Bugüne kadar elde edilen meteorolojik veriler, mart ayýnýn sürprizlerle dolu olduðunu kanýtlýyor. Kar da yaðar, sýcak da olur! Uðruna bunca atasözü ve deyim türetilen kaç ay var ki...
Uðruna bu kadar çok atasözü, deyim söylenen kaç tane ay var ki? Mart ayýnýn yeri çok ayrý o yüzden. Takvimler martý gösterdiðinde herkesin anlatacak, söyleyecek bir þeyleri var. Bir aný, bir hatýra, bir kazanç, bir kayýp, bir hikaye... Atmosfer olaylarý açýsýndan aslýnda takvimler, aylar önemsiz. Bilimsel literatür ýþýðýnda her an, her türlü hava olayýnýn yaþanma ihtimali var. Mart aslýnda bunu ispatlar bize. Kar da yaðar, sýcak da olur... Hem kýþtan daha soðuktur hem de en az yaz günlerini hatýrlatacak kadar ýlýk. Bugüne kadar elde edilen veriler de martýn sürprizlerle dolu olduðunun göstergesi. Ýçinde dört mevsimi barýndýrdýðýndan atmosferin takvim tanýmadýðýný, ne kadar havai olduðunu ispatlýyor bize her sene. O yüzden marta olan bu ilgi, övgü...
“Mart havasý” demiþiz böyle kararsýz havalara... Bir gün güneþli ve ýlýk; bir gün buz gibi soðuk. Bahardan bir gün, kýþtan bir gün yaþatýr iliklerimize kadar. Mart havasý bambaþkadýr o yüzden. Canlý gibidir o bizim için. Ýçimizden biri gibi davranýr bazen. Günü gününe uymayan dengesiz insanlara “Mart havasý gibi” deriz bu yüzden. Mart da atmosferin dengesizliðini, havailiðini simgeleyen ipuçlarý vardýr her zaman. 12 ayýn en havaisidir o bizim için. Güneþi görür, atarýz kendimizi dýþarý... Kýþýn bittiðine bizi öylesine inandýrýr ki ama soðuk hava bizi daha çok üþütür. Odunu kömürü tüketiriz mart günleri baþlamadan. “Mart kapýdan baktýrýr, kazma kürek yaktýrýr” iþte bu yüzden. Hava güneþli olmasýna raðmen soðuk, yaðýþlý olmasýna raðmen kuru, açýk görünmesine raðmen sislidir. Güneþ ýsýtmaz, odun kömür bitmiþ, para tükenmiþtir ama hava hala soðuktur inadýna... Kýþla ilgili dondurucu soðuklarýn neden olduðu sorunlar devam ettiðinden “Mart ayý dert ayý” olmuþtur artýk.
“Mart dokuzunda çýra yak, bað buda... Mart içeri, pire dýþarý.... Mart kuruluk, nisan yaðmurluk... Mart martladý, tavuk yumurtladý... Martta sürmez, eylülde ekmezsen sabaný býrak... Martta tezek kuruya, nisanda seller yürüye... Martta yaðmasýn, nisanda dinmesin... Martta yaðmaz, nisanda dinmezse sabanlar altýn olur...” bize mart günleri... Soðuk olur, sýcak olur, kar olur, yaðmur olur, ürün olur, verim olur derken, geçer gider... Günler geçerken, havai atmosferin bu dengesiz halleri bizi hastalýktan kýrar da geçer. Gündüz sýcak, gece soðuk, bir gün ýlýk, bir gün buz derken grip, soðuk algýnlýðý salgýný almýþ yürümüþtür çoktan. Hava dengesiz olunca hastalýk da geçmek bilmez bir türlü... Kýsaca mart geldi mi dert bitmez!
DÝKKAT! GECELER SOÐUK DEVAM EDECEK
Yine baþladý iþte mart günleri, bir gün soðuk bir gün sýcak sürprizleriyle üstelik... Tahminler gösteriyor ki bu sene mart ayý mevsim normallerinde yaðýþlý, ama mevsim normallerinin üzerinde sýcak geçecek. Mevsim normalleri zaten martta hep soðuk geçtiðini gösterdiðinden, güneþe aldanmayýn! Gece soðuk devam edecek bu ay da. Buna þaþýrdýðýnýzý sanmam, alýþýlmýþýn ötesi deðil sonuçta, uzun yýllardýr söylenegeldiði üzere, mart ayý dert ayý nasýlsa...