EVVELKÝ gün Küçük Menderes Havzasý’nda dolaþtým ve gördüm ki o bölgenin çiftçisi zorda... Köylü: Patates, kavun, karpuz, pamuk, mýsýr ekmiþ.
Patates köylüden dökme olarak 15 kuruþa alýnýyor. Patatesin dönüm baþýna verimi 3 ton ortalamayla gelir, 450 lira oluyor. Patatesin tohumluðu, tarlanýn hazýrlanmasý, ilacýnýn atýlmasý, sulanmasý, hasat edilip tarlanýn baþýna getirilmesi dönüm baþýna 400 lira maliyeti var, kendi emeði dahil dönüm baþýna 50 lira para kalmakta Ortalama arazi büyüklükleri 20 dönüm üzerinden toplam gelir 1000 lirayý bulmaktadýr. Yýlda 2 kez bu verimlilikte ekim yapsa yýllýk gelir 2000 lira olmaktadýr. Bununla da ne yapar siz düþünün.
Gelelim karpuza... Karpuzun dönüm baþý verimi 5 ton olmakta. Mahmutlar Pazarý’nda traktörle satýþ yerine getirilen karpuzun kilosu 15 kuruþ, dönüm baþý gelir 750 lira eder. Karpuzun patatesten daha fazla iþçiliði olduðu düþünülürse bu üründe dönüm baþýna 50 lira kalýr.
Karpuzdan sonra patates ektiðini var sayarsak yukarýdaki hesapla dönüm baþýna net geliri 100 lira olur ortalama tarla büyüklüðüne göre yine 2000 lira yýllýk gelire ulaþýrýz. Kavunda da durum hemen, hemen ayný...
Gelelim pamuða, geçen yýlýn global hava koþullarýna baðlý olarak pamuk üretimi düþmüþ fiyatlar yükselmiþ durumdadýr. Bu gün standart pamuk 3.5 lira civarýndadýr bu fiyat bu þekilde kalabilirse pamuk ekenler diðer ürünlere göre daha fazla bir gelire sahip olurlar.
Küçük Menderes Havzasý’nda ortalama dönüm baþý pamuk 500 kilo, mahlýç ise dönüm baþý 250 kilo kabul edilirse dönüm baþýna gelir 875 lirayý bulur. Toplama maliyetleri hariç, ekim, çapa, sulama ve diðer iþlemler 400 lira civarýdýr. Toplama makine ile gerçekleþtirilirse dönüm baþýna köylüye 300 lira net kalýr 20 dönüm ortalama arazi büyüklüðünde yýllýk gelir 7 bin lira olur. Bu da ancak asgari ücret karþýlýðýdýr.
Mýsýrýn buralarda 2. ürün olarak ekilmesi teþvik edilmektedir, birinci ürünle beraber getirisi pamukla beraber olduðu düþünülmektedir.
Bölgede hayvancýlýk geliþmiþ görünmektedir ana sebebi de slaj meselesinin halledilmiþ olmasýdýr. Hayvan saðlýðý maliyeti düþürüldüðü taktirde köylünün 3-5 hayvanýnýn bulunmasý ona ilave gelir getirmektedir. Dolayýsýyla küçük ve orta büyüklükte arazileri olan her aile ilave iþ olarak hayvancýlýkta yapmaktadýr.
Bu resim, þartlar böyle kalýrsa gittikçe bozulacaða benziyor. Artan iþçilik, mazot, ilaç gibi girdi maliyetleri mevcut kar marjlarýný da sýfýrlayacaktýr.
Bu kýsýr döngüden kurtulmanýn þartlarý arazi büyüklüklerini 3’e 4’e katlama, tarýmsal mekanizasyon ve Avrupa birliðindeki gibi ithal edilen tarým ürünlerinden fon alýnýp yerli üreticiye destek saðlama yanýnda, süratle tarýmla uðraþan insanlarýn yüzde 50 kadar kýsmýný sanayiye kaydýrmaktýr.
