Kuþbakýþý dünya ahvali

Yönetmen Fernando Meirelles ve senarist Peter Morgan’ýn eski filmleri kadar saðlam olmayan 360’ýn en cazip yaný kadrosu. Performanslardan þikayet edilmez ama filmin 360 derece manzarasý nefes kesmiyor.

MAX Ophuls’ün La Ronde klasiði gibi bir daireyi simgeliyor 360. Ama arkasýnda Arthur Schnitzler’in romaný yok. Kraliçe ve Frost/Nixon misali saðlam senaryolarla tanýnan Peter Morgan’ýn imzasýný taþýyor fakat ne referans aldýðý roman ve uyarlamasý misali aþk, tutku, þehvet temalarýna odaklanabiliyor ne de senaristinin anýlan çalýþmalarýnýn keskinliðine sahip. Fazlasýyla kalabalýk, karýþýk ve cansýz bir film. Dünya ahvaline dair söyleyecek sözü yok, sadece kuþbakýþý gösteriyor.

Týpký senaristi gibi yönetmeni de Fernando Meirelles’in filmografisinde iki saðlam yapýt var: Tanrýkent ve Arka Bahçe. Saramago uyarlamasý Körlük de ilginçti. Ama Meirelles’in kariyeri yokuþ aþaðý gidiyor nitelik bakýmýndan. 360 onu birden yukarý fýrlatacak bir turbo motor deðil. Doðru projelendirilmiþ bir çalýþma. Birbirinden ünlü oyuncularýyla hemen her ülkeye satýþý yapýlabilecek bir “kesiþen yollar” projesi. Ama Guillermo Arriaga’nýn yazdýðý, Alejandro Gonzales Inarritu’nun yönettiði üç benzer filmin kývýlcýmý yok onda ki çarpýcý Paramparça Aþklar Köpekler’den sonra gelen 21 Gram ile Babil, ‘tutan formül’ü sömürüyordu.

OYUNCU ÝYÝ, MANZARA NEFES KESMÝYOR

360’ýn La Ronde göndermesiyle ve parlak kadrosuyla iddialý bir çýkýþý var ama vaatlerini yerine getiremiyor. Bir iþ görüþmesinin fuhuþla karýþmasýndan baþlayýp heyecanýný kaybetmiþ bir evlilikteki aldatmayla tetiklenip kýzýný arayan piþman bir baba ve terapi görmüþ bir cinsel tacizcinin ve yerkürenin birçok yerinden öykülerin domino taþlarý gibi birbirinin üzerine devrilmesiyle geliþen 360’ýn logos’u her þeyin birbirine baðlý olduðu, birbirini etkilediði üzerine kurulu. 

Pathos’u ise birçok parçaya bölünüp etkisini yitirmiþ. Ne kýzýný kaybetmiþ Anthony Hopkins’in piþmanlýðý ne evlilikleri heyecanýný yitirmiþ Jude Law-Rachel Weisz çifti ne de cinsel saldýrýdan hüküm giydikten sonra tedavi görmüþ Ben Foster’ýn ona kim olduðundan habersiz güvenen genç kadýnýn yakýnlýðý yüzünden verdiði zorlu sýnav bizi duygulandýrmýyor. Bir dizi olayýn birbirine baðlantýsý, rastlantý bile denemeyecek kesiþmeler anlamlý bir bütün oluþturmuyor. Anthony Hopkins’in kýzýnýnki olmasý muhtemel bir cesedi teþhis etmeye giderken metaneti onu bu örgünün içinde en iyi betimlenmiþ, en inandýrýcý karakter haline getiriyor. Bunda Hopkins’in artýk her þeyi aþmýþ, iki kere rafine olmuþ oyunculuðunun da payý büyük.

Filmin ethos’una gelince: Sevdiklerinizin kýymetini bilin, vakit varken hayatýn tadýný çýkarýn, günah iþlemeyin, suç iþlemeyin, hiçbir zaman geç deðildirden öteye gitmeyen sade bir argüman. Meirelles’in zarif mizanseninden ve oyuncu performanslarýndan þikayet edilmez ama filmin 360 derece manzarasý nefes kesmiyor.

Orjinal adý: 360 Yönetmen:

Fernando Meirelles Senaryo:

Peter Morgan

Görüntü:

Adriano Goldman

Oyuncular:

Anthony Hopkins, Jude Law, Rachel Weisz, Ben Foster, Moritz Bleibtreu, Djamel Debbouze