Olimpiyatlar neþelidir, heyecanlýdýr. Ýzlemesi ve katýlmasý iyidir. Ancak düzenlemeye kalkýnca masraflýdýr ve nankördür. Ev sahibi hemen unutulur, tesisler elde kalýr. Hatta Yunanistan gibi hesabýný iyice þaþýranlarda olimpiyat, ülkeyi iflas ettirir. En güzeli olimpiyata bavulu alýp gitmek, sonra da geri gelmektir. Önceki hafta yazýda -Þu dar zamanda olimpiyatlarýn Ýngiltere’ye ne getireceðini, ne götüreceðini bir ay sonra göreceðiz- demiþtik... Yatýrým kuruluþu Goldman Sachs bir ay beklemeden oturup raporu yazmýþ: Olimpiyat Ýngiltere’ye ne fayda saðlayacak?
Altyapý harcamasý yapýldý, Turist bekleniyor, TV yayýn geliri var, bazýsý -olimpiyat kentlerinde konut-emlak deðerlenir, diyor. Bunlara bakmýþlar. Ayrýca -güvenlik- en büyük baþaðrýsý. Ýngiltere ordusu seferber. Eðer bir -katma deðer- sayýlacaksa, çok müthiþ güvenlik harcamasý yapýlacak... Bildiðiniz dedektör þirketi varsa hissesini alýn, ama beyhude.
En özet sonuç: Olimpiyat Ýngiltere ekonomisine temmuz-eylül döneminde yüzde 0.3-0.4 ek katký yapacak... Bu bütün yýla yayýlsa, ki olmaz, büyümeye yüzde 1.2 ila 1.6 katký demek... Ama fayda bütün yýla yayýlmaz ve de rapor, Ýngiltere ekonomisinin diðer sorunlarý nedeniyle bu faydanýn ekim-aralýkta buhar olacaðýný söylüyor. Yani Ýngiltere, olimpiyat harcamasýný faize yatýrsa, daha çok para kazanacak.
Bu arada rapor: Kâr bir yana, zarar ederlerse þaþýrmayýz- dercesine 2000 yýlý Sydney Olimpiyatlarý’ný örnek almýþ. Rapor -Oyunlardan getiri beklentileri yüksek tutulur, sonra da bunlar gerçekleþmez- diyor. 2000’de Avustralya 4 milyar mý, 6 milyar dolar mý kazanacaðýz- diye tartýþýrken, oyunlardan sonraki hesap 2 milyar zararda olduklarýný gösteriyor. (Olimpiyat prestijdir- diyecekseniz, 2000 yýlýnda olimpiyatý kimin düzenlediðini bu satýra kadar kim hatýrlamýþtý?) Hem de Sydney -tarihin en baþarýlý olimpiyatý- sayýlmýþtý.
Ya turist? Turist bekleniyor ama -Aman kentimiz iþgal altýnda olacak, ben tatile gidiyorum- deyip kentten ayrýlanlarýn da sayýsý yükselecek. Olimpiyata dayanamayan Britanyalýlar herhalde Türkiye’ye, olmadý Ýspanya’ya gidecekler... Normalde olimpiyat düzenleyen kentlerde emlak fiyatýnýn yüzde 1 deðerlendiði biliniyor, ama Ýngiltere konut piyasasý yýllardýr krizde, krize olimpiyat damgasý bile emlaký kurtarmayacak. Olimpiyat düzenleyen ülkelerin borsalarý oyunlardan sonra yýl sonuna dek yükselirmiþ... Bunun Londra için geçerli olmayabileceði, Londra borsasýnýn genel ekonomik baský altýnda olduðu raporda yazýyor.
Brezilya 2016
Londra’dan sonraki olimpiyat 2016’da Brezilya’da. Ondan önce Brezilya 2014’te Dünya Futbol Þampiyonasý’ný düzenleyecek. Ýki olayda 50 milyar dolar harcamalarý bekleniyor. Ve rapor, Brezilya’nýn altyapýyý yýllardýr ihmal ettiðini, olimpiyat ve Dünya Kupasý vesilesiyle yapýlacak harcamanýn, ekonomiye yararlý olmasýný umduklarýný yazýyor. Bir -Ýnþallah- dememiþler. Aslýnda Brezilya’yý -Brezilya- yapan olimipiyat vs deðil, son 10 yýlda 30 küsur milyon kiþinin -ortadirek- sýnýfýna geçmesi. Brezilya nüfusunun yarýsý -yaklaþýk 100 milyon kiþi- ortadirek sýnýfýnda. Ülkeler, ortadirek nüfusu arttýkça güçleniyorlar... Türkiye için de beklentiler yüksek. Yazmýþtýk: Gelecek 8 yýlda yaklaþýk 5 milyon aile Türkiye’de ortadirek olacak, yýlda 30 bin dolardan fazla kazanacak. Türkiye’de ortadirek aile sayýsý böylece yüzde 73 artacak. Asýl altýn madalya burada.
Türkiye kaç madalya alýr?
Peki madalya? Olimpiyatýn en þahane aný madalya kazanmaktýr... Rapora göre ev sahibi ülke, istatistiki olarak son olimpiyatta aldýðý madalyadan yüzde 54 daha fazla madalya alýrmýþ. Yani Britanya 2008 Olimpiyatý’nda 47 madalya almýþ, þimdi 65 madalya bekleniyor. Goldman Sachs, Türkiye’nin bu olimpiyattaki madalya ihtimalini de hesaplamýþ: 2008 madalya sayýmýz: Sekiz. Rapor bu yýl Türkiye’nin dokuz madalya alýp, Londra Olimpiyatý’ný 202 ülke arasýnda 24. sýrada kapatacaðýný öngörüyor. 2008’de 1 altýn almýþýz... Bu yýl 3 altýn bekliyorlar. twitter.com/selimatalayny
