AKDOÐAN:Küresel düzeyde yaþanan pek çok siyasi ve insani sorunun müsebbibi bizzat siyasetçilerdir. Çözüm yine siyasettedir. Dünyada lider buhraný yaþanýrken Erdoðan, adalet için büyük bir liderlik sergiliyor.
Siyasetin ve bilimin merceðinden Erdoðan’ýn liderliði
Cumhurbaþkaný Erdoðan’ý siyasete atýldýðý o ilk yýllardan beri tanýyanlarýn hep söyleyegeldiði bir þey vardýr. Derler ki “insanlarla kurduðu iletiþimin sahiciliði, siyaseti Hakk’a ve halka hizmet için yapmaktaki samimiyeti ve çalýþkanlýðý daha o günlerden onun büyük bir siyaset ve devlet adamý olacaðýnýn iþaretiydi”. Sonraki yýllarda tanýyýp baþarýlarýný takip edenler de ayný kanaatte buluþtu. Karþýlaþtýðý zorluklarý aþarken gösterdiði refleksler, halkýyla bütünleþmesi ve ön açýcýlýðý onu sadece Türkiye için deðil bölge ve dünya için de benzersiz bir noktaya taþýdý. Avrupa lidersiz kalýrken, pek çok ülkede akli ve vicdani yetileri yeterli olmayan isimler devlet yönetirken Erdoðan’ýn varlýðý Türkiye’nin en büyük avantajýna dönüþtü. Hakkýnda çok sayýda kitap da yazýldý. Ancak Doç. Dr. Yalçýn Akdoðan’ýn Erdoðan’ý siyasetin ve siyaset biliminin kesiþtiði noktada teorik ve pratik açýdan ele alan kitabý “Lider” diðerlerinden ayrýlýyor. Uzun yýllar boyu Erdoðan’ýn çok yakýnýnda çalýþan ve 64. Hükümette Baþbakan Yardýmcýlýðý yapan Ankara Milletvekili Akdoðan ile ‘Lider’i konuþtuk.
TAP siyasetin ve siyaset biliminin, teorinin ve pratiðin kesiþme noktasý gibi. Lider’in hikayesiyle baþlayalým. Fikir ne zaman doðdu? Yazýmý tetikleyen bir olay var mýydý?
Siyaset bilimci bir siyasetçi olarak deðer, fikir, felsefe, teori boyutunun sürekli canlý tutulmasý gerektiðine inanýyorum. Bir süredir siyasetnamelerin sonraki çaðlara nasýl ahlaki öðretiler ve nasihatler sunduðu üzerinde çalýþýyordum. Kutadgubilig’den Nizamülmülk’ün Siyasetnamesine, Kabusname’den Koçibey’in Risalelerine kadar birçok eser, yaþanýlan zamandaki liderlere tavsiyeler içermekle birlikte bugün bizlerin ders aldýðýmýz metinlere dönüþmüþ durumdalar. Batýlý, doðulu ve Ýslami kaynaklarýn siyasetin amacýný ve liderin özelliklerini nasýl ortaya koyduðunu ele alarak Recep Tayyip Erdoðan üzerinden bir okuma yapmaya çalýþtým.
Erdoðan bu tarihi müktesebat üzerinde nerede nasýl konumlandýrýlabilir?
Buna þu açýdan da ihtiyaç var: Bir süredir Erdoðan üzerinden bir Türkiye düþmanlýðý yapýlýyor ve Cumhurbaþkanýmýz hakkýnda içeride ve dýþarýda büyük bir karalama kampanyasý var. Erdoðan bugün dünyanýn en çok ismini bildiði liderlerden biri… Ama bu ismin altýný kara kampanyayla negatif þekilde doldurmaya çalýþan odaklar var. Bunlara karþý Erdoðan’ýn dünyaya doðru anlatýlabilmesi önem taþýyor.
ALMANYA’DA LÝDER YOK
O halde kitap farklý dillere de çevrilecek?
Ýngilizce’ye çevrildi, þu an Arapça’ya çevriliyor, Almanca, Rusça ve Çince’ye çevrilecek. Son hadiselere bakýnca Alman yönetiminin de ihtiyacý olduðu anlaþýlýyor! AB’nin en önemli ülkesi Almanya’nýn bu derece hazýmsýzlýk içine girerek yasakçý uygulamalar sergilemesi, Birliðin geleceði açýsýndan büyük bir tehlikedir.
Erdoðan üzerine daha önce de kitaplar yazýldý. Lider’i onlardan ayýran nedir?
Siyasetçilerin hayat hikayelerini veya siyasi partileri/akýmlarý anlatan kitaplar var. Bu kitap bir nevi modern siyasetname gibi… Teoriden kalkarak bir lider profili çýkýyor, hem mevcut liderin resmedilmesi, hem siyaset yapanlara teorik çerçeve sunulmasý…
LÝDERE LÝDER DENÝR
Lider’le durumunuzun koordinatýný veriyor ve ‘sübjektiflik eleþtirilerini baþtan kabul ediyorum’ diyorsunuz. Bu durum, kitabýn öznesine objektif bir gözle bakmaya engel midir? Liderle bu mesafede çalýþmamýþ birinin yazamayacaðý bir alaný aktarmak için bilakis gerekli deðil midir bu yakýnlýk?
Siyasetnameler yazýldýðý dönemde benzer eleþtirilere maruz kalmýþ… Sipariþ olarak yazdýrýldýðý, lideri övdüðü vs… Oysa bugün biz bu eserleri önemli ahlaki öðretiler ve teorik metinler olarak okuyoruz. Kitapta inanmadýðým tek bir cümle bile yazmadým. Lider özelliklerini baþlýk olarak sýralamak bir anlam ifade etmez, o özelliklerin yanýna somut örneklikler koymak gerekir. Kitapta verdiðim tüm örnekler ve analizler Erdoðan’a yönelik objektif tespitlerimi içeriyor. Mübalaða olduðunu da düþünmüyorum, ha baþkalarý baþka analizler yapabilir o onlarýn meselesi… Liderlerle ilgili kitaplarý yazanlar genelde lidere yakýn kiþiler olmuþtur. O yakýnlýk olmadan doðru ve ayrýntýlý fotoðraf çekmek mümkün olmuyor, önemli olan yakýnlýðýn samimi ve dürüst bir þekilde aktarýma zarar vermemesi… Sayýn Cumhurbaþkanýmýzýn böyle bir talebi de, müdahalesi de, yönlendirmesi de olmadý. Büyük bir lidere büyük lider demek birilerini rahatsýz ediyor olabilir, ne yapalým girdiði her seçimi kazanan, halkýn seçtiði ilk cumhurbaþkaný olan, halký tanklarýn önüne çýkarýp darbeyi engelleyen, her türlü meydan okuma ve saldýrýya göðüs geren, kendi siyasi hareketini kurarak milyonlarý peþinden sürükleyen bir kiþiye büyük lider denilmez de ne denilir?
YAÞAYAN BÝR EFSANE
Liderleþemeyen, baþýnda olduðu partinin genel baþkaný sýfatýyla güdük bir kariyerle iktifa eden siyasetçiler de oldu, var bu ülkede. Nasýl bir liderlik farký var?
Farklý lider kategorileri var. Biri, kendi siyasi hareketini oluþturmak, bir yol açmaktýr. Erbakan, Türkeþ, Menderes, Özal, Demirel bu kategoridedir. Diðerini bu hareketlerin devamýný saðlayan baþkanlar kategorisi oluþturur. Bunlarýn üzerinde de karizmatik liderler var. Atatürk ve Erdoðan gibi… Yol ve yön oluþturan, kendi ideolojisini kuran, milyonlarý peþinden sürükleyen, kurtarýcý ve umut olarak görülerek mühim baþarýlara imza atan, büyük badirelerden kurtulup kahramana dönüþen liderler. Erdoðan’ý farklý yönlerden eleþtirenler olabilir, ancak onlar bile ülkenin bugünkü istikrarý ve geleceði açýsýndan önemli bir anlama ve misyona sahip olduðunu görüyorlar. Erdoðan yaþayan bir efsaneye dönüþmüþ durumda…
15 TEMMUZ BÝR MÝLAT
Karizmatik liderliðin ispatý 15 Temmuz mudur?
Erdoðan’ýn bölgesel liderliðini ispat ettiði birçok olay var. Mesela 2004 AB zirvesi… Erdoðan sergilediði liderlik sayesinde müzakere sürecini baþlatan bir performans ortaya koydu, rest çekerek istediði aldý. Gezi ve Kobani gibi sokak isyanlarýndan 17 Aralýk gibi yargý darbesine kadar birçok hadise, bildiriler, komplolar, kumpaslar… Bunlara dinebilmek kolay deðildi. Düþünün þahsýnýz ve aileniz hakkýnda tamamen uydurma ses kayýtlarýyla ve devletin hukuk sistemini kullanarak saldýrýlýyor. Çelik gibi sinire, büyük cesarete sahip olmanýz, korkmadan ileri atýlabilmeniz gerekir. Erdoðan sinmedi, geri çekilmedi, teslimiyet ve acziyet sergilemedi. Dik durdu, meydan okudu… 15 Temmuz ise bir milattýr. 1960’da baþlayan darbeler üzerinde Türkiye’yi dizayn eden vesayetçi yapýya karþý bir baþkaldýrýdýr. Gerçek özgürlük, baðýmsýzlýk ve demokrasi açýsýndan bir kýrýlma noktasýdýr. Diðer liderlerimiz de darbelerde sýkýntý çekti, hapis yaptý, idam edildi, ama bir liderimiz bunu tersine çevirebildi…
DERTLENMEYEN LÝDER OLAMAZ
Kitaba ‘vicdan sýzýsý’ vurgusuyla baþlýyor ve Erdoðan’ýn siyasi motivasyonu budur, diyorsunuz. Erdoðan’ý büyük lider yapan þey “dünyanýn derdiyle dertlenme hali” midir?
Bombalanan, denizde boðulan çocuklarý gördüðünüzde içinizde öfke kabarýr ve bir þey yapmak istersiniz. Dünyada yaþananlar siyasi bir krizdir, bir liderlik buhranýna iþaret etmektedir. Erdoðan küresel düzeyde yaþanan zulümlere, haksýzlýklara, yalanlara dur demeye çalýþan bir siyasetçi. Dünya beþten büyüktür diyor, zalime zalim, darbeciye darbeci diyor, fay hatlarýnýn kýrýlmasýný önlemeye çalýþýyor. Bunu yapan kaç lider var? Erdoðan’ýn bölge halklarýný etkileyen özelliði sergilediði ahlaki duruþtur.
RAKÝPLERÝ KÜÇÜK AMA DÜÞMANLARI BÜYÜK
Özal darbe sonrasýnda siyasete atýldý ve yerleþik siyasetçilerden, siyasetlerden yalýtýlmýþ bir alanda siyaset yaptý, büyük bir iz de býraktý. Erdoðan siyaset yaparken ona rakip olabilecek kalibrede bir isim-lider çýkmadý. Rakipsiz olmak nasýl etkiledi Erdoðan’ýn liderlik sürecini?
Erdoðan liderliðinin büyüklüðü, rakiplerinin küçüklüðünden kaynaklanmýyor, maruz kaldýðý saldýrýlarýn büyüklüðünden ve kaydettiði baþarýlarýn ihtiþamýndan kaynaklanýyor. Düþmanlarý büyük, oynanan oyun büyük, geçtiði sýnamalar büyük, ama sergilediði liderlik de o oranda büyük…Erdoðan sadece mevcut rakiplerini yenmiyor, geçmiþ liderleri de aþan bir liderlik sergiliyor. Erbakan Hoca’ya, Milli Görüþ hareketine karþý yeni bir siyasi kulvar oluþturabilmek, merkez siyaseti dönüþtürmek, ANAP ve DYP’nin alanýný yeniden kodlamak az bir iþ midir?
Liderlik çalýþmayla akýl transferiyle olmuyor kuþkusuz. Erdoðan’daki ‘cevher’ ile ‘profesyonel katký’ iliþkisini nasýl ifade edersiniz?
Benim gördüðüm çalýþmadan lider olunmuyor. Ýnsanýn doðuþtan sahip olduðu belli özellikler elbette büyük önem taþýyor. Ýnsanýn karþýsýna çýkan imkân ve fýrsatlarý deðerlendirmesi, risk ve meydan okumalarla baþ edebilmesi, süreç içinde kendisini geliþtirmesi ve donatmasý… Hepsi pay sahibi… Allah’ýn lütfu ise hepsinin üzerinde… Erdoðan önemli kiþilik özelliklerine ve yeteneklere sahip birisi, ama ayný zamanda potansiyelinin çok üzerinde performans ortaya koyabilen de birisi… Çok kabiliyetli çok etkisiz ve verimsiz kiþiler vardýr. Erdoðan bir dava adamý, kendisini belli deðer ve ilkeler üzerinden bir hedefe adamýþ ve doðru bildiði yolda halkýyla birlikte yol yürüyor…
MUHALEFET DERDÝNE YANSIN
CHP dahi ‘ya Erdoðan’dan sonra’ diye soruyor. Erdoðan adaylar yetiþtiriyor mu?
Bir liderin baþarýsý kendinden sonraki sürecin saðlýklý geçmesini de saðlayabilmesidir. Erdoðan Cumhurbaþkaný oldu, ama partisi yoluna baþarýyla devam ediyor. Bu, Erdoðan’ýn liderlik baþarýsýdýr. Bunda Türkiye’nin lideri olarak sürecin parçasý olmasýnýn da payý var. Bu hareketin önemli meziyetlere sahip kadrolarý vardýr ama doðal lideri Erdoðan’dýr. Muhalefet bunu dert edeceðine kendi durumunu dert etmelidir…
ERDOÐAN OLMASA SÝSTEM ÇÖKER
Erdoðan’dan sonra ne olacaðý kaygýsý var mý?
Bence esas soru þu: Bu sistem Erdoðan’sýz yürür mü? Erdoðan olmasa bu sistem çoktan çöktü, tükendi.
Lidersizlik de bir sorun. Ya Erdoðan’dan sonra?
Yüzde 51’e ulaþmak demek, her daim uzlaþý arayýþý içinde olmak demektir. Seçim öncesi için de geçerli, ülke yönetirken de. Örneðin þuan önemli bir deðiþiklik yapýyoruz, MHP ile uzlaþarak yapabiliyoruz. Seçilecek Cumhurbaþkaný da toplumsal kesimlerle uzlaþacaktýr.
RÖPORTAJIN TAMAMI ÝÇÝN TIKLAYINIZ!
