine iliþkin iþ sözleþmesinde bir hüküm bulunmadýðý halde, þirket kredi kartýndan þahsi ihtiyaçlarý için defalarca nakit çekmesi, doðruluða ve baðlýlýða uymayan bir eylem olarak nitelendirilmekte ve iþçinin iþverence iþten çýkarýlmasýný haklý kýlmaktadýr.
Ýkinci örneðimiz, iþçinin kendi kartýyla ilgili...
Ýþçinin, yaptýðý satýþlarýn bedelini müþterilerden nakit olarak tahsil edip, bu parayý uhdesinde býrakmasý ve bahse konu satýþlarýn bedelini kendisine veya akrabalarýna ait kredi kartýndan þirkete ödemesi, maddi zarar olmasa da, iþverene iþçiyi iþten çýkarma hakký verir.
Nedeni, Yargýtay Kararýnda þöyle açýklanmýþtýr:
“Somut olayda; davacý iþçi iþ sözleþmesinin haksýz þekilde iþverence feshedildiðini ileri sürerken; davalý iþveren, davacýnýn nakit olarak sattýðý benzinin bedelini uhdesinde tutup kendisinin ve akrabalarýnýn kredi kartýndan ödediði, bu þekilde kullanma zimmeti iþlediði ve iþverene karþý ahlak ve iyi niyet kurallarýna aykýrý davrandýðý için iþ sözleþmesinin haklý olarak feshedildiðini savunmuþtur. Dosya içindeki davacýya ve davacý ile ayný soyadý taþýdýðý anlaþýlan bir kiþiye kredi kartý sliplerinden, davacýnýn çalýþtýðý iþyerinden yapýlan birçok alýþveriþin bu kartlardan ödendiði anlaþýlmaktadýr. Davacýnýn davranýþý sebebi ile iþveren maddi bir zarara uðramamýþ ise de; davacýnýn davranýþýnýn doðruluk ve baðlýlýkla baðdaþmayacaðý ve temelini güvenin oluþturduðu iþ iliþkisini sürdürmesinin iþveren yönünden çekilmez bir hal aldýðýnýn kabulü gerekir.” (2)
Sözün özü;
- 4857 sayýlý Ýþ Kanununun 25’inci maddesinin (II) numaralý bendinde, iþçinin ahlâk ve iyi niyet kurallarýna uymayan davranýþlarý sayýlmýþtýr. Bu eylemler ile benzerlerinin varlýðý halinde, iþverenin iþ sözleþmesini haklý sebeple feshetmesi mümkündür.
- Ayný bendin (e) alt bendi uyarýnca, iþverenin güvenini kötüye kullanmak, iþverenin meslek sýrlarýný ortaya atmak gibi doðruluk ve baðlýlýða uymayan tüm iþçi davranýþlarý da haklý fesih sebebidir.
- Bu baðlamda, yazýmýzda verdiðimiz örneklerde belirtildiði üzere, iþçinin iþ iliþkisinde doðruluk ve baðlýlýða uymayacak þekilde kredi kartý kullanma eylemleri, iþverene haklý nedene dayanarak sözleþmeyi feshetme imkaný vermektedir.
(1) Y.9.H.D 11.11.2014, E.2014/18396, K.2014/33628
(2) Y.22.H.D 16.6.2015, E.2014/11638, K.2015/20741
