Birine duygusal baðlanmak ruh halimize iyi geliyor. Fakat ayrýlmak da o kadar acý verici olabiliyor. Üniversite öðrencilerinin psikolojik danýþmanlýk ve rehberlik merkezlerine baþvurularýn en sýk nedenlerinden biri de, duygusal iliþkilerdeki sorunlara baðlý psikolojik incinmeler.
Modern batý dünyasýnýn eþ iliþkileri konseptlerinden biri de, erken yaþta baþlayan duygusal iliþkilerle kiþinin evlenmesine kadar geçen sürenin uzun olmasý. 15’li yaþlarda baþlayan flört hayatý 30’lu yaþlarda evliliðe dönüyor. Bu süreçte, ardýþýk ve çoðul baðlanmalar ve ayrýlmalar olmuþ oluyor.
Tanýþmaktan evliliðe beþ yýl; kýsa mý uzun mu?
Türkiye’nin muhafazakar ve dindar kesimleri için de þu senaryo nadir deðil: Ýki kiþi lise veya üniversitenin ilk döneminde duygusal olarak birbirine baðlanýyor. Birbirlerini sýk görüyorlar. Ailelerin ve toplumsal normlarýn beklentisi ise, okullarý bitirip, iþ bulup ondan sonra evlenmeleri yönünde. Bu ortalama 25-28 yaþlar demek. Yani bir çiftin duygusal olarak bir birine baðlanmasý ile evlilikleri arasýnda geçen sürenin beþ yýldan fazla olmasý.
Bazý çiftler bu beþ yýllýk süreci baþarýyla tamamlýyorlar. Bazý insanlarýn maraton koþabilmesi gibi bir durum. Bu çiftler maraton koþabilenlerden daha baþarýlý görülmeli. Çünkü evli çiftlerin bile iliþki sürdürmekte zorlandýðý bir dünyada evliliðin koruyucu baðý olmadan bu süreci baþarmak kolay iþ deðil.
Ben maraton koþabilirim diyenlere eyvallah. Duygunun seli alýp seni birine götürürse de yapacak bir þey yok. Sorun neyle karþý karþýya kalacaðýný bilmeden, seçim yapmadan, maraton koþmak zorunda kalýp, yolda dökülenlerde. Halbuki bir-iki yýlý yürümek seçeneði de mümkün.
Yani eþ arayýþýnýn da bir optimal zamaný var. Kafandaki evlenme yaþýna kalan bir iki yýl içinde eþ arayýþýna açýk olmak bir strateji olabilir.
Duygusal iliþkilerde üç farklý seyir
Bir kiþiyle duygusal yakýnlýk veya aþk ile baþlayan iliþkinin zaman içinde deðiþime uðramaya eðilimli olduðu yaygýn kabul gören bir mesele. Teorik olarak üç trend de mümkün: Aþk ve baðlanmanýn giderek artmasý, ayný kalmasý veya zamanla giderek azalmasý. Ýstatistikler üçüncü seçeneðin daha sýk olduðunu gösteriyor.
Aþkla baþlayan bir iliþki, hayatýn rutini içinde ayný yoðunlukta kalamayabiliyor. Bir çok uzman aþkýn ortalama bir iki yýl sürebildiði görüþünde. Asýl soru þu: “Aþkýn özel beyin kimyasý ve onun oluþturduðu ruh hali kaybolduðunda iliþkiye ne olacak?”
Aþk bitti iliþki bitti mi?
Bazý kiþiler “aþk bitti iliþki bitti” anlayýþýnda. Bunlar sürekli bir aþk ihtiyacý içinde. Bu sebeple de sürekli bir romantik iliþki arayýþýndalar. Bu ihtiyaçlarýnýn karþýlanmadýklarýný hissettiklerinde gerilim yaþýyorlar. Sonuçta, iniþ ve çýkýþlarla dolu bir seri iliþki yaþýyorlar.
Çiftlerin çoðunluðu ise karþýlýklý güvenli bir baðlýlýðýn daha deðerli olduðunu düþünüyor. Ýliþkideki romantizm beklentisi bitmese bile, uzun süreli, kalýcý ve evliliðe giden bir iliþki onlar için daha deðerli.
Evlilik aþký bozar efsanesi
Evlilik araþtýrmalarýný yakýndan bilenlerin þüphe etmediði gerçek þu: Evli çiftler evli olmayan çiftlerden daha mutlu. Dolayýsýyla “evlilik aþký ve iliþkiyi bozar” sözü yanlýþ bir efsane. Aksine evlilik baðý olmadan aþký ve iliþkiyi sürdürmek daha zor.
Eþ iliþkisini güçlendiren dört unsur
Evlilik bir iliþkiyi koruyacak dört güçlü imkan saðlýyor. Bunlar; yakýnlýk ve cinsellik, hukuksal hak ve sorumluluklar, toplumsal kabul ve dini / manevi boyut. Bu dört boyut, evlilikleri güçlendiren ve kalýcýlýðýný saðlayan bir iþlev gösterebiliyor. Önümüzdeki yazýda evlilikleri güçlendiren bu dört boyutu yazacaðým.