Kürt sorununda yeniden sýcak çatýþma dönemine girdik. Daðlýca ve Iðdýr saldýrýlarý ile Cizre’de yaþananlarla bu yeni dönem geri dönülmez hal aldý. Çok özel bir geliþme olmazsa Kürt meselesinde uzun ve yoðun çatýþma dönemi bizi bekliyor. Bu yeni dönem yeni dinamikler getirecektir. Bu yazýda bu dönemi ve getireceði yeni dinamiklerin bir kýsmýný tartýþacaðým.
Bilek bükme süreci
Ýçine girdiðimiz bu yeni sürecin adý “bilek bükme”. Bilek bükme, çözüm süreçlerinde çatýþmalarýn durduðu bir dönemde, taraflarýn birbirine güvenmeme veya taraflardan birinin daha fazlasýný elde etmek istediðinde çatýþmalarý yeniden baþlatmasýna deniyor. PKK, daha büyük hedefler için, kendisinin güçlü devletin zayýf olduðunu düþünerek masadan kalkýp çatýþmayý baþlattý. Güneydoðuya yýðdýðý silahlardan da bilek bükme dönemine uzun zamandýr hazýrlandýðý anlaþýlýyor.
PKK bilek büken taraf olursa, Suriye’deki gibi özerk yönetim alanlarý oluþturma yoluna gidecektir. PKK’nýn bileði bükülürse, PKK silahlarý býrakýp ülke dýþýna çýkmayý kabul etmek zorunda kalabilir. Ýki tarafta etkili bir þekilde bilek bükemezse daha da uzayan kör bir çatýþmada kalacaðýz demektir. Yeni dönemin ruhu uzlaþma ve çözüm deðil, kazanma / kaybetme ve yenme / yenilme olacaktýr.
HDP ile PKK ayrýmý anlamsýzlaþtý
7 Haziran seçimleri ile birlikte “HDP’ye oy veriyorum ama PKK’yý desteklemiyorum” demek mümkün hale gelmiþti. Çatýþma süreci ve özellikle de Daðlýca ve Iðdýr saldýrýsý ile bu ayrým anlamsýzlaþtý. HDP ve PKK iç içeliði yeniden açýk hale geldi. HDP’nin PKK’nýn patronajýnda kalan, PKK’nýn siyasetlerine uymak zorunda olan zayýf bir aktör olduðu görüldü. Bu süreçte belediyelerin PKK ile iç içe olduðu, terör saldýrýlarý için lojistik destek verdikleri de anlaþýldý. Bu durumda devlet þimdiye kadar siyasi alanda olduðunu kabul ettiði kiþilere de müdahale eder hale geldi. Bazý belediye baþkanlarýnýn görevden alýnmasý bu durumun sonucu.
Doðan medyasý marjinalleþecek
Ana akým medya olabilmenin üç þartý var. Birincisi, devletle tam karþýt olmamak. Ana akým devlet birimlerinin ve yöneticilerinin eleþtirisini yapabilir ama devlet karþýtý bir konumda olamaz. Doðan medyasý, paralel medyadan sonra hükümet, asker ve polisin açýkça karþýtý bir pozisyona düþtü. Haklarýnda devlettense PKK’ya daha yakýn algýsý oluþtu. Ana akým medya olmanýn ikinci þartý, toplumun makul çoðunluðuna yakýn deðerleri temsil edebilmektir. Doðan medya toplumun ana damarý ile uzun süredir kavgalý bir konumda. Bu süreçte bu kavga oldukça arttý ve herkes tarafýndan görünür hale geldi. Üçüncü olarak da, ana akým medya olmak, hiç bir þekilde devlet dýþý bir aktörün þiddetini örtük olsa da savunur olmamayý gerektirir. Doðan Medya þiddeti direk savunmasa da, sol ve PKK þiddetinin taraftarý konumuna düþtü. Benzer süreç Çaðlayan Adliyesi’nde Savcý Kiraz’ýn ölümünde de yaþanmýþtý.
Seçime katýlma oraný azalabilir
Bilek bükme süreci 1 Kasým seçimlerini de çeþitli yönden etkileyecek. Oy oranlarý, seçimin güvenliði ve seçime katýlýmý etkilenebilir. Oy oranlarýna nasýl etki edeceðini þimdiden söylemek zor. Seçim güvenliðinin bir önceki seçimdeki gibi olumsuz olacaðý da söylenebilir. Bu çatýþma süreci seçime katýlým oranlarýný azaltýcý dinamikler üretebilir.
Çatýþma süreçlerinde toplumda iki yönde geliþme olur. Kimlik algýsý güçlü olanlar daha da siyasallaþýrken, bir kesim de nihilizme kayabilir. Dolayýsýyla siyasete, medyaya, TSK’ya, örgütlere güven duymayan kiþi sayýsý artabilir. Bu kesimler siyasal olana ilgisiz kalarak, protesto davranýþý geliþtirerek seçim sandýðýna gitmeyebilir.