Önceki yazýmýzda malulen emeklilik konusunda merak edilenleri yazarak okurlarýmýzla paylaþmýþtýk. Malulen emeklilik þartlarýnýn ve baþvuru usul ve esaslarýnýn bilinmemesinden dolayý sorunlar yaþanýyor. Bugün de malulen emeklilik için nereye ve nasýl baþvurulacaðýný yazalým istedik.
Malulen emeklilikte baþvuru nasýl ve nereye yapýlýr?
En az on yýldan beri sigortalý bulunup, toplam olarak 1800 gün prim ödeyen sigortalýlar hastalýklarý nedeni ile çalýþamadýklarý ve bunun tespit edilmesi isteðine dair talep bir dilekçe ile baðlý bulunduðu Sosyal Güvenlik Ýl Müdürlüðü’ne veya Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüðü’ne yapýlýr. Sigortalý bunun üzerine maluliyete esas rapor düzenlenmek üzere Sosyal Güvenlik Kurumunca yetkilendirilmiþ hastanelerden birine sevk edilir.
Maluliyete esas rapor düzenlemeye yetkili hastaneler
a) Saðlýk Bakanlýðý eðitim ve araþtýrma hastaneleri,
b) Devlet üniversite hastaneleri,
c) Türk Silahlý Kuvvetlerine baðlý eðitim ve araþtýrma hastaneleri.
Ýkametgâhýn bulunduðu ilde bu hastanelerin bulunmamasý halinde saðlýk kurulu raporu düzenlemeye yetkili Saðlýk Bakanlýðý Devlet hastanelerine sevk yapýlmaktadýr.
Hastanelerin saðlýk kurulu raporunda oran belirtilmesi gerekir mi?
Maluliyet Tespiti Ýþlemleri Yönetmeliðinde yetkilendirilmiþ hastanelerin saðlýk kurulu raporlarýnda oran belirtilmemesi belirtilse dahi dikkate alýnmayacaðý, düzenlenen raporun oran deðil durum belirtir rapor olduðu hususu açýkça belirtilmiþtir. Zaman zaman saðlýk kurulu raporunda engellilik oranýna yer verilmekte, vatandaþlardan önceki yazýda da belirtildiði üzere “Yüzde 60-70 oranýnda sakatlýðým var ama maluliyetim kabul edilmedi” gibi yakýnmalar duyulmaktadýr.
Ancak, saðlýk kurulu raporundaki oranlar maluliyete esas çalýþma gücü kaybý oraný olmayýp engellilik oranlarýdýr. Maluliyete esas olan çalýþma gücünün yüzde 60 ve üzerinde kaybedilip kaybedilmediðinin tespit yetkisi ise SGK’nýn 15 ilde bulunan Kurum Saðlýk Kurullarý’na aittir.
Çalýþma gücü kaybýnýn maluliyet derecesinde (yüzde 60 ve üzeri) olup olmadýðýnýn tespiti:
Temin edilen saðlýk kurulu raporu ile birlikte hazýrlanan maluliyet dosyasý SGK Ýl/Merkez Müdürlüðünce Baðlý olduklarý Kurum Saðlýk Kurullarýna gönderilmektedir.
Kurum Saðlýk Kurulunca Maluliyet Tespiti Ýþlemleri Yönetmeliði eki hastalýk listesindeki kriterler doðrultusunda dosya ve içeriði rapor ve týbbi belgeler incelenerek Çalýþma gücünüzün en az yüzde 60’ýný kaybedilip kaybedilmediði (malül sayýlýp sayýlmama) kararý verilmektedir.
Kurum saðlýk kurulu kararýna itiraz nasýl ve nereye yapýlýr?
Kurum Saðlýk Kurulu kararýna karþý Sosyal Sigorta Yüksek Saðlýk Kuruluna itirazda bulunulabilir. Ýtiraz bir dilekçe ile baðlý bulunulan Sosyal Güvenlik Ýl Müdürlüðüne veya Sosyal Güvenlik Merkezine yapýlýr. Ýtiraza iliþkin deðerlendirme Ankara da Yüksek Saðlýk Kurulu tarafýndan yapýlýr. Yüksek Saðlýk Kurulu maluliyetin kabulüne karar verebildiði gibi red ya da ara karar vermesi de mümkündür.
Yüksek saðlýk kurulunun yapýsý:
Yüksek Saðlýk Kurulu tamamen baðýmsýz olan bir kuruldur. Sekretarya iþlemleri SGK tarafýndan yerine getirilir. Kurul, sigortalýlar hakkýnda Kurumca verilen kararlardan itiraza konu olanlarý inceleyerek karara baðlar. Yüksek Saðlýk Kurulu;
- Milli Savunma Bakanlýðý,
- Saðlýk Bakanlýðý,
- Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý,
- Yüksek Öðretim Kurulu,
- En fazla üyeye sahip iþveren konfederasyonlarý,
- En fazla üyeye sahip iþçi konfederasyonlarý,
- Kamu çalýþanlarýný temsil eden konfederasyonlar,
- Türkiye Odalar ve Borsalar Birliði,
- Türkiye Esnaf ve Sanatkarlarý Konfederasyonu,
- Türk Tabipleri Birliði,
- Türkiye Ziraat Odalarý Birliði,
- Sosyal Güvenlik Kurumu,
tarafýndan görevlendirilecek birer uzman hekimden olmak üzere, toplam 12 üyeden oluþmaktadýr. Bu üyeler devlet üniversiteleri, Saðlýk Bakanlýðý eðitim ve araþtýrma hastaneleri veya devlet hastanelerinde görev yapan en az uzman seviyesinde akademik kariyere sahip hekimlerden oluþur. Üyeler 3 yýl için seçilir ve en az 7 üyenin katýlýmýyla kurul toplanýr. Yüksek saðlýk kurulu kararlarýna karþý yargý yolu açýktýr.