Kanýn bulaþtýðý ve çözümün fazlasýyla geciktiði sorunlarýn büyük kýsmý, kendisiyle birlikte sadece siyasal bir kýsýr döngü üretmekle kalmaz, ayný zamanda geniþ bir sektör de oluþturur. Bu sektörün ayný anda kamuda da hayata geçtiði görülür. Devlet içinde de benzer kurumlar ortaya çýkar; parlamentolarda komisyonlar, bürokraside müstakil yapýlar hem sorunun hem de çözümün parçasý olarak kaotik bir þekilde filizlenirler. Kürt Meselesi bu yönüyle Türkiye’nin hem güvenlik hem de idari bürokrasisi için birçok farklý yeni mekanizmanýn, hatta kurumun ihdas edilmesine sebep olmuþtur. Sorunla doðrudan ve dolaylý ilgilenen bürokratik mekanizma sayýsý artmýþ, bu bazen çözümde yardýmcý olurken, bazen de týkanmalara katký saðlamýþtýr.
Benzer bir durum, kamu ile mukayese edilmeyecek ölçüde sorunun devlet dýþý aktörlerinde yaþanmýþtýr. Baþta PKK olmak üzere, Kürt Meselesi zemininde varlýk gösteren bütün paydaþ ve ilgili unsurlarýn kontrolsüz bir þekilde yaygýnlaþmasýnýn önünü açmýþtýr. Bugün medyadan akademiye, yarý-resmî ve sivil STK’lardan siyasi partilere, yurtiçi ve dýþý entelijansiyadan uluslararasý kurumlara varýncaya kadar geniþ bir yelpazede Kürt Meselesinin paydaþý olduðu farz edilen bir sektör oluþmuþtur.
Paydaþ sayýsý bu denli fazla olmasýna raðmen, Kürt Meselesi söyleminde ayný zýtlýkta bir çölleþme yaþanmýþtýr. Baþka bir ifadeyle, aktör sayýsýnýn çeþitlenmesi Kürt Meselesine yaklaþýmlarý zenginleþtirmek yerine oldukça sert ve anti-demokratik bir þekilde söylemin tekilleþmesini saðlamýþtýr. Onlarca farklý aktörün ayný dünya içerisinde ayný söylemi tüketip, süreç nereye giderse gitsin ve ne yaþanýrsa yaþansýn ayný ezberleri tekrarlar hâle gelmesi, sorunun ana kaynaklarýndan birisine dönüþmüþtür.
Bu durumun yaþanmasýndaki temel sebep ise bütün paydaþlarý anlamsýzlaþtýrarak, birer kullanýþlý zýrha ve araca dönüþtüren PKK’nýn varlýðýdýr. Kaldý ki, ilk anda aktör çeþitliliði olarak görünen unsurlarýn büyük bir kýsmý da PKK adýna vekâleten sektöre sokulmuþtur. Bu noktada vekâleten var olanlarla, farklý sebeplerle sürece dâhil olan paydaþlar arasýnda bir ayrým olduðunu tespit etmekte fayda var. Lakin, eðer PKK’ya ait kurumsal ve resmî Kürt Meselesi diline mesafe koy(a)mayanlar da dâhil edilirse, PKK çekim gücünden baðýmsýz bir þekilde varlýðýný sürdüren paydaþ sayýsý neredeyse bulunmamaktadýr. Bu durum, Kürt Meselesi endüstrinin oluþmasýna yol açmaktadýr. Ve bir kez bu endüstrinin parçasý haline gelince, baðýmsýz bir pozisyon alýnmasý, içerisine düþtükleri ekosistem tarafýndan müsaade edilmeyen bir ayrýþmaya dönüþmektedir.
Bu noktada, endüstriye tam anlamýyla ram olanlar açýsýndan oldukça konforlu bir dünyanýn kapýlarý açýlýrken, yaþananlarý PKK’lý ana akým diskurun içerisinden okumakta direnenler açýsýndan oldukça zorlu bir durum yaþanmaktadýr. Örneðin Tahir Elçi, geçmiþte de bedeller ödeyen diðer isimler gibi, bu sýkýntýlar içerisinde var olmaya çalýþanlardan birisiydi. Kamuya açýk yüzünde PKK’nýn Kürt Meselesi diline büyük ölçüde mahkûm olsa da, endüstrinin aktif parçasý olmayý bir þekilde reddeden isimlerden biri olarak, benzer aktörlerin tamamý üzerindeki büyük baskýyý hissediyordu.
PKK terörünün devam ettiði yeni dönemde mezkûr endüstriden kopma cesareti gösteren aktörler sürecin gidiþatýna dair ciddi katký saðlama ve sorunu þekillendirme potansiyeline sahip olacaklar. PKK’nýn ise yýllar içerisinde inþa ettiði ekosistemde ve oluþan endüstride gedik açýlmamasý için çok daha kontrolsüz tepkiler vereceðini söylemek mümkün. Çatýþma çözümleri tecrübelerine bakýldýðýnda, kanlý süreçlerin ardýndan çözümün hayata geçiþi sýrasýnda önemli bir alanda sorunun ortaya çýkardýðý endüstrinin de çözülmesi gerçekleþecektir.
Gelinen noktada, ilan etmeseler de, Kürt Meselesinin ilanihaye devam edeceði illüzyonuna ram olmuþ paydaþlarýn normalleþmesi önemli bir baþlýk olarak ele alýnmak durumunda. PKK’dan daha aktif ve keskin inançlý bir þekilde Kürt Meselesini siyasal, ekonomik ve entelektüel besin kaynaðýna dönüþtürmüþ bu kesimin yaþadýðý kýsýr döngüden kendi baþýna çýkma ihtimali ufukta görünmüyor. Ancak PKK silahsýzlanýp siyasallaþma sancýlarýný giderirse, geriden gelmek pahasýna bir normalleþme süreci yaþayabilirler.
