Beslenme ile kronik hastalýklarýn iliþkisinde baþrolde gösterilen kimyasallarýn çoðu bilinenin aksine doðaldýr. Vücut için gerekli elzem elementler aþýrý tüketildiðinde ölüm tehlikesi saçýyor.
Besinlerin kendi doðal yapýlarýný korumak ve daha uzun sürede depolamak için kullanýlan bazý kimyasallar vücudumuzu kronik hastalýklara yakalanma riski ile baþ baþa býrakabiliyor. Bu doðal dediðimiz ya da besinin kendi yapýsýnda olan koruyucu nitelik taþýyan kimyasallar vücudumuzun hoþ görebileceði düzeyin üzerinde olursa toksik etki yani zehirlenme açýða çýkabiliyor. Zehirlenme ise uzun dönemde kanseri tetikliyor. Bunu açýklayýcý bir örnek ile anlatabilirim. Tuz bildiðimiz gibi birçok besinde dayanýklýlýðý arttýrmak için kullanýlan doðal bir üründür. Sodyum ve klor elementlerinin birleþtiði tuz sürekli olarak da sofralarýmýzda bulunuyor. Tuzdaki sodyum ve klor gibi besinlerin doðal yapýsýnda da bulunan vücut içinde çok önemli minerallerdir. Ancak tuz sürekli olarak gereðinin üzerinde alýnýrsa hipertansiyon, aðýz, yemek borusu ve mide kanseri riskini artýrýyor. Bu nedenle salamura ve tuzlanmýþ besinleri sýklýkla yemek tansiyon ve bazý kanserler için öncü görevi üstleniyor.
Koruyucular kanseri çaðýrýyor
Oysa görüldüðü gibi tuzun bileþeninde bulunan bu elementler hastalýk etmeni de olabiliyor. Et ürünlerine konulan nitrözaminler dediðimiz nitrit ve nitrat besinlerde doðal olarak da bulunduðu gibi, koruyucu katký maddesi olarak da bazý besinlere katýlýyor. Nitrözaminlerden zengin besinleri kullanmak mide kanseri için bir risk olduðundan saðlýklý beslenme de mümkün olduðunca vücuda bu kimyasalýn alýnmamasý gerekiyor.Kronik hastalýklarýn geliþiminde rol oynayan toksik öðeler en çok tütünde bulunur. Sigara içen lerin kalp ve kanser açýsýndan riskli olduðunu hatýrlatmak isterim.
Mutfaktaki potansiyel risk faktörlerine dikkat
-Tuzlanmýþ balýkta mide kanserine yol açan 2-kloro-4 metil tiobutanat vardýr. Yüksek ateþte piþirilmiþ etlerde, kýzartýlmýþ tüm besinlerde heterosiklik aminler meme ve kalýn baðýrsak kanserine neden olur.
-Küflenmiþ ekmek, peynir, baharatlarda küf toksinleri karaciðer kanseri ve aneminin baþlýca nedenidir.
-Yapay tatlandýrýcýlardan sakarin ve siklamat içeren besinler idrar yolu kanseri için risk faktörüdür.
-Fabrika týklarý ile kirlenmiþ besinler polisilik ve aromatik hidrokarbonlar birçok tümör çeþidinin geliþmesi için vücutta elveriþli bir ortam yaratýr.
-Halojenli bifenil içeren atýklar ve kaplar da kanserojen etki gösterir.