Lübnan yaþanan iç savaþtan sonra deðiþik onlarca farklý etnik ve dini yapýnýn bir arada barýþ içinde yaþamayý öðrendiði farklý bir ülke olmuþtu.
Normal bir devlet yapýsýndan söz etmek mümkün deðil. Cemaatler arasýnda paylaþýlmýþ resmi kurumlarýn bulunduðu bir yapý.
Cumhurbaþkanýnýn Maruni, baþbakanýn Sünni Müslüman, meclis baþkanýnýn Þii Müslüman olma þartý gibi.
Bu paylaþým etkilenmesin diye nüfus sayýmýnýn bile yapýlmadýðý bir ülke Lübnan.
***
Tabii her cemaatin arkasýný dayadýðý bir ülke var. Dolayýsýyla Lübnan, kimi devletlerin vekaleten rekabet ettiði ve güç gösterisinde bulunduðu bir ülke konumunda.
Bu onlarca cemaat içinde üç büyük cemaat öne çýkýyor ve asýl rekabet bu üçü arasýnda yaþanýyor.
Maruniler, Sünniler ve Þiiler. Sünniler ve Þiiler Müslüman ama en büyük çekiþme de ikisi arasýnda yaþanýyor.
Baþbakan Hariri'nin istifasýnýn arkasýnda da bu çekiþme yatýyor.
***
Þurasý bir gerçek ki güney Lübnan'a hakim pozisyondaki Þii Hizbullah Ýran desteðiyle gücüne güç katmýþ ve Lübnan'ýn en güçlü yapýsý haline gelmiþtir. Þunu da hemen ilave edelim ki Lübnan'da cemaatlerin hem parlamentoda temsil edilen siyasi partileri var hem de silahlý askeri kanatlarý. Hizbullah ayný zamanda 2006 yýlýnda Ýsrail ordusuna aðýr maðlubiyet tattýrmýþ askeri güçtür.
Hizbullah istese Lübnan'ý saatler içinde iþgal edecek ve devlete el koyacak güçtedir.
Bu gücünü Ýran'dan aldýðýný söylemeye gerek yok sanýrým.
***
Irak, Suriye ve Yemen üzerindeki Ýran etkinliði malum... Ýran, masum insanlarýn kanýný dökme pahasýna Arap yarýmadasýný kuþatma siyasetini sürdürmekte bir beis görmüyor.
Bölgeyi yeniden yapýlandýrma hedefini gerçekleþtirmeyi planlayan ABD takip ettiði politika ile Ýran'ýn güçlenmesine ve bölgeye müdahalesine zahirde karþý çýksa da gerçekte destek veriyor.
Bir taraftan da Suudileri Ýran'a karþý kýþkýrtýyor.
Dini anlayýþlarýnýn da katkýsýyla bu iki ülke ABD'nin senaryosunda rol almaktan çekinmiyor maalesef.
Hariri'nin Riyad'da Suudilerin söylemiyle paralellik arz eden istifasý sýradan bir siyasi geliþme deðildir.
***
Uzatmayalým, Suud yönetiminin Lübnan'daki vatandaþlarýný acilen çaðýrmasý, gidecek olanlarý da gitmemeleri hususunda uyarmasý yakýn tehlikenin habecisidir.
Hizbullah'ýn askeri gücü Suudiler kadar Ýsrail'i de korkutuyor. Gerektýðinde Ýran'a bile müdahele tehdidinde bulunan Ýsrail'in sýnýrýndaki Ýran gücünü temsil eden Hizbullah'a saldýrmasý an meselesi.
Bu saldýryý Suudlarýn öncülük edeceði Arap dünyasýnýn alkýþlamasý yadýrganmamalýdýr!
Ýþte bu noktada taraflarýn tamamýyla iliþkisi bulunan Türkiye'ye bu felaketi önlemeye yönelik diplomatik giriþim sorumluluðu terettüp etmektedir.
***
Türkiye, Suud, Ýran ve Ýsrail yönetimleriyle iliþkisi bulunan tek devlet olmasýnýn yaný sýra uluslararasý oyunlara karþý ülke ve bölge çýkarlarýný önceleyen tek ülkedir.
Aksi takdirde geçmiþte Ýsrail'in Beyrut'a yaptýðý hava saldýrýsýnýn günlerce canlý yayýnda izlendiði gibi dünya yine binlerce sivilin katline seyirci kalabilir.
HAMÝÞ
Pazar günü yayýnladýðým yazýya tepki veren yazarýn bizi tanýmadýðý ve yazýlarýmýzý da yazdýðý gazeteyi de takip etmediði anlaþýlýyor. Yazdýðý gazetenin arþiv sayfasýný bile takip etseydi yazýlarýmýzýn en çok iktibas edilen yazýlar arasýnda olduðunu ve sustuðumuzu vehmettiði konularda neler yazdýðýmýzý görürdü. Görmeyene diyecek sözümüz yoktur.
