Kýþ kilolarýný atma telaþýndaysanýz bu yazý, yaz döneminin kurtarýcýsý olabilir. Japon araþtýrmacýlarýn yeni bulgularý kuþburnu özütünün özellikle karýn yaðlarýnýn eritilmesinde etkili olduðunu ortaya koyuyor.
Zayýflama tutkunlarý yaz mevsiminin yaklaþtýðý þu günlerde kýþ boyunca biriken fazla kilolardan kurtulabilmek için her sene yeni bir trendin peþinde koþuyor. Bunca koþuþturmaya, her yýl farklý þekillerde pazarlanan ürünlere ve diyetlere harcanan o kadar paraya raðmen, çevrenizdeki insanlara baktýðýnýzda bu sorunun ne derecede çözüldüðünü söyleyebilmek mümkün deðil.
Bir bilimsel derginin Mart 2015 sayýsýnda yayýmlanan yeni bir bulgu sanýrým bu yýl kuþburnu meyvesinin deðerini artýracak. Japon araþtýrmacýlar tarafýndan yürütülen klinik çalýþmada kuþburnu meyvesi özütünün abdominal organlarýn etrafýný çevreleyen yaðýn azaltýlmasýnda yararlý olabileceði gösterilmiþ. Bu konuda ilk bilimsel bulgular 2007 yýlýnda yine Japon araþtýrmacýlar tarafýndan yürütülen deneysel (in vitro) ve deney hayvaný (in vivo) çalýþmalarda elde edilmiþti. Bu çalýþmalarda meyvelerin yüzde 80 sulu aseton özütünün obez olmayan farelerde herhangi bir beslenme deðiþikliðine yol açmadan organlarýn etrafýndaki yaðlarýn artýþýný ve dolayýsýyla aðýrlýk artýþýný önlediði gözlemlenmiþti. Yani “herhangi bir diyet yapmadan kilo vermek” þeklinde yorumlanabilecek önemli bir bulgu.
FAYDASI TOHUMUNDA
Meyvenin tümü toz edilerek uygulandýðýnda bu etki zayýflarken, meyvenin sadece etli kýsmý uygulandýðýnda herhangi bir etki gözlenememiþ. Araþtýrýcýlar etkinin tohumlardaki fenolik yapýdaki “trans-tilirozit” ile baðlantýlý olduðunu düþünüyorlar. Yapýlan çalýþmada, bu bileþiðin etkisinin piyasada bulunan bir zayýflama ilacý olan orlistat’dan bile daha kuvvetli olduðu görülüyor. Orlistat gibi sentetik zayýflama ilaçlarýnýn risklerini göz önüne alýrsak önemli bir bulgu. Tohumda bulunan tilirozitin zayýflatýcý ilaç araþtýrmalarýnda son yýllarda önemli hedeflerden biri olan peroksizom proliferatör-aktive olmuþ reseptör alfa mesajcý RNA ekspresyonunu artýrmasý sonucu etkili olabileceði ileri sürülüyor.
Bir baþka Japon araþtýrýcý grubu tarafýndan diyetle obez kýlýnmýþ farelerde ve 3T3-L1 hücreleri üzerinde yürütülen çalýþmalarda kuþburnunun sulu alkollü özütünün adipozitlerde lipit birikmesini baskýladýðý tespit edilmiþ. Diðer taraftan kuþburnu meyve suyunun obez bireylerde kan basýncýný (sistolik) ve plazma kolesterol seviyelerini düþürdüðü gözlemlenmiþ. Bu çalýþmalarda araþtýrýcýlarýn tohum diye tanýmladýklarý kýsým aslýnda bitkinin meyveleri. Çünkü kuþburnu meyvelerinin dýþýndaki kýrmýzý etli kýsým meyve deðil yalancý meyve (hipantiyum), yani bitki çanaðý.
BELÝRGÝN ÞEKÝLDE ÝNCELTÝYOR
Daha önce yapýlan bu çalýþmalarýn sonuçlarýnýn insanlarda ne derecede tekrarlanabileceðinin anlaþýlabilmesi için klinik çalýþmalarla desteklenmesi gerekiyor. Ýþte bu yeni yayýmlanan çalýþma bu konuda bize kanýt ortaya koyuyor.
Bilimsel klinik çalýþma formatýna uygun tasarlanan (tek-merkezli, çift-körlü, randomize, placebo kontrollü) bu klinik araþtýrma 32 hafif þiþman (beden-kitle indeksi 25 ile 30 kg/m2 arasýnda olan) birey üzerinde yürütülmüþ. 100 miligram kuþburnu (tohumlarý dahil) alkol özütü (en az yüzde 0,1 tilirozit taþýyor) ve dolgu maddeleri (dekstrin ve siklodekstrin) ile hazýrlanmýþ tablet ya da benzer görünüþte etkisiz tablet (kuþburnu özütü hariç tüm dolgu maddelerini taþýyor) kullanýlmýþ. Uygulama 12 hafta süresince günde bir tabletin çiðnenmesi þeklinde planlanmýþ. Yapýlan ölçümlerde kuþburnu tabletinin toplam karýn yaðý, karýndaki organlarýn etrafýndaki toplam yað, vücut aðýrlýðý ve vücut kitlesini gerek bireylerin baþlangýçtaki deðerleri ve gerekse etkisiz tablet verilen gruba göre belirgin bir þekilde azalttýðý gözlemlenmiþ.
Hatýrlarsanýz 90’lý yýllarda dönemin Baþbakaný Tansu Çiller’in formunu korumak için kuþburnu meyvesi tükettiði haberleri yayýlýnca kuþburnu satýþlarýnda patlama yaþanmýþtý. Sanýrým bu yýl da zayýflama tutkunlarý için tekrar bir ümit olacak.
