#1 “Apple benim hayatýmýn en büyük parçasý...”
#2 “Google herþeyi bilen ilginç bir arkadaþým gibi...”
#3 “Coca Cola, her zaman beni çocukluðumu düþünmeye sevkediyor...”
#19 “Amazon’u kullanýyorum, bana süper fiyatlar ve kargoda sýký anlaþma öneriyor...”
#52 “Big Data’nýn akýllýca kullanýmý Facebook için son derece baþarýlý...”
#72 “Sadece satýn alýnan bir þey deðil, bir logo Prada, ama tamamen insanýn kendisi ile ilgili...”
Geçtiðimiz günlerde Interbrand, 2013’ün en deðerli markalarýný açýkladý. Bu haberlere Coca Cola’yý geçen Google, Apple vesaire þeklinde konu oldu. Olayýmýz bu. Coca Cola’ya kötü haber. Ötesi yok. Velakin, þu bir gerçek ki, Coca Cola çok uzun süreden bu yana markalarýn süper liginde üst üste þampiyonluklar yaþayan bir marka idi. Þimdi, yerini birinci olan Apple’a ve ardýndan gelen Google’a býraktý. Diðer taraftan ‘hýzlý yükselenler’ de var. Sýradaki ilk iki markanýn yaný sýra Facebook en hýzlý yükselen marka. Amazon bir diðeri. Prada bir baþkasý.
Yukarýdaki alýntýladýðým cümleler ise markalarýn müdavimlerine ait. Facebook’un 751 milyon mobil kullanýcýsýndan biri örneðin. Düþünün artýk. Benim önemsediðim bunlar açýkçasý. Þimdi, etrafýnýza iyice bir bakýn. Kaç kiþi iPhone, iPad kullanýyor. Örneðin, bir cafe/restaurant/aile çay bahçesinde filansanýz kim ne içiyor ona bakýn. Birkaç kiþi ‘muhabbet’ ediyordur ve bir konuda bilgi lazýmdýr. Hemen ‘google’a bakýyorlardýr. Bakýn kaç kiþi fotoðraf çekti ve Facebook’ta paylaþtý. Telefonuna bakýp gülen biri varsa mutlaka Facebook’tadýr. Prada’larýn sayýsýna bakmayalým, ama taklidinin bile ‘prestij’ olduðu muhakkak. Amazon için Türkiye’de konuþmak þimdilik kayda deðer deðil mi sizce, ama Amazon’un müþteri hizmetleri bu dünyaya ait deðil, öylesine mükemmel ki.
Ýletiþim, pazarlama tamam da ‘antropolojik’ bir vakýa bu aslýnda. Bu markalar insanlarla ilgileniyor. Marka yaratmanýn ayný zamanda kültür yaratmak olduðunu söylüyorlar bize ki, baktýðýnýz zaman, bu markalarýn en önemli ve ortak özelliði bütün milletlerin, ýrklarýn, dillerin kültürel kodlarýna girmesi. Hayatýn çok anlamlý birer parçasý olmalarý. Apple ‘hayatýn benim’ demekten baþka bir þey söylemiyor. En azýndan büyük çoðunluk ona ait. Coca Cola’nýn gizlenmeyen formülü ‘hayatýn tadý’ olmasý ve bunun ‘mutluluk’ ile sýrlanmasý. Þimdi ise isme özel. Google ‘bak’ diyor ve ‘kendini þanslý hisset’, artýk biliyorsun. Facebook, Nokia gibi insanlarý birbirine baðlamýyor sadece ‘paylaþ, beðen, öner’ diyor. Bir diðeri moda benim, lüks olan sensin. Dünyanýn en büyük müþteri nehri ötekisi. Bu da ister istemez rakamlara yansýyor. Milyar dolarlar. Ýnanýlmaz kullanýcý/tüketici sayýsý. Onlarý deðerli kýlan þey iþte bu, hayatýn her alanýnda var olmalarý, gerekli olan her yerde bulunmalarý. Bunun gerçekten anlamlý hale gelmesi. iOS vs Android savaþlarý devam ediyor. Þimdi iki dev giydirilebilir teknolojiyle karþý karþýya gelecek. Coca Cola 2020’ye kadar düzenini kurdu. Lüks her halde devam edecek, paylaþým evrilmeye müsait, nehir giderek kendine yeni kollar katýyor. Takibi bile heyecan verici. Aslolan, markanýn geniþlemesi, bundaki tutarlýlýklar ve kullanýcýlarý hazýr konuma getirmeleri.
Markalar Ormaný’na girerken bir tabela görürsünüz
“Herkes bu ormana girer, stratejisi olmayan çýkamaz”. Ýþte bu markalar stratejilerini kurarken, tüm genetik kodlara hitap ediyorlar ve birer ‘kültür’ haline geliyorlar. Girdikleri her bir bünyeye hýzlýca adapte oluyorlar. Yaþattýklarý deneyim vazgeçilmez hale gelene kadar sýzýyorlar. Bu sýzma iþleminden sonra da geriye bünyede geniþlemek kalýyor. Ürün ve hizmet çeþitliliði artýyor, kapsam geniþliyor ve sürekli ve doðru iletiþim kuruyorlar. Baþkaca yaptýklarý bir þey yok. Hem çok karmaþýk hem de çok basit. Soru, peki Türkiye filan için gelecekse, yukarýda cevaplarý var, ama, bu cevaplarý bulmak yerine kýsýr döngülerde mutlu olmak gibi bir dertlerimiz var bizim.
Burada birilerinin da hakkýný vermek lazým. Türkiye’de markaya hizmet etmek gibi bir derdi olan bir dergi var. ‘Brandage’. Üstelik bu alanda tek ve nihayet magazinden de uzak. Eðer, markalar ormanýna girmek istiyorsanýz, bir jungle’de takýlýp kaldýysanýz ya da yeniden girmek gibi bir þansa sahip olmak istiyorsanýz, takip edin derim. Mutlaka bir çýkýþ yolu gösterecektir. Biraz temiz hava zihni açacaktýr.
Bazý þeylere karþýyým
‘Þanssýzlýk’ kelimesine Terim gibi ben de karþýyým!
