Limon meyvesi yemeklerin ve salatalarýn vazgeçilmezi olurken, sindirim bozukluðu, baþ aðrýsý gibi birçok hastalýðýn da derdine deva oluyor.
Vataný Uzak Doðu olan Limon meyvesi tüm Akdeniz ülkelerinde olduðu gibi bizim için de sofralarýmýzýn vazgeçilmez besinlerinden biri. Bir besin olmasýnýn yaný sýra eski çaðlardan kalan kayýtlarda bitkinin çeþitli kýsýmlarýnýn çeþitli hastalýklarýn tedavisinde yararlý olabileceði bilgisi yer alýyor.
Limon meyvesinin sarý kabuklarýnýn (perikarpý) kalp, mide, karaciðer, beyin gibi organlar üzerinde tonik etkisi yaptýðý; limon kabuklarýndan sýkýlarak elde edilen uçucu yaðýn haricen kireçlenme ve siyatik aðrýlarýnda yararlý olduðu; meyvesinin çekirdeklerinin diþ etini kuvvetlendirdiði; aðacýn yapraklarýnýn ise sindirim sisteminde gazý giderdiði kayýtlar da yer alýyor. Eski Ýran halk týbbý kayýtlarýnda [Qarabadin-e-kabir; 1773 yýlý] limon þerbetinin “Sharbat-e-Balang” özellikle mide-baðýrsak sistemi sorunlarýndan kaynaklanan baþ aðrýsýnýn giderilmesinde etkili olduðu bildiriliyor. Deney hayvanlarý üzerinde yürütülen bir araþtýrmada (2010) Hintli araþtýrmacýlar limon meyvesini suda kaynatýp yoðunlaþtýrarak hazýrladýklarý özütün deneysel aðrý modelleri üzerinde aðrý kesici ilaç kadar (diklofenak) etkili olduðunu ortaya koyuyor. Dikkatimi çeken çok yeni bir çalýþmada Ýranlý araþtýrmacýlar hazýrlanan limon þerbetinin migren aðrýlarý üzerindeki etkisini klinik olarak araþtýrmýþ. Meyveler sýkýlarak elde edilen limon suyu süzülerek pulpa ve çekirdekleri uzaklaþtýrýldýktan sonra eþit miktar þeker ilave edilmiþ. Bu karýþým ateþ üzerinde kaynatýlarak hacminin yüzde 60 ‘ýna kadar olan kýsmý uçurulmuþ. Elde edilen yoðun kývamlý, esmer renkli þurup seçilen gönüllülere verilmiþ. Diðer taraftan boþ ilaç (plasebo) olarak benzer lezzet vermek için sitrik asit (yüzde bir) ilave edilmiþ bir yoðun sývý hazýrlanmýþ. Limon þerbetinin etkisi migren tedavisinde kullanýlan bir ilaç olan propranolol tabletin etkisi ile karþýlaþtýrýlmýþ. Araþtýrma ayda dört ve daha fazla kriz geçiren, baþka ilaç tedavisi uygulanmayan 123 migren hastasý (aurasýz) üzerinde yürütülmüþ. Çalýþma bilimsel kriterlere uygun formatta randomize, körlü yani sonuçlarý deðerlendiren kiþiler kime ne ilaç verildiðini bilmiyor. Dört hafta boyunca gönüllülere yemeklerden sonra günde üç defa 15 ml limon þerbeti (bir çorba kaþýðý) veya plasebo þurup ya da propranolol (20 miligram) tablet verilmiþ.
Sonuçlarýn ilk gün ve 4 haftalýk uygulama süresinin sonunda yapýlan sorgulama ile migren krizlerinin sýklýðý ve krizin süresindeki deðiþim kaydedilerek deðerlendirilmiþ. Sonuç olarak limon þerbetinin migren krizlerinin þiddetini ve süresini kullanýlan ilaç olan propranolole yakýn bir derecede azalttýðý, migren krizi sýklýðýnýn azaltýlmasýnda ise propranololün biraz daha etkili olduðu görülmüþ. Araþtýrmacýlar limon suyu içerisindeki bileþenlerden bir flavonoit olan hesperidin’in migren krizlerinde rol oynayan nitrik oksit ve iltihap üzerinde baskýlayýcý etkisi bulunduðu ve muhtemel etkili bileþen olabileceðini düþünüyor.
