Okurumuz Onur F., “Malulen emeklilik için %60 engelli raporumuz var. 973 gün sigorta primimiz var. Ýlk sigorta giriþi 24.11.2000’dir. Askerlik sevk tarihi 06.11.1984, terhis tarihi 07.05.1986 malulen emeklilik için ne yapmamýz gerekli bize yardýmcý olabilir misiniz?” diyor.
Saðlýk durumunun çalýþmaya uygun olmamasý halinde sigortalýlarýn uðrayacaðý gelir kayýplarýnýn telafisi amacýyla sosyal güvenlik sistemine göre malulen emeklilik imkâný vardýr.
Yani, sigortalý olduðu dönemde malul olmamakla birlikte sigortalý olduktan sonra çeþitli nedenlerle meslekte kazanma/çalýþma güçlerini kaybetmeleri halinde gerekli prim günü ve sigortalýlýk süresi þartlarýný saðlamalarý halinde malulen emekli olabilmeleri mümkün bulunmaktadýr. Malulen emeklilik için belli bir yaþ þartýný tamamlamaya gerek yoktur.
5510 Sayýlý Kanun’un 26. Maddesi’ne göre malulen emeklilik olabilmek için saðlanmasý gereken þartlar;
4/a sigortalýsýnýn resmî kurumlardan aldýðý belgeyle malul sayýlmasý (Çalýþma gücünün veya iþ kazasý veya meslek hastalýðý sonucu meslekte kazanma gücünün en az %60'ýný kaybettiðini belgelemesi)
En az 10 yýllýk sigortalýlýk süresi ve 1800 gün prim ödeme þartýnýn saðlanmasý, baþkasýnýn bakýmýna muhtaç ise sigortalýlýk yýl þartý aranmaksýzýn 1800 gün malullük, yaþlýlýk ve ölüm sigortalarý primi bildirilmiþ olmasý,
SGK’ya tahsis talep baþvurusunda bulunulmasýdýr.
Bu þartlarýn saðlanmasý halinde kiþiye malullük aylýðý baðlanmaktadýr.
Deðerli okurumuzun sorusuna gelince, yukarýda açýklandýðý üzere malulen emekli olabilmek için en az 1800 gün prim ödenmiþ olmasý þart. 1800 günden eksik kalan 827 günün 540 gününü askerlik borçlanmasýyla tamamlanmasý ve 287 gün için sigortalý çalýþarak veya isteðe baðlý sigortalý olarak prim ödenmesi halinde malulen emekli olunmasý mümkündür.
***
Bað-Kur prim teþvikinden nasýl yararlanýrým?
Okurumuz A. Derindere, “Merhaba, ben Bað-Kur’luyum. Hala firma ortaklýðým bulunmuyor. 1 ay önce yeni bir firma açtým. Bað-Kur prim desteðinden yararlanabilir miyim yoksa ilk defa mý Bað-Kurlu olmam gerekiyor?” diyor.
Deðerli okurum, Bað-Kur prim teþviki bazý koþullara baðlý. Bu koþullar;
1-Ýlk defa 1.6.2018 tarihinden itibaren sigortalý sayýlmasý,
2-Sigortalýnýn 18-29 yaþ aralýðýnda olmasý,
3-Genç giriþimci kazanç istisnasýndan yararlanmasý ve bunu vergi dairesinden alýnacak yazýyla belgelemesi,
4. Gerçek kiþi vergi mükellefi olmasýdýr.
Kiþi þirket ortaðý ise Bað-Kur prim teþvikinden yararlanamaz.
Bu þartlarý saðlýyorsanýz vergi dairesinden genç giriþimci kazanç istisna yazýsý alýp Bað-Kur dosyasýnýn bulunduðu SGK Müdürlüðüne baþvuru yapýnýz.
Ayrýca, 4/b kapsamýndaki sigortalýlarýn malullük, yaþlýlýk ve ölüm sigortalarý primlerinden, beþ puanlýk kýsmýna isabet eden tutar Hazinece karþýlanacaðýný da hatýrlatmýþ olalým. Sigortalýlarýn beþ puanlýk Bað-Kur prim indiriminden yararlanabilmeleri için primlerin Hazine’ce karþýlanmayan kýsmýnýn yasal süresi içinde ödenmesi, SGK’ya kendi sigortalýlýklarýndan kaynaklanan prim, idari para cezasý ve bunlara iliþkin gecikme cezasý ve gecikme zammý borcunun bulunmamasý þarttýr.
